Навіны

06.07.2022

Краіны ЕАЭС распрацоўваюць механізмы стымулявання прамкааперацыі

Пытанне распрацоўкі механізмаў стымулявання прамысловай кааперацыі стала галоўнай тэмай на пасяджэнні Савета па прамысловай палітыцы Еўразійскага эканамічнага саюза, які прайшоў на палях Міжнароднай выставы «Інапрам-2022» у Екацярынбургу.
Па словах міністра па прамысловасці і аграпрамысловым комплексе Еўразійскай эканамічнай камісіі Артака Камаляна, адной з асноўных праблем на шляху рэалізацыі інтэграцыйных праектаў у Саюзе з'яўляецца адсутнасць ільготных механізмаў іх фінансавання. Гэту праблему таксама пазначылі прадстаўнікі дзелавой супольнасці Саюза, у тым ліку Гандлёва-прамысловая палата Расійскай Федэрацыі.

У сувязі з гэтым ЕЭК прапанавала магчымыя механізмы зніжэння кошту фінансавання для кааперацыйных праектаў за кошт больш актыўнага задзейнічання ЕАБР у гэтым працэсе, а таксама за кошт змешанага прыцягнення сродкаў іншых банкаў і фондаў. Контрагентамі могуць выступаць ФРП, ВЭБ, а таксама іншыя фінансавыя інстытуты.

Таксама мэтазгодна даналадзіць працэдуры ўзаемадзеяння Камісіі і ЕАБР. Карэкцыі патрабуюць транспарэнтнасць працы ЕАБР і крытэрыі адбору праектаў. У цяперашні час крытэрыі маюць абагульнены характар, без выразнай ацэначнага (у тым ліку па фінансавых параметрах) складніка, у сувязі з чым не могуць гарантаваць перспектыўнасць кааперацыйных праектаў і прывабнасць умоў запазычвання.

Акрамя таго, цяпер недастаткова актыўна выкарыстоўваюцца магчымасці Еўразійскага фонду стабілізацыі і развіцця (ЕФСР), практыка працы якога паказала, што фонд часам выкарыстоўвае магчымасці інвестыцыйнага крэдытавання для фінансавання праектаў прамысловай кааперацыі.

«Разумеючы ўзрослую значнасць развіцця прамкааперацыі ў існуючых эканамічных умовах, мы заклікаем больш актыўна выкарыстоўваць інструменты субсідзіравання, прыцягваць сродкі разнастайных фінансавых інстытутаў. Акрамя таго, неабходна даналадзіць працу такіх спецыялізаваных інстытутаў, як ЕАБР і ЕФСР», – адзначыў Артак Камалян.

Ініцыятывы Камісіі па фінансаванні будуць абмяркоўвацца 15 ліпеня на пасяджэнні Савета ЕЭК у Віцебску. У жніўні іх разгледзяць прэм'еры дзяржаў-членаў.
Гаворачы аб бюджэтным фінансаванні саюзных праграм, міністр адзначыў, што ў адпаведнасці з Палажэннем аб распрацоўцы і фінансаванні міждзяржпраграм, прынятым ЕМУС у лютым 2018 года, ужо зацверджана такая праграма Саюза па космасе. У стадыі падрыхтоўкі – праграмы па размеркаванай энергетыцы і суперкамп'ютараў.  
"Трэба прызнаць, што на сённяшні дзень ні адна з праграм не мае поўнага рэсурснага забеспячэння, – адзначыў Артак Камалян. – І гэта пытанне нам таксама трэба будзе вырашыць».

Разам з гэтым Артак Камалян падкрэсліў важнасць фарміравання пераліку канкрэтных інтэграцыйных праектаў, якія адказваюць рэальным патрэбам грамадзян краін ЕАЭС.

«Асновай можа стаць ідэя скразной кааперацыі ў машынабудаванні, прапанаваная Рэспублікай Беларусь, а адным з першых прыкладаў такіх праектаў – стварэнне саюзнага электратранспарту. Інавацыйны сучасны транспарт, якім штодня будуць карыстацца нашы грамадзяне, стане лепшым доказам устойлівасці і паспяховага развіцця Саюза ў новых умовах», – перакананы міністр.

Таксама Артак Камалян распавёў пра нефінансавыя меры стымулявання развіцця прамкааперацыі. У прыватнасці, прапануецца разгледзець магчымасць на саюзным узроўні замацаваць норму па стымуляванні выкарыстання тавараў, вырабленых у краінах ЕАЭС, і прыярытызацыі еўразійскіх тавараў перад імпартнымі.

«Такі падыход дазволіць насыціць рынак еўразійскімі таварамі, а таксама стымуляваць доступ вытворцаў тавараў адных дзяржаў-членаў да вытворчых ланцужкоў іншых, што з'яўляецца актуальным для ўсіх краін Саюза», – падкрэсліў Артак Камалян.

Гэта пытанне пасля абмеркавання на пляцоўцы ЕЭК будзе вынесена на разгляд Камісіяй па кааперацыі і імпартазамяшчэнні ў прыярытэтных і высокатэхналагічных галінах прамысловасці ў ЕАЭС.

Яшчэ адной тэмай выступлення міністра сталі еўразійскія інтарэсы ў сферы дзяржаўнай падтрымкі прамысловасці.

У прыватнасці, прапанавана распрацаваць наднацыянальны дакумент, у якім будуць пазначаны агульныя пункты росту нацыянальных прамысловых палітык. Да еўразійскіх інтарэсаў у першую чаргу адносяцца стымуляванне ўцягнутасці прамысловых прадпрыемстваў у фарміраванне еўразійскіх ланцужкоў дабаўленай вартасці, садзейнічанне ў прасоўванні тавараў на знешнія рынкі, стымуляванне інавацыйнай дзейнасці прадпрыемстваў, павышэнне інвестыцыйнай прывабнасці прамысловасці, развіццё малога і сярэдняга бізнесу, развіццё зялёных тэхналогій, а таксама садзейнічанне лічбавай трансфармацыі ў прамысловасці.

Дакумент дазволіць забяспечыць адзіны стратэгічны вектар і сінхроннасць у рэалізацыі агульных прамысловых інтарэсаў краін Саюза, а таксама дадатковае інфармаванне бакоў аб сістэме дзяржпадтрымкі прамысловасці ў дзяржавах-членах. Абмеркаванне ініцыятывы таксама пройдзе на пляцоўцы ЕЭК.

Адным са значных вынікаў сустрэчы міністраў стала падпісанне пагаднення аб стварэнні Еўразійскай тэхналагічнай платформы «Грамадзянская авіябудаванне». Дакумент падпісалі АНА «Цэнтр кампетэнцый развіцця прамысловасці» (Ульянаўская вобласць, Расійская Федэрацыя), авіярамонтны завод № 558 (г. Баранавічы, Рэспубліка Беларусь) і ТАА «Казахстанская авіяцыйная індустрыя» (г. Нур-Султан, Рэспубліка Казахстан).

«Еўразійская тэхплатформа аб'яднае намаганні галіновых ВНУ і НДІ, прамысловых прадпрыемстваў, асацыяцый, кампетэнтных дзяржорганаў і інстытутаў развіцця пры каардынацыі Еўразійскай эканамічнай камісіі, – заявіў Артак Камалян. – У лютым бягучага года прэм'ер-міністры нашых краін зацвердзілі дарожную карту па пашырэнні прамысловага супрацоўніцтва ў галіне грамадзянскай авіябудавання ў дзяржавах - членах ЕАЭС на 2022-2023 гады. Падпісанне пагаднення аб стварэнні ЕТП стала яшчэ адным крокам на шляху яе рэалізацыі».


Даведка 

Савет па прамысловай палітыцы з'яўляецца дапаможным органам Еўразійскага эканамічнага саюза, які быў створаны Рашэннем Вышэйшага Еўразійскага эканамічнага савета 29 мая 2019 года для забеспячэння эфектыўнага ўзаемадзеяння дзяржаў - членаў ЕАЭС па рэалізацыі скаардынаванай прамысловай палітыкі, выпрацоўцы стратэгій і напрамкаў развіцця прамысловага комплексу Саюза, а таксама для паглыблення Еўразійскай эканамічнай інтэграцыі.

У пасяджэннях Савета прымаюць удзел міністры прамысловасці краін Саюза і міністр па прамысловасці і аграпрамысловым комплексе ЕЭК Артак Камалян. У 2022 годзе ў Савеце па прамысловай палітыцы старшынюе Кыргызская Рэспубліка.

У 2021 годзе прамысловасць ЕАЭС прадэманстравала высокія значэнні тэмпаў росту прамысловай вытворчасці, аднаўляючыся пасля спаду, выкліканага негатыўным уплывам пандэміі каранавіруса. Прамысловая вытворчасць у цэлым павялічылася на 5% у параўнанні з папярэднім годам. Рост аб'ёмаў прамысловай вытворчасці зафіксаваны ва ўсіх краінах Саюза. Пры гэтым у ліку лідараў па тэмпах нарошчвання аб'ёмаў вытворчасці знаходзіцца большасць галін машынабудавання. Найбольшыя станоўчыя тэмпы прыросту аб'ёмаў вытворчасці прадэманстравалі: вытворчасць машын і абсталявання (14% прыросту), аўтамабілебудаванне( 14% прыросту), мэблевая прамысловасць (11% прыросту) і фармацэўтыка (11% прыросту).