Па словах Міхаіла Мясніковіча, эканоміка ЕАЭС працуе ва ўмовах беспрэцэдэнтнага санкцыйнага ціску. У гэтай сітуацыі неабходны новыя эканамічныя адносіны паміж нацыянальнымі кампаніямі і дзяржаўнымі органамі краін ЕАЭС.
«Патрэбна больш дасканалая сістэма імпартазамяшчэння і прамкааперацыі. Апорай можа быць карта індустрыялізацыі. Сёння яна ўключае 158 праектаў на суму 273 млрд долараў ЗША, – сказаў Міхаіл Мясніковіч. – Трэба вызначыць першачарговыя праекты і праграмы. У прыярытэце павінны быць бізнес-праекты, дзе ёсць кааперацыйны складнік, належны ўзровень нацыянальных кампетэнцый».
Прарэктар НДУ «Вышэйшая школа эканомікі», дырэктар Інстытута дзяржаўнага і муніцыпальнага кіравання Андрэй Жулін прадставіў даследаванне аб перспектывах стварэння еўразійскіх кампаній у рамках права ЕАЭС. Раней прапрацаваць гэта пытанне даручалі кіраўнікі ўрадаў ЕАЭС на пасяджэнні Міжурадсавета.
«Асноўная мэта стварэння еўразійскіх кампаній – падтрымка прамысловай кааперацыі паміж дзяржавамі ЕАЭС у галінах апрацоўчай прамысловасці. Па сутнасці, справа ў прававым статусе кампаній, і галоўны эфект, які яны атрымаюць, – ухіленне рэгулятарнай дыскрымінацыі і выдаткаў у рамках кааперацыйных праектаў», – падкрэсліў Андрэй Жулін.
Зніжэнне выдаткаў мяркуецца забяспечваць за кошт далейшага пашырэння свабоды руху тавараў, працоўнай сілы, капіталу і паслуг у параўнанні з базавым прававым рэжымам у ЕАЭС. Пры гэтым прапануецца выкарыстоўваць такія інструменты, як магчымасць трансгранічнага перамяшчэння кампаніі і, адпаведна, больш ліберальны рэжым перамяшчэння яе актываў і фактараў вытворчасці, ліберальнае карпаратыўнае рэгуляванне, зняцце падатковых абмежаванняў.
Удзельнікі нарады выказалі свае прапановы па далейшай працы ў гэтым напрамку. Прэзідэнт Расійскага саюза прамыслоўцаў і прадпрымальнікаў, член Прэзідыума Дзелавога савета ЕАЭС Аляксандр Шохін звярнуў увагу на тое, што неабходна вызначыць галіны і віды дзейнасці.
«Гаворка павінна ісці не пра стварэнне кампаній, а пра наданне статусу наднацыянальным кампаніям, якія ўжо працуюць», – адзначыў Аляксандр Шохін.
Дырэктар дэпартамента прамысловай палітыкі ЕЭК Мікалай Кушнароў праінфармавалі ўдзельнікаў нарады аб прапрацоўцы механізмаў фінансавання кааперацыйных прамысловых праектаў у ЕАЭС.
«Ініцыятарам гэтага пытання з'яўляецца бізнес, які зацікаўлены ў працы ў частцы зніжэння кошту сродкаў для прамысловай кааперацыі. Прапануецца выкарыстоўваць субсідзіраванне працэнтнай стаўкі па крэдытах, што з'яўляецца агульнасусветнай практыкай падтрымкі прамысловасці», – адзначыў Мікалай Кушнароў.
Па словах Міхаіла Мясніковіча, Савет ЕЭК падтрымаў ініцыятывы Камісіі па механізмах фінансавання. Практычная рэалізацыя прапаноў запатрабуе надзялення Камісіі адпаведнымі паўнамоцтвамі, а таксама распрацоўкі дадатковых нарматыўных актаў у частцы апісання механізмаў і інструментаў рэалізацыі.
Удзельнікі Кансультатыўнага савета абмеркавалі перспектывы аднаўлення лагістычных ланцужкоў. Гэтаму будзе спрыяць адзіная сістэма мытнага транзіту.
«Камісія актыўна працуе і ў гэтым напрамку. Праект Пагаднення аб адзінай сістэме мытнага транзіту рыхтуецца па мадэлі «5+». У далейшым яна павінна стаць адным з трох кампанентаў транспартна-лагістычнага мегапраекта, які мы абмеркавалі з Генеральным сакратаром ШАС на саміце ў Самаркандзе. Ён будзе ўключаць у сябе развіццё канкрэтных міжнародных транспартных калідораў, іх лічбавізацыі на аснове экасістэмы, якая распрацоўваецца Камісіяй, і мытны транзіт з прымяненнем навігацыйных пломбаў», – заявіў Міхаіл Мясніковіч.
Прэзідэнт кыргызскага саюза прамыслоўцаў і прадпрымальнікаў, член Прэзідыума Дзелавога савета ЕАЭС Даніл Ібраеў у сваю чаргу адзначыў, што, акрамя фарміравання рэестра транспартна-лагістычных праектаў, неабходна пераходзіць да канкрэтных пытанняў рэалізацыі.
«Нам трэба зразумець, якія ёсць вузкія месцы, каб расшыць іх і зрабіць транспартныя калідоры максімальна эфектыўнымі», – сказаў Даніл Ібраеў. Ён таксама агучыў прапановы па выкарыстанні патэнцыялу электратранспарту ў грузаперавозках.
Асаблівая ўвага была нададзена ўдасканаленню ўзаемадзеяння ЕЭК з бізнес-супольнасцю краін ЕАЭС. Як падкрэсліў міністр па эканоміцы і фінансавай палітыцы ЕЭК Бакытжан Сагінтаеў, да гэтага часу гэта праца вялася блокамі Камісіі досыць разрознена, у выніку адны і тыя ж пытанні абмяркоўваліся па некалькі разоў.
«Патрэбен сістэмны падыход, перазагрузка гэтай працы. З сённяшняга дня «адзіным акном» па ўзаемадзеянні Камісіі з дзелавым саветам ЕАЭС стане Дэпартамент развіцця прадпрымальніцкай дзейнасці ЕЭК. Больш за тое, за кожнай краінай будзе замацаваны спецыяльны супрацоўнік», – адзначыў Бакытжан Сагінтаеў.
Ён таксама заклікаў Дзелавы Савет ЕАЭС актывізаваць работу па фарміраванні і прадстаўленні ў Камісію кансалідаваных пазіцый бізнес-супольнасцяў у рамках правядзення працэдуры ацэнкі рэгулюючага ўздзеяння праектаў рашэнняў Камісіі і ў далейшым – ацэнкі фактычнага ўздзеяння дзеючых рашэнняў Камісіі.
Акрамя таго, удзельнікі пасяджэння абмеркавалі ход выканання Стратэгіі-2025 і прапановы бізнесу ў план па яе рэалізацыі, пытанні развіцця супрацоўніцтва з дзелавой супольнасцю трэціх краін, а таксама напрацоўкі Камісіі па фарміраванні агульнага біржавога рынку тавараў у ЕАЭС. Па словах міністра па інтэграцыі і макраэканоміцы ЕЭК Сяргея Глазьева, патрэба ў стварэнні агульнай біржавой прасторы ЕАЭС цяпер асабліва відавочная.
«Першыя імітацыйныя Таргі рапсавым алеем на беларускай таварнай біржы прайшлі паспяхова, і сёння расійскі бок прапануе ўжо сёлета запусціць таргі двума таварамі на агульным біржавым рынку. Мы лічым, што гэта цалкам магчыма», – сказаў Сяргей Глазьеў.
Намеснік старшыні праўлення «Беларускай універсальнай таварнай біржы» Ірына Наркевіч дадала, што біржы ЕАЭС цесна ўзаемадзейнічаюць паміж сабой.
«Мы падтрымліваем прапанову расійскага боку аб стварэнні біржавога камітэта для кіравання агульным біржавым рынкам тавараў», – адзначыла Ірына Наркевіч.
Прадстаўнікі Дзелавога савета ЕАЭС выказалі мноства прапаноў па пытаннях мытнага транзіту і фарміравання еўразійскіх транспартных калідораў, развіцця інфармацыйных рэсурсаў ЕАЭС, рэалізацыі маладзёжных ініцыятыў і іншым.