Зварот Старшыні Вышэйшага Еўразійскага эканамічнага савета, Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі Уладзіміра Пуціна да кіраўнікоў дзяржаў - членаў ЕАЭС з нагоды старшынства Расіі ў органах Саюза ў 2023 годзе

23.01.2023

Зварот Старшыні Вышэйшага Еўразійскага эканамічнага савета, Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі Уладзіміра Пуціна да кіраўнікоў дзяржаў - членаў ЕАЭС з нагоды старшынства Расіі ў органах Саюза ў 2023 годзе

З 1 студзеня 2023 года Расія прыняла старшынства ў Вышэйшым Еўразійскім эканамічным савеце, Еўразійскім міжурадавым савеце і Савеце Еўразійскай эканамічнай камісіі.

З моманту заснавання ў 2015 годзе Еўразійскі эканамічны саюз упэўнена развіваецца, наглядна дэманструе сваю эфектыўнасць і запатрабаванасць. Абсалютны аб'ём узаемнага гандлю дзяржаў - членаў Саюза за гэты перыяд павялічыўся на 60% і ў 2021 годзе дасягнуў гістарычнага максімуму ў 73,1 млрд дол., а аб'ём знешняга гандлю вырас на 46% – да 846,3 млрд дол. Пры гэтым з кожным годам ва ўнутраным гандлёвым абароце Саюза павышаецца доля несыравінных тавараў з высокай дабаўленай вартасцю. Прырост сукупнага ВУП у разліку на душу насельніцтва склаў 28,7%, а доля плацяжоў у нацыянальных валютах наблізілася да адзнакі ў 75%.

Наша цесная інтэграцыя стала годным адказам на такія глабальныя праблемы, якія абвастрыліся ў сувязі з пандэміяй і прымяненнем шэрагам краін нелегітымных санкцый, як беднасць, змяненні клімату, дэфіцыт рэсурсаў, уключаючы найважнейшыя з іх – прадукты харчавання, ваду, энерганосьбіты. Відавочна, што ў Саюза ёсць усе магчымасці для таго, каб стаць адным з магутных, самастойных, самадастатковых палюсоў шматпалярнага свету, які фарміруецца, быць цэнтрам прыцягнення для ўсіх незалежных дзяржаў, якія падзяляюць нашы каштоўнасці і якія імкнуцца да супрацоўніцтва з ЕАЭС.

Вядома, будзем рабіць усё магчымае, каб спрыяць далейшаму паглыбленню інтэграцыі на ўсіх напрамках – у палітычнай, эканамічнай, прамысловай, фінансавай і тэхналагічнай сферах. У сувязі з гэтым лічым мэтазгодным разам ацаніць ход рэалізацыі дзеючых «Стратэгічных напрамкаў развіцця еўразійскай эканамічнай інтэграцыі да 2025 года» і ўжо ў бягучым годзе прыступіць да падрыхтоўкі новых дакументаў доўгатэрміновага планавання, якія вызначаць асноўныя вектары інтэграцыйнага ўзаемадзеяння на перыяд да 2030 і 2045 гадоў.

Відавочна, што адным з найважнейшых стратэгічных прыярытэтаў сумеснай работы павінна стаць развіццё тэхналагічнага патэнцыялу краін - членаў ЕАЭС, дасягненне сапраўднай незалежнасці і самадастатковасці ў гэтай галіне. Прапануем аб'яднаць намаганні ў распрацоўцы і ўкараненні перадавых навукова-тэхнічных рашэнняў у вядучыя сектара эканомікі, такія як аўтамабільная і хімічная прамысловасць, транспартнае машынабудаванне, мікраэлектроніка, авіябудаванне, суднабудаванне, фармацэўтыка, лічбавыя экасістэмы, альтэрнатыўная энергетыка, сельскагаспадарчае машынабудаванне, біятэхналогіі і насенняводства.

Таксама ў парадку дня – актывізацыя ўзаемадзеяння ў галіне лічбавай трансфармацыі. Так, у прыватнасці, запуск інтэграванай інфармацыйнай сістэмы ЕАЭС і наднацыянальных сістэм маніторынгу абарачэння прадукцыі дазволіць выяўляць і выдаляць з саюзнага рынку небяспечныя і няякасныя тавары. Неабходна паскорыць працэс узгодненага ўвядзення ў дзяржавах - членах Саюза юрыдычна значнага электроннага дакументаабароту, забяспечыўшы прававыя і тэхналагічныя ўмовы для ўзаемнага прызнання такіх дакументаў. Важна, каб лічбавыя тэхналогіі і рашэнні ў сферы эканамічнай дзейнасці ўкараняліся ва ўсіх краінах ЕАЭС на базе адзіных прынцыпаў і падыходаў, якія мэтазгодна замацаваць асобным актам Еўразійскага міжурадавага савета.

Нашы краіны валодаюць магутнай аграпрамысловай базай, якая дазваляе не толькі гарантавана забяспечваць сябе ўсёй неабходнай сельгаспрадукцыяй, але і экспартаваць прадукты харчавання ў значных аб'ёмах. У мэтах умацавання харчовай бяспекі прапануем разам распрацаваць шырокі комплекс мер, накіраваных на далейшае развіццё сельскагаспадарчай галіны.

Адзначу, што ЕАЭС традыцыйна займае пазіцыі лідэра і ў энергетыцы. Безумоўна, праца па стварэнні агульных энергетычных рынкаў павінна праводзіцца і далей на сістэмнай і выверанай аснове. Валоданне ж самымі перадавымі тэхналогіямі выкарыстання атамнай энергіі ў мірных мэтах дазволіць упэўнена вырашаць праблему энергетычнага пераходу.

Актуальнай задачай бачыцца паслядоўнае зніжэнне эканамічных рызык, якія стварае для ўзаемнага гандлю выкарыстанне замежных валют і плацежных сістэм. Зыходзім з таго, што неад'емнай умовай стабільных разліковых адносін унутры Саюза з'яўляецца падключэнне партнёраў да сістэмы перадачы фінансавых паведамленняў Банка Расіі і развіццё міжсістэмнага ўзаемадзеяння нацыянальных плацежных сістэм. Гарманізацыя фінансавых рынкаў павінна стварыць спрыяльныя ўмовы для таго, каб капітал краін-членаў заставаўся ўнутры аб'яднання і інвесціраваўся ў нацыянальныя эканомікі. Акрамя таго, лічым мэтазгодным вывучыць магчымасць адукацыі Еўразійскага рэйтынгавага агенцтва, якое забяспечвала б ацэначны інструментарый для абслугоўвання эканамічнай актыўнасці, якая расце на тэрыторыі нашага макрарэгіёну.

Далейшае паглыбленне інтэграцыйнага ўзаемадзеяння будзе шмат у чым залежаць і ад выраўноўвання канкурэнтных умоў для прадпрыемстваў Саюза, у тым ліку за кошт збліжэння падатковага рэгулявання, укаранення перадавых метадаў падатковага адміністравання, а таксама ўніфікацыі мытных працэдур з прымяненнем сістэмы кіравання рызыкамі на нашых знешніх межах.

І, вядома, трэба будзе працягнуць працу па фарміраванні новай транспартна-лагістычнай інфраструктуры, якая ў поўнай меры адказвае сучасным эканамічным рэаліям. Асаблівае значэнне сёння набывае развіццё бясшвовых, бяспечных міжнародных транспартных калідораў, якія злучаюць дзяржавы - члены ЕАЭС.

Адным з ключавых аспектаў інтэграцыйнага супрацоўніцтва з'яўляецца падрыхтоўка кваліфікаваных кадраў і стварэнне новых працоўных месцаў. Еўразійскі рынак працы павінен адпавядаць маштабным задачам развіцця высокатэхналагічных вытворчасцяў, укаранення лічбавых тэхналогій у вытворчыя працэсы. У сувязі з гэтым важна імкнуцца да гарманізацыі нацыянальных навукова-тэхнічных праграм, выпрацоўкі агульных адукацыйных і прафесійных стандартаў, запуску сумесных праграм навучання і агульных падручнікаў па тэхнічных і гуманітарных дысцыплінах. Варта таксама развіваць практыку міжвузаўскіх стажыровак і акадэмічных абменаў. І ў цэлым гуманітарная тэматыка – пытанні асветы, культуры, спорту – не павінна заставацца на перыферыі нашай інтэграцыі. Вядома, пры гэтым трэба больш актыўна заняцца папулярызацыяй Еўразійскага эканамічнага саюза, яго дасягненняў і магчымасцяў для ўсіх грамадзян нашых краін.

Асабліва падкрэслю важнасць выбудоўвання ўзаемавыгаднага і раўнапраўнага супрацоўніцтва Саюза з знешнімі партнёрамі і міжнароднымі аб'яднаннямі. У наяўнасці станоўчы эфект рэалізацыі дзеючых пагадненняў з трэцімі краінамі аб свабодным гандлі. Маюць намер усяляк садзейнічаць завяршэнню працы па аналагічных пагадненнях з Егіптам, Іранам і Індыяй, а таксама актывізаваць новыя перагаворныя трэкі, у тым ліку з Інданезіяй і Аб'яднанымі Арабскімі Эміратамі. Павелічэнню экспарту «саюзнай» прадукцыі і пабудове новых лагістычных ланцужкоў спрыяла б пашырэнне геаграфіі міжнародных сувязяў і кантактаў ЕАЭС з дзяржавамі Азіяцка-Ціхаакіянскага рэгіёну, Блізкага Ўсходу, Афрыкі і Лацінскай Амерыкі. Наша аб'яднанне можа адыграць ролю аднаго з ключавых цэнтраў фарміравання Вялікага Еўразійскага партнёрства.

Для вырашэння ўсіх гэтых маштабных задач спатрэбіцца ўдасканаленне створаных намі наднацыянальных інстытутаў – у першую чаргу, Еўразійскай эканамічнай камісіі. У сувязі з гэтым лічым запатрабаваным пашырэнне яе кампетэнцый і разгляд прапаноў, якія датычацца дэлегавання ЕЭК вялікіх паўнамоцтваў. Пры гэтым усе ключавыя рашэнні павінны, як і раней, прымацца на аснове кансэнсусу. Гэты прынцып застаецца базавай каштоўнасцю, агульным дасягненнем і канкурэнтнай перавагай.

Больш за тысячагоддзе нашы народы жывуць разам і супольна асвойваюць сваю геаграфічнае прастору. Адзінае разуменне гістарычнага лёсу, усведамленне шматвяковай гаспадарчай звязанасці, захаванне і ўмацаванне культурнай і сацыяльнай супольнасці народаў краін Саюза з'яўляецца залогам поспеху ўсёй нашай дзейнасці.

Разлічваем на цеснае ўзаемадзеянне і падтрымку з боку дзяржаў - членаў ЕАЭС у практычнай рэалізацыі прыярытэтаў расійскага старшынства ў 2023 годзе. Перакананы, што разам мы даможамся новых важкіх вынікаў у развіцці інтэграцыйнага супрацоўніцтва на карысць нашых народаў.

Старшыня Вышэйшага Еўразійскага эканамічнага савета, Прэзідэнт Расійскай Федэрацыі Ул.Ул. Пуцін