тараптардың әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі болжалданатын көрсеткіштерінің құрамы.

Тараптармен әзірленетін жалпы болжалданатын көрсеткіштер тізбесі

• алдыңғы жылдың ІЖӨ, %;
  
• алдыңғы жылдың өнеркәсіптік өндірістің индексі, %;
  
• алдыңғы жылдың ауылшаруашылық саланың өнімі, %.
  

Көрсеткіштер қатары екі елдің болжамында бар, бірақ үшінші елде жоқ.

Белоруссия мен Ресейдегі жалпы көрсеткіштерге мыналар жатады:

• алдыңғы жылдың негізгіт капиталына инвестиция, %;
  
• алдыңғыи жылдың  еңбек өнімділігі, %;
  
• алдыңғы жылдың халықтың нақты иеленіп отырған ақша кірістері, %;
  
• халықтың жалпы санына өмір сүру минимумынан төмен кірісі бар халықтың саны (үлесі), % (Беларусь Республикасы үшін – аз қамтамасыз етілген деңгей, % жалпы халықтың санына).
  

Қазақстан мен Ресейде жалпы көрсеткіштер тіззбесі кеңірек:

• алдыңғы жылдың көтерме сауда айналымы, %;
  
• тауар экспорты мен импорты, млрд. АҚШ долл.; 
  
• алдыңғы жылдың желтоқсанынан желтоқсанына дейінгі инфляция, %.
  

Әлеуметтік сала көрсеткіштері:

• ЭАН саны, млн. адам;
  
• алдыңғы жылдың халық жанына шаққандағы өмір сүру минимумы,  %;
  
• халықтың жалпы санына өмір сүру минимумынан төмен кірісі бар халықтың саны (үлесі), %;
  
• ЭАН-ға жұмыссыздық деңгейі, %;
  
• жұмыссыыздар саны, млн. адам;
  
• жұмыспен қамтамасыз етілгендер саны, млн. адам;
  
• бір қызметкерге номиналды есептелген орташа айлық жалақы, АҚШ долл.​
  

Тек бір Тараптың болжамында ұсынылған көрсеткіштер бар.

Беларусь Республикасында сондай құрамның көрсеткіштеріне мыналар кіреді: қызметінің негізгі түрі өнеркәсіптік өнімді өндіру болып табылатын өнеркәсіптік ұйымдардағы сату өтімділігі, ауылшаруашылығндағы сату өтімділігі, ғылыми зерттеулер мен әзірлеулерге ішкі шығыстар, өнеркәсіптік ұйымдардағы (нақты бағалардағы) өнімнің (жұмыс, қызмет) материалдық сыйымдылық деңгейінің төмендеуі, негізгі ішкі өнімнің энергия сыйымдылығынң төмендеуі, ұйымдармен түсірілген инновациялық өнімнің үлес салмағы.

Қазақстан Республикасында мыналар болжалданып отыр: тау өндіру өнеркәсібі мен карьерлерді өндіру, мұнай мен газ конденсатын өндіруөңделетін өнеркәсіп саласындағы салалық көрсеткіштер және т.б.; ақша-кредит саясатындағы көрсеткіштері: ЕДБ экономикаға кредиттері, резиденттердің депозиттері және т.б.; төлем балансының көрсеткіштері: сауда балансы, ағымдағы шот; әлеуметтік сала көрсеткіштері: жалақының барынша төмен мөлшері, зейнеткерлер саны, базалық зейнетақы төлемінің мөлшері.

 

Ресей Федерациясында мынадай болжам жүзеге асырылады: қызметтің барлық түрлері бойынша пайда, бухгалтерлік есепке алу мақсаттары үшін ұйымның пайдасы, амортизациялар, халыққа ақылы қызмет көлемі.

Тараптардың  әлеуметтік-экономикалық дамудың болжалданатын көрсеткіштері құрамындағы айырмашылықтар экономикалық дамудың мақсаттары мен міндеттерін белгілеуде дифференцирленген әдіс туралы куәләк етеді. Сол не өзге юолжалданатын көрсеткіштерді қосу қаралып отырған құжаттарды стратегиялық жоспарлау жүйесінде қолдану ролі мен қолдануымен және сондай жүйені КО мүше-елдері мен БЭК-те қолдану масштабтарымен қамтамасыз етілген.

Беларусь Республикасында 2015 жылы ұлттық экономиканың КО мен ЮЭК-тегі ең жоғары қарқындар болжалданып отыр: 11-12% 6,9% қарсы – Қазақстан Республикасында және 4,5% – Ресей Федерациясында.

Беларусь Республикасындағы экономикалық өсу негізінде еңбек өнімділігінің ұлғаюын жылдамдату (2013 жылы – 9,3%, 2015 жылы  – 11,1-12,1% ) шартымен өнеркәсіп өнімін  (2015 жылы 9-10,5% дейін) және ауылшаруашылық өнімін (7-8% дейін) ұлғайту есебінен жоспарланып отыр.

Қазақстан мен Ресейде 2015 жылға тиісінше өнеркәсіптік өнімнің тым қалыпты өсуі - 6,5% и 3,7% болжалданып отыр. Ауылшаруашылық өнімін өндірудің өсу қарқыны Қазақстанда – 4,2% 2015 жылы, Ресейде – 2,8% 2015 жылы. Ресейдегі еңбек өнімділігі болжам бойынша өсетінін (3,9% – 2013 ждылы, 5,1% – 2015 жылы) атап кеткен жөн. Қазақстан Республикасындағы еңбек өнімділігінің көрсеткіштері көрсетілмейді ( яғни ауылшарушылығның еңбек өнімділігі мен өңдейтін өнеркәсіптегі жеке көрсеткіштері, бірақ бірегей көрсеткіш жоқ).

Қазақстанда инфляцияны  2013-2017 жж 6-8% тұрақтандыру, ал Ресейде - 2015 жылы 4-5%  дейін (инфляция динамикасы туралы деректер Беларусь Республикасының болжамына қосылмаған) инфляция өсуінің қарқынын бәсеңдету жоспарланып отыр.

орта мерзімді келешектегі Тараптардың әлеуметтік-экономикалық дамудың негізгі басымдық бағыттары

Негізгі басымдық экономикалық даму Беларусь Республикасы мен Ресей Федерациясының СЭР-дің орта мерзімді болжамында белгіленген.                             

Қазақстан Республикасының орта мерзімді болжамында болжалданатын кезеңге экономикалық дамудың негізгі бағыттары келтірілмейді. Сонымен бірге, аталған болжамда Қазақстан Республикасы Проезидентінің халыққа жақын арадағы он жылға арналған Жолдауынмен анықталған дамудың басымдық бағыттарына сілтеме бар.

Тараптардың дамудың жалпы басымдық бағыттарына мынаны жатқызуға болады:

• халықтың әл-ауқат деңгейін жоғарылату (кіріс деңгейін өсіру; білім беру мен денсаулық сақтау қызметінің қол жетімділігі мен сапасын өсіру; кадр әлеуетін жақсарту; тұрғын үймен қамтамасыз етудің қажетті деңгейі; азаматтар мен қоғамның қауіпсііздігі; экологиялық қауіпсііздік);
  
• экономиканың барлық секторларын жетілдіру;
  
• кәсіпкерлікті ынталандыру және кеңейту;
  
• мемлекеттік басқару жүйесінің тиімділігін қамтамасыз ету – халыққа мемлекеттік қызметтер сапасын жоғарылату;
  
• балансталған өңірлік даму;
  
• экономиканың жоғары технологиялық секторларын инновациялық дамыту және қолдау.
  
• Тараптардың экономикалық дамуының жалпы басымдық бағыттарынан басқа болжамды құжаттарда көрсетілген ерекшеліктер мен айырмашылықтар бар.
  

Беларусь Республикасында басымдықтар өнеркәсіптік секторды дамыту мен жетілдіруге бағытталған, нақтырақ айтқанда:

• жаңа ғылыми сыйымдылық және жоғары технологиялық өндіріс құру;
  
• импортты ауыстыратын өндірісті дамыту;
  
• туара мен қызмет экспортының өсуі, сыртқы сауданың балансталғандығы мен тиімділігі;
  
• өңірлік дамыту.
  

Қазақстан Республикасында басымдық барлық КО мүше-мемлекеттері мен ЮЭК үішн жоғарыда аталған экономикалық дамудың әлеуметтік-бағдарлы және инвестициялық-инновациялық бағыттары болып табылады. сондай-ақ Қазақстандағы даму басымдықьтарының бірі сот және құқық қорғау жүйесін жетілдіру болып табылады.

Ресей Федерациясында басым акцент әлеуметтік бағытқа (адамның әл-ауқатының жоғары стандарттары, әл-ауқат пен ұлттық келісім және т.б.). Экономикалық даму саласының деректерінен басқа үлкен көңіл мыналарға бөлінеді:

• жоғары технологиялық өндірісті жетілдіру;
  
• ұлттық экономиканы Кеден одағы мен ӘКО талаптарына бейімдеу;
  
• қорғаныс кешені мен қарулы күштерді жетілдіру;
  
• ұлттық қаржылық жүйенің тұрақтылығын, бюджеттік ережеге өтуді және инфляцияны төмендетуді жоғарылату;
  
• ұлттық қауіпсіздік пен қорғаныс қабілеттілік деңгейін ұстап тұру.

Тараптардың әлеуметтік-экономикалық дамудың орташа мерзімді болжамдар шеңберінде экономиканың негізгі салаларын дамыту

Қазіргі уақытта даму векторы орташа және ұзақ мерзімді басымдыққа анықталған Тараптар экономикасының жалпы негізгі басымыдық салалары бар, нақтырақ айтқанда:

1. Басымдық бағыттары мыналар болып табылатын отын-энергетикалық кешені (бұдан әрі - ОЭК)

• мұнай өндіру;
  
• газ өндіру;
  
• көмір өндіру;
  
• торф өндіру (Беларусь Республикасы үшін);
  
• мұнай өнімін өндіру
  

2. Электр энергиясын өндіру.

3. Металлургиялық өндіру.

4. Химиялық өнеркәсіп.

5. Машина жасау

6. Метал емес минералды (құрылыс материалдары) өнімді өндіру.

7. Жеңіл өнеркәсіп.

8. Фармацевтикалық өнеркәсіп.

9. Агроөнеркәсіптік кешен.

10. Ақпараттық технология.

11. Экономиканың әр түрліі секторындағы инновация.

12. Көлік.

13. Байланыс.

14. Қызметтер (туризм, ТКШ, тұрмыстық қызмет көрсету және т.б.).

Сонымен бірге Тараптардың экономика секторларын дамыту басымдықтарында айырмашылықтар бар.

Беларусь Республикасында өнімнің жаңа түрлерін - микроорганизмдердің шаруашылық бағалы штамдарын культивирлеуіне бағытталған құнды иммунобиологиялық препараттар, ДНК - паспортизациядағы маркирлеуді құруды қарастыратын биотехнологиялық өндірісті дамыту және т.б. жоспарланып отыр. Аталған әзірлеулер оның ішінде кірленген эко жүйелерді қалпына келтіру және пласттардың мұнай-беруін жоғарылату үшін пайдаланылады.

Басымдық бағыты ағашты өңдеу және ағаштан жасалған бұйымдарды өндіру,целлюлозды-қағаз өндірісі, болып табылады, өйткені аталған саланы дамыту келешегі жеткілікіті жоғары болып отыр.

Химиялық өнеркәсіпті дамытудағы басымдықтар мыналар: минеральды тыңайтқыштарды өндіру және резиналы бұйымдарды өндіру, бұл өсіп жатқан ішкі сұраныспен қамтамасыз етілген.

Қазақстан Республикасында басымдық бағыттардың бірі уранды өндіру көлемін ұлғайту, ядролы-отын циклінің жаңа өндірістерін құру, атом энергетикасы мен атом ғылымының инфрақұрылымын дамыту жорлымен елдің индустриалды-инновациялық дамуын жылдамдатылуын қамтамасыз ету үшін атом энергетикасын дамыту болып табылады.

Қазақстан Республикасының орта мерзімді болжамында ерекше көңіл елдің энергобалансындағы жаңартылып отырған энергия көздерінің (кішкене гидроэлектростанциялары, күн қондырғылары) үлесін ұлғайтуға бағытталған баламалы энергетиканы дамытуға бөлінген.

Энергоүнемдеу саласында ішкі негізгі өнімнің энергосыйымдылығын 2015 ж. қарай 10% аз емес етіп төмендетьуді қамтамасыз ету жоспарланып отыр.

2017 жылы Астанада энергоүнемдеудің әлемдік технологиларын (энергияның баламалы көздерін пайдалану) ұсынуға мүмкіндік беретін "Болашақ энергиясы" тақырыбына "ЭКСПО-2017" халықаралық мамандандырылған көрмесі болады.

Ресей Федерациясында көп көңіл машина жасау саласын дамытуға бөлінеді, атап айтқанда:

• электржабдықтарын, электр және оптикалық жабдықтарды өндіру;
  
• автомобиль техникасын өндіру; 
  
• ғарыш аппараттарын ұшыруды ұлғайтуға, тиісінше тасымалдағыш-ракеталарды, жылдам жүретін блоктарды, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми және әскери мақсаттағы ғарыш аппараттарын өндіру көлемінің ұлғаюына алып келетін ғарыш техникаларын өндіруді дамыту;
  
• энергетикалық машина жасау.

2.ұзақ мерзімді келешекке КО мүше-мемлекеттері мен БЭК әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламаларын (стратегиялар, жоспарлар) салыстырмалы талдау

 

Барлық КО мүше-елдері мен БЭК-пен ұзақ мерзімді келешекке әлеуметтік-экономикалық даму келешегін анықтайтын құжаттар қабылданды.

Тараптардың әлеуметтік-экономикалық дамудың ұзақ мерзімді бағдарламалардың (стратегиялар, жоспарлар) мақсаты азаматтардың әл-ауқатын жоғарылату, экономикалық, әлеуметтік, саяси салаларды дамыту, әлемдік қоғамдастықтағы позицияны нығайту болып табылады.

Бір уақытта, талдау барысында, тараптардың ұзақ мерзімді дамуын (№ 2-қосымша) бағалауға әдістер саласында айырмашылықтар анықталды.

 

ұзақ мерзімді бағдарламаларды қабылдау деңгейі мен әщірлеу кезеңі

Беларусь Республикасында Беларусь Республикасын тұрақты дамыту жөніндегі Ұлттық комиссиямен және Беларусь Республикасының Министрлер Кеңесі Президиумымен 2004 жылғы мамырда 2020 жылға дейін Беларусь Республикасын тұрақты әлеуметтік-экономикалық дамуының Ұлттық стратегиясы мақұлданды.

Беларусь Республикасы Кеңес Министрлерінің 2006 ж. 4 қарашадағы № 1475 қаулысымен 2006-2015 жж. арналған Беларусь Республикасын әлеіметтік-экономикалық дамытудың негізгі бағыттары бекітілді.

Қазақстан Республикасында 2030 жлға дейінгі Қазақстан Республикасын дамыту стратегиясы 1997 жылы ел Президентінің Қазақстан халқына жолдауы ретінде ұсынылды.

Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 1 ақпандағы № 922 Жаплығымен 2020 жылға дейінгі Қазақстан Республикасын дамытудың стратегиялық жоспары бекітілді.

Ресей Федерациясында – Ресей Федерациясының 2008  ж. 17 қарашадағы № 1662-р өкімімен 2020 жвлғв дейінгі кезеңге Ресей Федерациясын ұзақ мерзімді әлеуметтік-экономикалық дамыту концепциясы бекітілді.

РФ Президентінің 2012 ж. 7 мамырдағы № 596 Жапрлығымен Ресей Федерациясының ұзақ мерзімді мемлекеттік экономикалық саясаттың басымдықтары бекітілді.

Одан басқа, 2030 жвлға дейінгі Ресей Федерациясының ұзақ мерзімді әлеуметтік-экономикалық дамудың сценарийлі шартиары әзірленді.

 

2020 жылға дейінгі дамудың негізгі басымдықтары

Беларусь Республикасында тұрақты дамуды қамтамсыз ететін негізгі басымдық дамудың инновациялық жолына өту, экономика мен қоғамның жалпыжүйелік өзгеруін іске асыру болып табылады.

Қазақстан Республикссында басымдық бағыт индустрализациялау мен инфрақұрылымды дамыту жолымен диверсификацияны жылдамдату есебінен экономиканың өсуін қамтамасыз ету болып табылады.

Ресей Федерациясында негізгі басымдық экспортты-шикізаттан балансталған кәсіпкерлік еркіндікке, әлеуметтік әділдік пен ұлттық бәсекелестікке негізделген әлеуметтік дамыдың жаңа механизмін қалыптастырумен байланысты экономикалық өсудің инновациялық моделіне өту болып табылады.

Сөйтіп, барлық мемлекеттерде мына баығыттар бойынша ұзақ мерзімді келешекке экономиканы инновациялық дамыту қарастырылған:

Беларусь Республикасы:

• әлеуметтік саясат, адам әлеуеті мен әлеуметтік саланы дамыту;
  
• экономиканың нақты секторын дамыту;
  
• табиғи ресурстарды тиімді пайдалану және болашақ ұрпақ үшін қоршаған ортаны сақтау.
  

Қазақстан Республикасы:

• дағдарыс кейінгі дамуға дайындық;
  
• экономиканы диверсификациялауды жылдамдату;
  
• болашаққа инвестиция (тұрақты экономикалық өсуге қол жеткізу үшін адам капиталының бәсекелетігін жоғарылату);
  
• халықты сапалы әлеуметтік және тұрғын үй-коммуналды қызметтермен қамтамасыз ету;
  
• ұлтаралық келісімді қауіпсіздікті, халықаралық қатынастар тұрақтылығын нығайту.
  

Ресей Федерацисы:

• адам әлеуетін дамыту;
  
• кәсіпкерлік белсенділік пен экономикаға капиталды тартуды ынталандыратын бәсекеге қабілетті институционалды ортаны құру;
  
• инновациялық технологиялық дамыту негізінде экономиканы құрылымыдық диверсификациялау;
  
• Ресейдің дәстүрлі салаларда (энергетика, көлік, аграрлы сектор, табиғи ресурстарды қайта өңдеу) жаөанды бәсекелестік басымдықтарды бекіту мен кеңейту;
  
• расширение и укрепление внешнеэкономических позиций России, повышение эффективности ее участия в мировом разделении труда;
  
• экономиканың кеңістік дамуының жаңа моделіне өту.
  

 

КО мүше-мемлекеттері мен БЭК ұзақ мерзімді әлеуметтік - экономикалық дамудың негізгі көрсеткіштері​

Тараптардың әлеуметтік-экономикалық дамудың негізгі көрсеткіштерінің құрамы маңызды ерекшеленеді (№3-қосымша).​

Тараптармен ұзақ мерзхімді келешекке әзірленетін жалпы көрсеткіштер тізбесі:

• сатып алушы қабілетінің паритеті бойынша халық жанына жалпы ішкі өнім (халық жанына ЖІӨ);
  
• жұмыссыздық деңгейі, % ЭАН;
  
• туған кездегі өмірдің күтіліп отырған ұзақтығы, лет (өмірдің күтіліп отырған ұзақтығын ұлғайту - РФ);
  
• халық саны, млн. адам
  

Белоруссия мен Ресейдегі жалпы көрсеткіштерге мыналар жатады:

• жалпы ішкі өнім, жарты жылдық өсу, %;​
  
• инвестициялар, жарты жылдық өсу, %;             
  
• өнеркәсіптік өндіріс, жарты жылдық өсу, %;
  
• мәлениет пен кинематография шығыстары, % ЖІӨ-ге;
  
• тұрғын үймен қамтамасыз етілу, ш. м адамға;
  
• кедейлік деңгейі, %;
  

Қазақстан мен Ресейдегі жалпы көрсеткіштерге мыналар жатады:

• жарты жылдық инфляция, бағалардың өсуі, %;
  
• шетел инвестициялары (тікелей) (төлем балансының әдіснамасы бойынша),% ЖІӨ (ЖІӨ-дегі тікелей шетел инвестицияларының үлесі);
  
• етті қайта өңдеу үлесі (РФ – ет өнімін ұлғайту туралы);
  
• сүтті қайта өңдеу үлесі (РФ – сүтті өндіруді ұлғайту);
  
• энергосыйымдылық, % ЖІӨ-ге;
  
• Әлемдік Банк компаниясының тобымен әзірленетін бизнес жүргізу («Doing Business») шарттарының рейтингі.
  

Беларусь пен Қазақстанда жалпы көрсеткіштер алкогольді тұтыну және темекі шегудің төмендеу деңгейіне, сондай-ақ наркомания мен алкогольді көп пайдалану деңгейін бағалауға жатады.

Тараптардың бірімен тек ұзақ мерзімді құжаттарда ұсынылған көрсеткіштер бар.

Беларусь Республикасында 2005 ж. салыстырғанда 2020 ж. жалпы ішкі өнімді 2,0–2,3 есеге, негізгі капиталға инвестицияны - 2,4–2,7, өнеркәсіп өнімін - 1,6–1,7, ауылшаруашылығын - 1,6, қызмет көрсету саласын - 2,3–2,6 есеге ұлғайту қарастырылып отыр.

Қазақстан Республикасындағы экономикалық өсу 2020 ж. қарай экономиканы диверсификациялау бойынша жоспарды іске асыру есебінен жоспарланып отыр. экономиканың қайта өңдеу салаларының өсу көрсеткіші жоспарланып отырған кезеңге экономиканың өндіретін салаларының көрсеткішьері көбірек болады. Жоспарланып отырған кезеңде Ұлттық қордың активтері ЖІӨ-ге 30%  аз емесін қрайтын болады. Болжалданып отырған кезеңдегі инфляция орташа алғанда жылына  5 – 8% деңгейінде ұсталатын болады. Өмір сүру минимумынан тһөмен кірістері бар халық үлесі 8 пайызға дейін тһөмендейді.

Ресей Федерациясында 2020 жылға дейінгі экономиканың өсу орташа жылдық қарқыны жылына 4,4%  деңгейінде жоспарланып отыр, өнеркәсіптік өндірістің өсуі 3,4% құрайды, кедейлік деңгейі   9,9% дейін қысұарады, инфляция өсу қарқынының төмендеуі 5 пайызға дейін болады.

 

Тапаптардың әлеуметтік-экономикалық дамуын ұзақ мрзімді жоспарлау шеңберінде экономиканың негізгі салалары мен сфероаларын дамыту

В государствах – членах ТС и ЕЭП предусмотрено развитие следующих общих отраслей и сфер социально-экономического развития:

• экономиканың нақты секторын (өнеркәсіп, отын-энергетикалық кешен, агроөнеркәсіп кешені, көлік саласы, мұнайгаз секторы, құрылыс кешені) дамыту;
  
• әлеуметтік саланы (білім беру, деснаулық сақтау, еңбек ресурстары, халықты әлеуметтік қорғау және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықыты дамыту, дене шынықтыру мен спортты дамыту, мәдениет пен бұқаралық коммуникация құралдарын дамыту, зейнетақы жүйесін дамыту) дамыту;
  
• қаржылық секторды (ақша-кредит және бюджет саясатының басымдылық, қаржылық нарық пен банк секторын дамыту басымдылықтары) дамыту;
  
• ақпараттық-коммуникациялық технологияларды дамыту;
  
• экологиялық қауіпсііздік.
  

Тараптар сондай-ақ сыыртқы экономикалық ынтымақтастық пен халықаралық өзара іс-қимылды кеңейтуге және нығайтуға тырысады.

Одан басқа, Беларусь Республикасында басымдық дамуды мынадай салалар алулары керек:ақпараттандыру және бағдарламалық қамтмасыз етуді өндіру; нано-технологиялар және нано-материалдар; энергетикалық шаруашылықты жетілдіру; биотехнология мен генетика; ғылым мен қызмет көрсету саласы (білім беру, деснаулық сақтау, туризм, көлік және басқалар); шағын және орта бизнесті дамыту.

Қазақстан Республикасында басымдық дамуды дәстүрлі салалар алады: мұнайгаз секторы,  тау-металлургиялық кешен, атом және химиялық өнеркәсіп; ұлттық компаниялар мен мемлекеттің кен-пайдаланушыларының сұранысына негізделген секторларды дамыту: машина жасау, құрылысиндустрия, қорғаныс өнеркәсібі, фармацевтика; шикізат секторымен байланыссыз және басымды түрде экспортқа бағытталған өндірісті дамыту: агропроөнеркәсіп кешені, жеңіл өнеркәсіп, туризм; соңғы 15-20 жыл әлемдік экономикада басым роль ойнайтын "болашақ экономика" секторын дамыту: ақпараттық және коммуникациялық технологиялар, биотехнологиялар, балама энергетика.​

Ресей Федерациясында жоғары технологиялы салалар дамуға ие болады: авиациялық, ракета-ғарыш өнеркәсібі, кемеқұрылыс өнеркәсібі, радиоэлектрондық өнеркәсіп, атомды өнеркәсіптік кешен. Аталған секторларды дамытуға бірқатар стратиегиялар, ұзақ мерзімді федеральды мемлекеттік бағдарламалар бағытталды. Одан басқа, әлеуметтік және экономикалық салалардағы басымдық бағыттар адам әл-ауқатының жоғары стандарттары, әлеуметтік саулық, азаматтар мен қоғамның қауіпсіздігі, лидерлік және инновация экономикасы, әлемдік деңгейде бәсекеге қабілетті экономика болады және т.б.

3. Қысқа, орта-және ұзақ мерзхімді келешекке КО мүше - елдері мен БЭК әлеуметтік-экономикалық болжамдарды (бағдарламалар) салыстырмалы талдау негізінде экономиканың басымдық секторларын (сяера, сала) анықтау жөніндегі ұсыныстар

 

Экономикалық дамудың негізгі бағыттары мен макроэкономикалық саясатты негізделген бағдарларды әзірлеу үшін КО мүше-мемлекеттер мен БЭК әлеуметтік экономикалық дамудыың қысқа-, орта-, және ұзақ мерзімді бағдарламаларға(болжамдар) жүргізілген талдау негізінде дамуында барлық Тараптар, сондай-ақ Тараптардың әрқайсысы үшін мамандық саласына мүдделі болып отырған экономиканың мынадай баасымдық салаларын (оның ішінде өзара олтыратын, импортты ауыстыратын жне экспортқа бағытталған) анықтасын.

 

Басымдық салалар (секторлар):

• ақпараттық-коммуникациялық технологиялар;
  
• рэнергияның балама көздерін дамыту;
  
• қара метаалдан жасалған бұыымдарды өндіру;
  
• көлік (транзитті әлеуетті дамыту);
  
• нано- мен биотехнология;
  
• туризм.
  

 

Өзара толықытыру

олняялы салалар

импорттыауыстыратын:

• фармацевтикалық өнеркәсіп (Беларусь, Ресей, Қазақстан);
  
• құрылыс материалдарын өндіру (Беларусь, Ресей, Қазақстан);
  
• тағам өнімін өндіру (Беларусь, Ресей, Қазақстан).
  
• машина жасау (Беларусь, Ресей).
  

 

экспортты бағдар

ировандв:

• мұнай мен газды өндіру мен қайта өңдеу (Беларусь, Ресей, Қазақстан);
  
• химиялық өнеркәсіп (Беларусь, Ресей, Қазақстан);
  
• орман, ағаш өңдейтін және целлюлозды-қағаз өнеркәсібі (Беларусь, Ресей);
  
• тыңайтқыштарды өндіру (Беларусь, Ресей, Қазақстан).
  
• уранды өндіру және толық ядролы отын циклін іске асыру Беларусььь пен Ресей);
  
• қара метал өндіру (Қазақстан, Ресей);
  
• алюминий өндіру (Қазақстан, Ресей);
  
• шойын өндіру (Қазақстан, Ресей);
  

 

Мамандықтар саласы:

Беларусь Республикасы

• Мұнай химиялық өнеркәсіп;
  
• калий тыңайтқыштарын өндіру
  
• машина мен жабдықтар (оның ішінде энергиямен жасақталған тракторларды өндіру) өндірісі;
  
• ленды өндіру.
  

 

Қазақстан Республикасы

• бағалы металдар мен балыуларды (мыс, мырыш, қорғасын) өндірісі;  
  
• сирек және сирекжер металдары мен балқулары өндірісі.
  

 

Ресей Федерациясы

• авиациялық өндіріс;​
  
• ракеталық-ғарыштық өнеркәсібі;
  
• кемесоғу өнеркәсібі;
  
• радиоэлектрондық өнеркәсіп;
  
• атомнды электрөнеркәсіптік кешен.​