Навіны

Старшыня Калегіі Еўразійскай эканамічнай камісіі Міхаіл Мясніковіч прыняў удзел у пасяджэнні Савета кіраўнікоў дзяржаў - членаў Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва (ШАС), якое адбылося 4 ліпеня ў анлайн-фармаце ў Нью-Дэлі пад старшынствам Індыі.

Тэма саміту – «На шляху да бяспечнай ШАС» («Towards a SECURE SCO»). Прычым SECURE не толькі азначае «бяспечны», але і з'яўляецца сімвалічнай абрэвіятурай з першых літар наступных слоў і выразаў: бяспека (security), эканоміка і гандаль (economy and trade), узаемазвязанасць (connectivity), адзінства (unity), павага суверэнітэту і тэрытарыяльнай цэласнасці (respect for sovereignty and territorial integrity), навакольнае асяроддзе (environment).

У саміце прынялі ўдзел кіраўнікі дзяржаў - членаў і дзяржаў - назіральнікаў ШАС: Рэспублікі Індыя, Рэспублікі Казахстан, Кітайскай Народнай Рэспублікі, Кыргызскай Рэспублікі, Ісламскай Рэспублікі Пакістан, Расійскай Федэрацыі, Рэспублікі Таджыкістан, Рэспублікі Узбекістан, Рэспублікі Беларусь, Ісламскай Рэспублікі Іран, Манголіі і Туркменістана (у якасці госця). 

Да ўдзелу ў Савеце кіраўнікоў дзяржаў - членаў ШАС таксама былі запрошаны кіраўнікі міжнародных і рэгіянальных структур, уключаючы ЕАЭС, ААН, АСЕАН, СНД і АДКБ. 

Па выніках саміту прынята Нью-Дэлійская дэкларацыя, у якой замацаваны абноўленыя падыходы бакоў да ключавых пытанняў дзейнасці ШАС і глабальных праблем.

На думку Міхаіла Мясніковіча, узаемадзеянне ЕАЭС з ШАС з'яўляецца найважнейшым элементам інтэграцыйнага парадку дня ў вялікай Еўразіі. Гэта пацвярджае высокі запыт дзелавых колаў на развіццё дыялогу паміж ЕАЭС і ШАС, у тым ліку ў кантэксце фарміравання безбар'ернага эканамічнага асяроддзя, павелічэння долі разлікаў ва ўзаемным гандлі ў нацыянальных валютах, рэалізацыі сумесных праектаў у транспартна-лагістычнай і іншых сферах. Па сутнасці, ЕАЭС і ШАС утвараюць ядро еўразійскага кантынента, а іх узаемаадносіны шмат у чым вызначаюць вектар далейшага развіцця рэгіёна. 

У ШАС уваходзяць Індыя, Казахстан, Кітай, Кыргызстан, Расія, Таджыкістан, Пакістан і Узбекістан, а з сённяшняга дня – яшчэ Іран, поўнафарматнае членства якога аформлена на саміце. У рамках саміту быў падпісаны і мемарандум аб адпаведных абавязацельствах Беларусі ў працэсе далучэння да ШАС. Улічваючы тое, Арменія з'яўляецца краінай-партнёрам ШАС, уся пяцёрка дзяржаў ЕАЭС актыўна ўцягнута ў сферу дзейнасці гэтай арганізацыі. Акрамя таго, з 2021 года Еўразійская эканамічная камісія і Сакратарыят ШАС цесна ўзаемадзейнічаюць у рамках Мемарандума аб узаемаразуменні.

Сярод ключавых тэм праведзенага саміту – навукова-тэхнічнае супрацоўніцтва, якое, як адзначыў Генеральны сакратар ШАС Чжан Мін, становіцца ўсё больш прыярытэтным напрамкам. Ён падкрэсліў, што дзяржавы-члены зацвердзілі план супрацоўніцтва ў галіне развіцця штучнага інтэлекту, які прадугледжвае даследаванні, распрацоўкі і шырокае выкарыстанне тэхналогій штучнага інтэлекту. Па яго словах, у рамках старшынства Індыі ствараецца новы механізм супрацоўніцтва – мэтавая група па інавацыях і прадпрымальніцтве, мэтай якой з'яўляецца садзейнічанне пашырэнню супрацоўніцтва еўразійскіх дзяржаў. Старшынства ў ШАС у 2023 - 2024 гадах пераходзіць да Рэспублікі Казахстан. 

Варта адзначыць, што тавараабарот ЕАЭС з ШАС у 2022 годзе склаў 270,2 млрд дол., у тым ліку экспарт – 157,5 млрд дол., імпарт – 112,7 млрд дол. (прырост тавараабароту – 40,3%, экспарту – 56,6%, імпарту – 22,5%).