бел

Частыя пытанні

ЧАСТЫЯ ПЫТАННІ Ў СФЕРЫ ПРАДПРЫМАЛЬНІЦТВА, ГАНДЛЮ ПАСЛУГАМІ, ЗАСНАВАННЯ, ДЗЕЙНАСЦІ І АЖЫЦЦЯЎЛЕННЯ ІНВЕСТЫЦЫЙ

Ці могуць прымяняцца абмежаванні ва ўзаемным гандлі таварамі?

Арт. 28 Дагавора прадугледжана непрымяненне дзяржавамі-членамі Саюза мер нетарыфнага рэгулявання ва ўзаемным гандлі таварамі ў рамках функцыянавання ўнутранага рынку.

У выпадках калі абмежаванні (пры ўмове, што такія меры не з'яўляюцца сродкам неапраўданай дыскрымінацыі або схаваным абмежаваннем гандлю) неабходныя для забеспячэння абароны краіны і бяспекі дзяржавы-члена, аховы жыцця і здароўя чалавека, абароны грамадскай маралі і правапарадку, а таксама аховы жывёл і раслін, культурных каштоўнасцяў, дзяржавы-члены ва ўзаемным гандлі таварамі маюць права прымяняць такія абмежаванні (арт. 29 Дагавора).

Якія новыя гарантыі ўсталяваны нормамі Дагавора ў дачыненні да асобаў дзяржаў-членаў Саюза пры заснаванні, дзейнасці і аказанні паслуг? У чым асаблівасці нацыянальнага і іншых рэжымных палажэнняў Дагавора?

Раздзел № 15 Дагавора гарантуе прадастаўленне нацыянальнага рэжыму (далей – НР), г.зн. рэжыму прадастаўлення асобам іншых Бакоў (уключаючы грамадзян, індывідуальных прадпрымальнікаў, пастаўшчыкоў і атрымальнікаў паслуг, заснавальнікаў, даччыных і іншых асобаў, якія кантралююць Бакі) умоваў ажыццяўлення заснавання, дзейнасці і гандлю паслугамі не менш горшых, чым тыя, якія прадстаўляюцца асобам сваёй краіны, у дачыненні да ўсіх мер. Да 01.01.2015 было немагчыма прымяняць НР для асобы з замежным капіталам або для даччыных арганізацый, створаных асобамі іншых Бакоў або з іх удзелам. Цяпер НР гарантаваны любым юрыдычным і фізічным асобам, у тым ліку, філіялам і прадстаўніцтвам, якія заснаваны ці створаны на тэрыторыі Саюза.

Адсутнічалі абавязацельствы Бакоў па прадастаўленні рэжыму найбольшага спрыяння (далей – РНС) атрымальнікам паслуг. З гэтага часу атрымальнікам паслуг гарантаваны РНС (г.зн. рэжым не горшы, чым прадастаўлены атрымальнікам такіх жа паслуг з трэціх краін). У выпадку, калі ў дачыненні да мер, уведзеных для трэціх краін, прымяняецца рэжым больш спрыяльны, чым для дзяржаў-членаў, дзяржава, якая ўвяла дадзеную меру, абавязана будзе аўтаматычна распаўсюдзіць такі ж або не менш спрыяльны рэжым і на асобаў Бакоў. Раней немагчыма было прымяняць РНС у дачыненні да асобаў аднаго Боку, які дзейнічае на тэрыторыі другога Боку, у тым ліку, праз заснаваныя імі арганізацыі, адкрытыя філіялы і прадстаўніцтвы. Любы Бок мог уводзіць любыя перавагі ў адносінах да асобаў трэціх краін, не падаючы такіх жа прэферэнцый асобам іншых Бакоў (у тым ліку, у выпадку адсутнасці іх у пераліку выключэнняў).


З 01.01.2015 РНС гарантаваны любым юрыдычным і фізічным асобам, у тым ліку, філіялам і прадстаўніцтвам, які заснаваны ці створаны на тэрыторыі любой з дзяржаў-членаў Саюза.

З 01.01.2015 пералікі, у дачыненні да якіх дзейнічае НР, РНС і іншыя прадугледжаныя раздзелам № 15 Дагавора гарантыі, пабудаваныя па «негатыўным» прынцыпе (гэта значыць, калі няма гарызантальных і сектаральнай абмежаванняў, вольныя ўсе сектары паслуг і віды дзейнасці). Такое новаўвядзенне, не ўспрынятае дагаворамі СГА і інтэграцыйнымі саюзамі, дазволіла пашырыць колькасць толькі сектараў паслуг, якія ахопліваюцца лібералізацыяй. У сувязі з гэтым для прадпрымальнікаў Бакоў адкрыта большая колькасць рынкаў для аказання (спажывання) паслуг, ажыццяўлення дзейнасці і інвестыцый.

Такім чынам, выключна ў раздзеле № 15 Дагавора ўпершыню ў гісторыі інтэграцыйных аб'яднанняў ўстаноўлены паўнавартасныя НР, РНБ, рэжым непрымянення колькасных і інвестыцыйных абмежаванняў, якія распаўсюджваюць сваё дзеянне на ўсіх асобаў дзяржаў - членаў Саюза.

У якіх дакументах змяшчаюцца пералікі абмежаванняў і выключэнняў? Ці з'яўляюцца яны вычарпальнымі?

Пунктам 2 дадатка № 16 прадугледжана перадача паўнамоцтваў на зацвярджэнне ВЕЭС выключна індывідуальных нацыянальных пералікаў (далей – ІНП), што дазваляе мабільна і паэтапна выключаць Такім чынам, выключна ў раздзеле № 15 Дагавора ўпершыню ў гісторыі інтэграцыйных аб'яднанняў ўстаноўлены паўнавартасныя НР, РНБ, рэжым непрымянення колькасных і інвестыцыйных абмежаванняў, якія распаўсюджваюць сваё дзеянне на ўсіх асобаў дзяржаў - членаў Саюза.

У якіх дакументах змяшчаюцца пералікі абмежаванняў і выключэнняў? Ці з'яўляюцца яны вычарпальнымі?

Пунктам 2 дадатка № 16 прадугледжана перадача паўнамоцтваў на зацвярджэнне ВЕЭС выключна індывідуальных нацыянальных пералікаў (далей – ІНП), што дазваляе мабільна і паэтапна выключаць «закрытыя» сектары паслуг і відаў дзейнасці з ІНП, рэалізуючы такім чынам згаданыя нормы Дагавора аб ЕЭС.

Дадатак № 2 да дадатка № 16 да Дагавора і рашэнне Вышэйшага еўразійскага эканамічнага савета ад 23.12.2014 № 112 (далей – Рашэнне № 112) маюць мінімальны набор гарызантальных абмежаванняў і сектаральнай выключэнняў, у тым ліку з НР, РНС, рэжымаў непрымянення колькасных і інвестыцыйных абмежаванняў.

Ці магчыма ўвядзенне дзяржавамі-членамі новых абмежаванняў, у тым ліку на недыскрымінацыйнай аснове?

Артыкул 66 Дагавора аб ЕАЭС забяспечвае: 1) недапушчальнасць адступленняў ад дасягнутых дамоўленасцяў і дэлібералізацыі гандлю паслугамі, заснавання, дзейнасці і ажыццяўлення інвестыцый; 2) замацаванне дзеючага становішча на рынку; 3) стабільнасць і забарона пагаршэння рэжыму пры гандлі паслугамі, заснаванні, дзейнасці і ажыццяўленні інвестыцый, які прадастаўляецца асобам дзяржаў-членаў.

Дадатак № 2 да дадатка № 16 да Дагавора і рашэнне Вышэйшага еўразійскага эканамічнага савета ад 23.12.2014 № 112 (далей – Рашэнне № 112) маюць мінімальны набор гарызантальных абмежаванняў і сектаральнай выключэнняў, у тым ліку з НР, РНС, рэжымаў непрымянення колькасных і інвестыцыйных абмежаванняў.

Ці магчыма ўвядзенне дзяржавамі-членамі новых абмежаванняў, у тым ліку на недыскрымінацыйнай аснове?

Артыкул 66 Дагавора аб ЕАЭС забяспечвае: 1) недапушчальнасць адступленняў ад дасягнутых дамоўленасцяў і дэлібералізацыі гандлю паслугамі, заснавання, дзейнасці і ажыццяўлення інвестыцый; 2) замацаванне дзеючага становішча на рынку; 3) стабільнасць і забарона пагаршэння рэжыму пры гандлі паслугамі, заснаванні, дзейнасці і ажыццяўленні інвестыцый, які прадастаўляецца асобам дзяржаў-членаў.

Гэта норма ўзмоцнена прынцыпам «паслядоўнасці», выкладзеным у арт. 67 Дагавора аб ЕАЭС, які заключаецца ў тым, што пры прыняцці любых мер недапушчальна пагаршэнне ўмоваў узаемнага доступу ў параўнанні з умовамі, дзеючымі на дату падпісання Дагавора аб ЕАЭС (гэта значыць, на 29.05.2015), і з умовамі, замацаванымі ў гэтым дагаворы.

І нарэшце, на падставе п. 62 дадатка № 16 да Дагавора Бакі ўжо не могуць прымяняць дазвольныя патрабаванні і працэдуры, якія анулююць або скарачаюць выгады любога суб'екта бізнэсу, не былі ўсталяваны заканадаўствам Боку i не прымяняліся такім Бокам на 29.05.2015.

Такім чынам, толькі ў раздзеле № 15 Дагавора ўпершыню ў гісторыі інтэграцыйных аб'яднанняў усталяваны:

немагчымасць пагаршэння дзеючых на дату ўступлення ў сілу Дагавора аб Саюзе рэжымаў, усталяваных як у міжнародных пагадненнях, так і ў нацыянальным заканадаўстве;

абавязак па ўстараненні дзеючых і прадухіленне ўзнікнення новых бар'ераў пры нацыянальным або наднацыянальным рэгуляванні гандлю паслугамі, заснаванні і дзейнасці.

Якім чынам і ў якіх сектарах паслуг рэалізуюцца правілы адзінага рынку паслуг?

У раздзеле № 15 Дагавора ўсталяваны правілы адзінага рынку паслуг (далей – АРП), парадак і этапы яго фарміравання па асобных сектарах паслуг, якія прадугледжваюць планы лібералізацыі.

На падставе Дагавора рашэннем Вышэйшага еўразійскага эканамічнага савета ад 23.12.2014 № 110 зацверджаны 43 сектары паслуг, у якіх для прадпрымальнікаў ужо з 01.01.2015 функцыянуе АРП.

Гэта такія сектары паслуг, як: паслугі ў галіне ландшафту; вядзенне паляўнічай гаспадаркі; лізінг і арэнда; пракат; паслугі ў галіне падаткаабкладання; паслугі па прымяненні праграмнага забеспячэння і па апрацоўцы дадзеных, звязаныя з вылічальнай тэхнікай; кансультацыйныя паслугі ў галіне архітэктуры і па пытаннях кіравання; даследаванне рынку і выяўленне грамадскай думкі; паслугі па размяшчэнні і падбору персаналу; паслугі па ўборцы памяшканняў; фотапаслугі; паслугі па арганізацыі і правядзенні перамоваў і нарад, пераклады; паслугі арганізацыі забаў.

Ці дастасавальныя да пастаўшчыкоў або атрымальнікаў паслуг, самім паслуг, аднесеных да сектараў АРП, выключэнні з рэжымаў, а таксама дадатковыя абмежавальныя меры, у тым ліку, колькаснага і інвестыцыйнага характару?

У адпаведнасці з пунктам 38 дадатка № 16 да Дагавора Бакі абавязаны прадастаўляць асобам любой іншай дзяржавы-члена права на пастаўку і атрыманне паслуг на ўмовах, адзначаных у пунктах 21, 24, 27, 29, 30 і 32 дадатка № 16, без абмежаванняў, выключэнняў і дадатковых патрабаванняў, за выключэннем умоваў і абмежаванняў, прадугледжаных дадаткам № 2 да дадатка № 16 да Дагавора (гарызантальныя абмежаванні: уласнасць на зямлю, дзяржаўная падтрымка; нетракарыстанне і г.д).

Такім чынам, да пастаўшчыкоў або атрымальнікам паслуг, самім паслуг, аднесеных да сектараў АРП, не прымяняюцца:

выключэнні з рэжымаў і дадатковыя абмежавальныя меры, у тым ліку, колькаснага і інвестыцыйнага характару (пералічаныя ў пунктах 30 і 32 дадатка № 16);

любыя іншыя абмежаванні і патрабаванні, магчымасць выкарыстання якіх прадугледжана Дагаворам, у тым ліку, абмежаванні і патрабаванні, прадугледжаныя пунктамі 15, 16, 17, 73 дадатка № 16, пунктамі 6 і 7 дадатка № 17 да Дагавора.

Ці неабходна для аказання паслуг (выканання работ) у сектарах, аднесеных да АРП, засноўваць юрыдычную асобу або прадстаўніцтва або толькі філіял юрыдычнай асобы?

На падставе пункта 38 дадатка № 16 да Дагавора кожны Бок абавязаны прадастаўляць асобам любога іншага Боку права на пастаўку і атрыманне паслуг з прызнаннем дазволаў на пастаўку, атрыманых пастаўшчыкамі паслуг на тэрыторыі дзяржаў-членаў, дзе яны зарэгістраваныя ў якасці юрыдычнай асобы.

Гэта значыць, у рамках АРП суб'ектам бізнэсу аднаго Боку прадастаўляецца магчымасць аказваць свае паслугі на тэрыторыі іншай дзяржавы-члена без заснавання ў форме юрыдычнай асобы.

У адпаведнасці з дадаткам № 16 прадстаўніцтва і філіялы з'яўляюцца адасобленымі падраздзяленнямі юрыдычных асобаў, а не самастойнымі юрыдычнымі асобамі, у сувязі з чым па сектарах паслуг, аднесеных да адзінага рынку, для аказання суб'ектам бізнэсу аднаго Боку сваіх паслуг на тэрыторыі другога Боку патрабуецца заснаванне ў якасці прадстаўніцтва або філіяла.


Ці трэба асобе адной дзяржавы-члена зноўку атрымліваць ліцэнзію або дазвол у адпаведнасці з унутраным заканадаўствам іншай дзяржавы-члена ЕАЭС, на тэрыторыі якой такая асоба збіраецца ажыццяўляць дзейнасць або пастаўку паслуг (у тым ліку, у рамках АРП)?

На падставе пункта 38 дадатка № 16 да Дагавора любы з Бакоў абавязаны ў рамках АРП прадастаўляць асобам любой іншай дзяржавы-члена права на пастаўку і атрыманне паслуг з прызнаннем дазволаў, атрыманых пастаўшчыкамі паслуг на тэрыторыі сваёй краіны.

Разам з тым у сектарах паслуг, якiя не аднесены да АРП, i ў iншых відах дзейнасці, у выпадках калі заканадаўствам Боку той ці іншы від дзейнасці падлягае ліцэнзаванню альбо патрабуецца іншы дазвол на яго ажыццяўленне, асобам любых дзяржаў-членаў (у тым ліку, асобам, заснаваным імі) таксама спатрэбіцца атрыманне такіх жа дазваленчых дакументаў на роўных, як і прадпрымальнікам-рэзідэнтам гэтага Боку. Аднак дадзенае правіла не дзейнічае, калі Бок зарэзерваваў за сабой сектаральныя або гарызантальныя абмежаванні, пазначаныя ў рашэнні № 112 або дадатка № 2 да Дагавора.

Усе Бакі замацавалі ў сваіх нацыянальных пераліках (рашэнні № 112) «парасонавы» вынятак па ўсіх відах дзейнасці, якія ліцэнзуюцца, у частцы абавязковага патрабавання заснавання ў форме юрыдычнай асобы гэтай дзяржавы-члена Саюза. Аднак гэта абмежаванне не распаўсюджваецца на сектары паслуг, аднесеныя да Пераліку сектараў, дзе функцыянуе АРП.

Якім чынам у рамках АРП падлягаюць выплаце падаткі (падаходны падатак, падатак на прыбытак, ПДВ і г.д.)?

Спагнанне ўскосных падаткаў (акцызы, ПДВ) ажыццяўляецца ў дзяржаве-члене, на тэрыторыі якой такая паслуга была пастаўлена, г.зн. па нацыянальным рэжыме (п. 2 арт. 72 Дагавора аб ЕАЭС).

У дачыненні да прамых падаткаў, якiя збiраюцца з фізічных асобаў пры найме работнікаў-рэзідэнтаў іншай дзяржавы-члена, Дагаворам таксама ўсталёўваюцца нормы, паводле якіх даход такога работніка абкладаецца падаткам па стаўках, усталяваных у дзяржаве-члене, дзе дадзены работнік працуе (нацыянальны рэжым) (арт. 73 Дагавора аб ЕАЭС).

Акрамя таго, пытанні прамых падаткаў прадугледжваюцца ў міжнародных пагадненнях аб пазбяганні падвойнага падаткаабкладання, удзельнікамі якіх з'яўляюцца Бакі.

На падставе пункта 28 Пратакола аб парадку спагнання ўскосных падаткаў і механізме кантролю за іх выплатай пры экспарце і імпарце тавараў, выкананні работ, аказанні паслуг (дадатак № 18 да Дагавора) спагнанне ўскосных падаткаў пры выкананні работ, аказанні паслуг ажыццяўляецца ў дзяржаве-члене, тэрыторыя якой прызнаецца месцам рэалізацыі работ, паслуг (за выключэннем рэалізацыі работ па перапрацоўцы давальніцкай сыравіны, увезенай на тэрыторыю адной дзяржавы-члена з тэрыторыі іншай дзяржавы-члена з наступным вывазам прадуктаў перапрацоўкі на тэрыторыю іншай дзяржавы).

Пры выкананні работ, аказанні паслуг падатковая база, стаўкі ўскосных падаткаў, парадак іх спагнання і падатковыя ільготы (вызваленне ад падаткаабкладання), па агульным правіле, вызначаюцца ў адпаведнасці з заканадаўствам дзяржавы-члена, тэрыторыя якога прызнаецца месцам рэалізацыі работ, паслуг. Пры гэтым месцам рэалізацыі работ, паслуг прызнаецца тэрыторыя дзяржавы-члена, калі:

1) работы, паслугі звязаныя непасрэдна з нерухомай маёмасцю, якая знаходзіцца на тэрыторыі гэтай дзяржавы-члена;

2) работы, паслугі звязаныя непасрэдна з рухомай маёмасцю, транспартнымі сродкамі, якія знаходзяцца на тэрыторыі гэтай дзяржавы-члена;

3) паслугі ў сферы культуры, мастацтва, навучання (адукацыі), фізічнай культуры, турызму, адпачынку і спорту аказаны на тэрыторыі гэтай дзяржавы-члена;

4) падаткаплацельшчыкам гэтай дзяржавы-члена набываюцца:

кансультацыйныя, юрыдычныя, бухгалтарскія, аўдытарскія, інжынірынгавыя, рэкламныя, дызайнерскія, маркетынгавыя паслугі, паслугі па апрацоўцы інфармацыі, а таксама навукова-даследчыя, доследна-канструктарскія і доследна-тэхналагічныя (тэхналагічныя) работы;

работы, паслугі па распрацоўцы праграм для ЭВМ і баз дадзеных (праграмных сродкаў і інфармацыйных прадуктаў вылічальнай тэхнікі), іх адаптацыі і мадыфікацыі, суправаджэнню такіх праграм і баз даных;

паслугі па прадастаўленні персаналу ў выпадку, калi персанал працуе ў месцы дзейнасці пакупніка.

Адзначаныя ў гэтым падпункце палажэнні прымяняюцца таксама пры:

перадачы, прадастаўленні, уступцы патэнтаў, ліцэнзій, іншых дакументаў, якія сведчаць правы на ахоўныя дзяржавай аб'екты прамысловай уласнасці, гандлёвых марак, таварных знакаў, фірменных найменняў, знакаў абслугоўвання, аўтарскіх, сумежных правоў ці іншых аналагічных правоў;

арэндзе, лізінгу і прадастаўленні ў карыстанне на іншых падставах рухомай маёмасці, за выключэннем арэнды, лізінгу і прадастаўлення ў карыстанне на іншых падставах транспартных сродкаў;

аказанні паслуг асобай, якія прыцягваюць ад свайго імя для асноўнага ўдзельніка дагавора (кантракта) альбо ад імя асноўнага ўдзельніка дагавора (кантракта) іншую асобу для выканання работ, паслуг, прадугледжаных гэтым падпунктам;

5) работы выконваюцца, паслугі аказваюцца падаткаплацельшчыкам гэтай дзяржавы-члена, калі іншае не прадугледжана падпунктамі 1 - 4.

Па артыкуле 148 Падатковага кодэкса Расійскай Федэрацыі (далей – ПК РФ) месцам рэалізацыі работ (паслуг) прызнаецца тэрыторыя Расійскай Федэрацыі, калі:

1) работы (паслугі) звязаны непасрэдна з нерухомай маёмасцю (за выключэннем паветраных, марскіх судоў і судоў унутранага плавання, а таксама касмічных аб'ектаў), якія знаходзяцца на тэрыторыі Расійскай Федэрацыі. Да такіх работ (паслуг), у прыватнасці, адносяцца будаўнічыя, мантажныя, будаўніча-мантажныя, рамонтныя, рэстаўрацыйныя работы, работы па азеляненні, паслугі па арэндзе;

2) работы (паслугі) звязаны непасрэдна з рухомай маёмасцю, паветранымі, марскімі судамі і судамі ўнутранага плавання, якія знаходзяцца на тэрыторыі Расійскай Федэрацыі. Да такіх работ (паслуг) адносяцца, у прыватнасці, мантаж, зборка, перапрацоўка, апрацоўка, рамонт і тэхнічнае абслугоўванне;

3) паслугі фактычна аказваюцца на тэрыторыі Расійскай Федэрацыі ў сферы культуры, мастацтва, адукацыі (навучання), фізічнай культуры, турызму, адпачынку і спорту;

4) пакупнік работ (паслуг) ажыццяўляе дзейнасць на тэрыторыі Расійскай Федэрацыі.

У выпадку, калі падаткаплацельшчыкам выконваюцца, аказваюцца некалькі відаў работ, паслуг, парадак падаткаабкладання якіх рэгулюецца раздзелам XVII «Падаткі і падаткаабкладанне» Дагавора, і рэалізацыя адных работ, паслуг носiць дапаможны характар у адносінах да рэалізацыі іншых работ, паслуг, дык месцам рэалізацыі дапаможных прац, паслуг прызнаецца месца рэалiзацыi асноўных работ, паслуг.

Аналагічным чынам у пункце 3 артыкула 148 ПК РФ вызначаецца месца рэалізацыі работ у выпадку, калі арганізацыяй або індывідуальным прадпрымальнікам выконваецца (аказваецца) некалькі відаў работ (паслуг) і рэалізацыя адных работ (паслуг) носіць дапаможны характар у адносінах да рэалізацыі іншых работ (паслуг) .

Па артыкуле 148 ПК РФ месцам ажыццяўлення дзейнасці пакупніка лічыцца тэрыторыя Расійскай Федэрацыі ў выпадку фактычнага прысутнасці пакупніка работ (паслуг) на тэрыторыі Расійскай Федэрацыі на аснове дзяржаўнай рэгістрацыі арганізацыі або індывідуальнага прадпрымальніка, а пры яе адсутнасці або ў дачыненні да філіялаў і прадстаўніцтваў названай арганізацыі – на падставе месца, пазначанага ва ўстаноўчых дакументах арганізацыі, месца кiравання арганізацыі, месца знаходжання яго пастаянна дзеючага выканаўчага органа, месца знаходжання пастаяннага прадстаўніцтва (калі работы (паслугі) набыты праз гэта пастаяннае прадстаўнiцтва), месца жыхарства фізічнай асобы. Палажэнне гэтага падпункта прымяняецца пры:

перадачы, прадастаўленню патэнтаў, ліцэнзій, гандлёвых марак, аўтарскіх правоў ці іншых аналагічных правоў;

аказанні паслуг (выкананні работ) па распрацоўцы праграм для ЭВМ і баз дадзеных (праграмных сродкаў і інфармацыйных прадуктаў вылічальнай тэхнікі), іх адаптацыі і мадыфікацыі;

аказанні кансультацыйных, юрыдычных, бухгалтарскіх, аўдытарскіх, інжынірынгавых, рэкламных, маркетынгавых паслуг, паслуг па апрацоўцы інфармацыі, а таксама пры правядзенні навукова-даследчых і доследна-канструктарскіх работ. Да інжынірынгавых паслуг адносяцца інжынерна-кансультацыйныя паслугі па падрыхтоўцы працэсу вытворчасці і рэалізацыі прадукцыі (работ, паслуг), падрыхтоўцы будаўніцтва і эксплуатацыі прамысловых, інфраструктурных, сельскагаспадарчых і іншых аб'ектаў, перадпраектныя і праектныя паслугі (падрыхтоўка тэхніка-эканамічных абгрунтаванняў, праектна-канструктарскія распрацоўкі і іншыя падобныя паслугі). Да паслуг па апрацоўцы інфармацыі адносяцца паслугі па ажыццяўленні збору і абагульненні, сістэматызацыі інфармацыйных масіваў і прадастаўленні ў распараджэнне карыстальніка вынікаў апрацоўкі гэтай інфармацыі;

прадастаўленні персаналу, у выпадку калі персанал працуе ў месцы дзейнасці пакупніка;

здачы ў арэнду рухомай маёмасці, за выключэннем наземных аўтатранспартных сродкаў;аказанні паслуг агента, які прыцягваецца ад імя асноўнага ўдзельніка кантракту асобы (арганізацыі або фізічнай асобы) для аказання паслуг, прадугледжаных гэтым падпунктам.

Дакументамі, якія пацвярджаюць месца выканання работ (аказання паслуг), з'яўляюцца:

1) кантракт, заключаны з замежнымі або расійскімі асобамі;2) дакументы, якія пацвярджаюць факт выканання работ (аказання паслуг).


Якім з 4 спосабаў, прадугледжаных дадаткам № 16 да Дагавора, можна пастаўляць будаўнічыя паслугі ў рамках АРП?Будаўнічыя паслугі ў рамках АРП па меркаванні паслугадаўцы могуць быць пастаўлены любым магчымым спосабам:

1) з тэрыторыi аднаго Боку на тэрыторыю любой іншай дзяржавы-члена (трансгранічны, напрыклад: паслугі ў інжынерных галінах у частцы выканання праектна-канструктарскіх работ і кансультавання, аказання паслуг па архітэктурна-праекціровачных работах; паслугі ў галіне горадабудаўнічага праектавання, уключаючы паслугі па распрацоўцы праектаў праграм землекарыстання, па правядзенні даследаванняў, якія датычацца экалагічных наступстваў і эканамічнай ацэнкі праграм развіцця гарадоў; паслугі ў галіне ландшафтнай архітэктуры ў гадзіну ці: планавання і праекціроўкі эстэтычнага ландшафту паркаў, камерцыйных зямельных участкаў, зямельных участкаў пад жыллё; падрыхтоўкі планаў зямельных участкаў, рабочых чарцяжоў, тэхнічных умоваў; падрыхтоўкі эскізаў рэльефу мясцовасці; падрыхтоўкі каштарысу выдаткаў на намячаюцца пасадкі раслін і стварэнне такіх аб'ектаў, як алеі, агароджы і пляцоўкі для паркоўкі транспарту);

2) на тэрыторыi аднаго Боку асобай гэтага Боку атрымальніку паслуг іншай дзяржавы-члена (спажыванне за мяжой);

3) пастаўшчыком паслуг аднаго Боку шляхам заснавання на тэрыторыі іншай дзяржавы-члена (шляхам камерцыйнай прысутнасці);

4) пастаўшчыком паслуг аднаго Боку шляхам прысутнасці фізічных асобаў гэтага Боку на тэрыторыі іншай дзяржавы-члена.

Напрыклад, шляхам накіравання будаўнічай брыгады для будаўніцтва тых ці іншых аб'ектаў на кароткатэрміновы перыяд (у тым ліку на падставе дагавора кансорцыума ці іншых падобных пагадненняў); калі паслуга аказваецца больш за 30 дзён, трэба засноўваць філіял або прадстаўніцтва для выплаты падаткаў. У адваротным выпадку кантралюючымі і праваахоўнымі органамі дадзеная дзейнасць (без адкрыцця філіяла або прадстаўніцтва можа быць кваліфікаваная як незаконная прадпрымальніцкая).

Якія дадатковыя дазвольныя дакументы трэба атрымліваць на тэрыторыі дзяржавы, якая прымае-члена (рэцыпіента) у рамках АРП, акрамя «аўтаматычна» прызнанага дазволу на будаўніцтва як на від дзейнасці?

У кожнай краіне-удзельніцы маецца свой пералік індывідуальных дазволаў, без якіх будаўніцтва не можа быць распачата, а пачатае не можа быць працягнута.

Напрыклад, дазвол на ажыццяўленне будаўнічай дзейнасці прызнаецца аўтаматычна, а дазвол на правядзенне земляных работ трэба атрымліваць ва ўпаўнаважаным органе дзяржавы-члена.

У Рэспубліцы Казахстан дадзеныя дазволу пералічаны ў Законе ад 16.05.2014 «Аб дазволах і апавяшчэннях» (апавяшчэнне аб пачатку вытворчасці будаўніча-мантажных работ, выдаецца органамі дзяржаўнага архітэктурна-будаўнічага кантролю мясцовых выканаўчых органаў, выдача архітэктурна-планіровачнага задання, узгадненне эскізнага праекта, рашэнне на правядзенне комплексу работ па пост-утылізацыі аб'ектаў (знос будынкаў), акт прыёмкі аб'екта ў эксплуатацыю прыёмачнай камісіяй, правядзенне экспертызы прадпраектнай (тэхніка-эканамічных абгрунтаванняў) і праектнай (праектна-каштарыснай) дакументацыі на будаўніцтва незалежна ад крыніц і г.д.).

У Рэспубліцы Беларусь дзейнічае адзіны Пералік адміністрацыйных працэдур, якія ажыццяўляюцца дзяржаўнымі органамі і іншымі арганізацыямі ў адносінах да юрыдычных асобаў і індывідуальных прадпрымальнікаў, зацверджаны Пастановай Савета міністраў Рэспублікі Беларусь ад 17.02.2012 № 156.

Якія дакументы, атрыманыя на тэрыторыi аднаго Боку, трэба завяраць для выкарыстання на тэрыторыі другога Боку, неабходныя для заснавання, дзейнасці, уключаючы аказанне паслуг?

Дагавор прадугледжвае магчымасць дзяржаў-членаў аказваць эфектыўнае адміністрацыйнае супрацоўніцтва паміж кампетэнтнымі органамі, што дазваляе выключыць неабходнасць завяраць дакументацыю.

У адпаведнасці з пунктам 3 артыкула 68 Дагавора кампетэнтныя органы дзяржавы-члена могуць запытваць у кампетэнтных органаў іншых дзяржаў-членаў у межах заключаных пагадненняў інфармацыю, якая адносіцца да сферы кампетэнцыі апошніх і неабходна для эфектыўнай рэалізацыі патрабаванняў, прадугледжаных дадаткам № 16 да Дагавора, у тым ліку, аб дазволах, выдадзеных кампетэнтнымі органамі, і відах дзейнасці, на ажыццяўленне якіх выдадзены дазволы.

Зыходзячы з патрабаванняў пункта 38 дадатка № 16 да Дагавора прызнанне прафесійнай кваліфікацыі персаналу пастаўшчыка паслуг адбываецца аўтаматычна, г.зн. неабходнасць завяраць дакументацыю, звязаную з заснаваннем, дазволамі, кваліфікацыяй, атрыманую ў адной дзяржаве-члене, для прад'яўлення дакументацыі для ажыццяўлення дзейнасці ў іншай дзяржаве-члене адсутнічае.

Па астатніх сектарах паслуг да рэалізацыі планаў лібералізацыі патрабаванні завяраць дакументацыю, звязаную з аказаннем паслуг, вызначаюцца на падставе заканадаўства Боку, на тэрыторыі якой плануецца ажыццявіць заснаванне і дзейнасць. У мэтах ажыццяўлення працаўнікамі дзяржаў-членаў працоўнай дзейнасці ў дзяржаве працаўладкавання прызнаюцца дакументы аб адукацыі, выдадзеныя адукацыйнымі арганізацыямі (установамі адукацыі, арганізацыямі ў сферы адукацыі) дзяржаў-членаў, без правядзення устаноўленых заканадаўствам дзяржавы працаўладкавання працэдур прызнання дакументаў аб адукацыі (артыкул 97 Дагавора). Працоўныя адной дзяржавы-члена, якія прэтэндуюць на заняцце педагагічнай, юрыдычнай, медыцынскай або фармацэўтычнай дзейнасцю ў іншай дзяржаве-члене, праходзяць усталяваную заканадаўствам дзяржавы працаўладкавання працэдуру прызнання дакументаў аб адукацыі і могуць быць дапушчаныя адпаведна да педагагічнай, юрыдычнай, медыцынскай або фармацэўтычнай дзейнасцi ў адпаведнасцi з заканадаўствам дзяржавы працаўладкавання. Дакументы аб вучоных ступенях i вучоных званнях, выдадзеныя ўпаўнаважанымі органамі дзяржаў-членаў, прызнаюцца ў адпаведнасці з заканадаўствам дзяржавы працаўладкавання. Пры гэтым працадаўцы, заказчыкі паслуг маюць права запытаць натарыяльны пераклад дакументаў аб адукацыі на мову дзяржавы працаўладкавання, а таксама ў выпадку неабходнасці ў мэтах верыфікацыі дакументаў аб адукацыі працоўных дзяржаў-членаў накіроўваць запыты, у тым ліку, шляхам звароту да інфармацыйных баз дадзеных, у адукацыйныя арганізацыі (установы адукацыі, арганізацыі ў сферы адукацыі), якiя выдалi дакумент аб адукацыі, і атрымліваць адпаведныя адказы.

Механізм засведчання дакументацыі вызначаецца міжнароднымі канвенцыямі і нацыянальным заканадаўствам кожнай дзяржавы-члена.

Ні раздзел XV, ні дадатак № 16 да Дагавора не прадугледжваюць абавязак асаблівага засведчання дакументаў, патрэбных для заснавання, дзейнасці і гандлю паслугамі. Гэта значыць, дакументы, патрабаваныя для заснавання, дзейнасці і гандлю паслугамі, павінны прадастаўляцца толькі ў выпадках і ў парадку, якiя прадугледжаны заканадаўствам дзяржаў-членаў для сваіх асобаў.

Ці можа асоба адной дзяржавы-члена прымаць удзел у тэндэрах (таргах) на роўных умовах з мясцовымі будаўнічымі кампаніямі другога Боку, у тым лік, у дзяржаўных і муніцыпальных тэндэрах?

Будаўнічая фірма дзяржавы-члена можа прымаць удзел у недзяржаўных (немуніцыпальных) тэндэрах на роўных умовах з мясцовымі будаўнічымі кампаніямі ў частцы агульных будаўнічых работ, бо для яе будзе дзейнічаць нацыянальны рэжым без выключэнняў (агульныя будаўнічыя работы, згодна з рашэннем ад 23 снежня 2014 г. № 110, уключаныя ў Пералiк сектараў паслуг, у якіх сфарміраваны адзіны рынак паслуг з 1 студзеня 2015 года).

Будаўнічая фірма дзяржавы-члена можа прымаць удзел у недзяржаўных (немуніцыпальных) тэндэрах на роўных умовах з мясцовымі будаўнічымі кампаніямі ў частцы будаўнічых работ на асабліва небяспечных і тэхнічна складаных аб'ектах, бо для яе будзе дзейнічаць нацыянальны рэжым без выключэнняў (канфіскацыі па будаўнічых работах, згодна з рашэннем ВЕЭС ад 23 снежня 2014 г. № 112, не ўключаны).

Будаўнічая фірма дзяржавы-члена можа прымаць удзел у дзяржаўных (муніцыпальных) тэндэрах на роўных умовах з мясцовымі будаўнічымі кампаніямі, бо для яе будзе дзейнічаць НР, прадугледжаны Пратаколам аб парадку рэгулявання закупак да Дагавора (дадатак № 25).

Якім чынам і на падставе якога заканадаўства асобы Бакоў могуць быць прыцягнутыя да адказнасці, у тым ліку, і ў выпадках ажыццяўлення дзейнасці ў рамках АРП (г.зн. без заснавання ў форме юрыдычнай асобы)? 

У выпадку заснавання юрыдычнай асобы асобамі з другога Боку такая юрыдычная асоба і яго персанал нясе поўную адказнасць, прадугледжаную заканадаўствам Боку, на тэрыторыі якога пры ажыццяўленні дзейнасці здзейснена правапарушэнне.

Кодэкс Расійскай Федэрацыі аб адміністрацыйных правапарушэннях ад 30.12.2001 № 195-ФЗ прадугледжвае магчымасць прымянення мер уздзеяння як юрыдычным і фізічным асобам (уключаючы замежных грамадзян), так і да прадстаўніцтваў і філіялаў.

Артыкул 1.4 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб адміністрацыйных правапарушэннях прадугледжвае прымяненне адміністрацыйнай адказнасці да змешчаных на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь замежным грамадзянам і асобам без грамадзянства, а таксама замежным юрыдычным асобам на агульных падставах з грамадзянамі і юрыдычнымі асобамі Рэспублікі Беларусь.

Згодназ артыкулам 34 Кодэкса Рэспублікі Казахстан аб адміністрацыйных правапарушэннях ад 05.07.2014 № 235-5:

замежнікі, замежныя юрыдычныя асобы, іх філіялы і прадстаўніцтвы і асобы без грамадзянства, якiя ўчынiлi на тэрыторыi Рэспублікі Казахстан адміністрацыйныя правапарушэнні, а таксама на кантынентальным шэльфе Рэспублікі Казахстан, падлягаюць адміністрацыйнай адказнасці на агульных падставах;

структурныя падраздзяленні (філіялы і прадстаўніцтвы) замежных і міжнародных некамерцыйных няўрадавых аб'яднанняў нясуць адміністрацыйную адказнасць за парушэнне заканадаўства Рэспублікі Казахстан аб грамадскіх аб'яднаннях як юрыдычныя асобы.

Ці падлягаюць праверцы кантралюючымі (нагляднымі) органамі Бакоў прадстаўніцтва і філіялы паслугадаўцаў з іншых дзяржаў-членаў?

Розныя кантралюючыя (наглядныя) органы Бакоў маюць права на праверку дзейнасці філіяла (прадстаўніцтва), заснаванага асобамі іншай дзяржавы-члена Саюза, калі такая дзейнасць ажыццяўляецца на тэрыторыі адпаведнай дзяржавы-члена.

Законам Рэспублікі Казахстан ад 06.01.2011 № 377-4 «Аб дзяржаўным кантролі і наглядзе ў Рэспубліцы Казахстан» у якасці правяраемых суб'ектаў прадугледжаны фізічныя асобы, юрыдычныя асобы, у тым ліку, дзяржаўныя органы, філіялы і прадстаўніцтвы юрыдычных асоб, у тым ліку, замежныя.

Таксама прадугледжаны абавязак па атрыманні звестак і дакументаў ад замежных дзяржаў, якія маюць істотнае значэнне ў рамках праверкі.

Так, Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 16.10.2009 № 510 «Аб удасканаленні кантрольнай (нагляднай) дзейнасці ў Рэспубліцы Беларусь» прадугледжаны праверкі арганізацый, іх адасобленых падраздзяленняў, якія маюць уліковы нумар плацельшчыка, прадстаўніцтваў замежных арганізацый. Пры гэтым забароненыя праверкі прадстаўніцтваў замежных арганізацый на працягу двух гадоў з дня іх стварэння.

Федэральны закон ад 26.12.2008 № 294-ФЗ «Аб абароне правоў юрыдычных асобаў і індывідуальных прадпрымальнікаў пры ажыццяўленні дзяржаўнага кантролю (нагляду) і муніцыпальнага кантролю» не вылучае асобна ў якасці правяраемых суб'ектаў філіялы і прадстаўніцтвы замежных юрыдычных асобаў. Разам з тым на падставе палажэнняў пунктаў 21 – 26 дадатка № 16 да Дагавора (якія прадугледжваюць НР у дачыненні да ўсіх мер дзяржаў-членаў) Федэральны закон ад 26.12.2008 № 294-ФЗ у роўнай ступені выкарыстоўваецца і ў дачыненні і для суб'ектаў – філіялаў і прадстаўніцтваў замежных юрыдычных асобаў, заснаваных на тэрыторыі Бакоў.

Рэсурсы ЕАЭС