Жаңылыктар

09.06.2023

Өкмөт башчылары 2022-жыл үчүн ЕАЭБдеги чек ара аралык рыноктордогу атаандаштыктын абалы жөнүндө жылдык отчетту бекитишти

Евразия өкмөттөр аралык кеңешинин тескемеси менен 2022-жыл үчүн чек ара аралык рыноктордогу атаандаштыктын абалы жана алардагы жалпы атаандаштык эрежелерин бузууларды токтотуу боюнча кабыл алынып жаткан чаралар жөнүндө ар жылдык отчёту жактырылды.

Монополияга каршы аракеттенүү чараларын ишке ашыруу менен өткөн жылы Евразия экономикалык комиссиясы атаандаштык эрежелерин бузуу жөнүндө 26 арызды карап, монополияга каршы 12 иликтөө жүргүзгөн, алардын 7 Комиссиянын өз демилгеси менен дайындалган. Алар сыноо лабораториялары көрсөткөн кызмат көрсөтүүлөр рыногуна, үрөндүк материалдын, кагаздын айрым түрлөрүнүн рынокторуна, жеңил автомобилдерди сатууга тийиштүү болду.

13 иш каралып, анын ичинен 3 Евразия экономикалык бирлигинин өлкөлөрүнүн чарбакер субъекттери тарабынан ЕЭКтин суроо-талабы боюнча жүргүзүлүп жаткан иликтөөлөрдүн алкагында маалымат берилбегендиги фактысы боюнча козголгон.

Аяктаган иштердин жыйынтыгы боюнча Комиссиянын Коллегиясы 5 чечим кабыл алды. Алардын үчөө боюнча ЕАЭБ өлкөлөрүнүн чарбакер субъекттерине жазапул салынган жана атаандаштыкка каршы тажрыйбаларды четтетүү зарылчылыгы көрсөтүлгөн, экөө боюнча эреже бузуу фактыларынын жоктугу жөнүндө чечим кабыл алынган.

2022-жылы Комиссия чек ара аралык рыноктордо атаандаштыкты катуу айып санкцияларысыз калыбына келтирүүгө мүмкүндүк берген "жумшак укук" инструменттерин — эскертүүлөрдү жана абайлатууларды жигердүү колдонгон. 

"Эскертүүнү колдонуу менен, биз сегиз чек ара аралык рыноктордо атаандаштыкты калыбына келтире алдык. Алардын арасында чай (Greenfield, TESS соода маркалары), программалык камсыздоо (жашы жете электерге көз салуу үчүн тиркеме), кычкыл сүт суусундуктары ("Имунеле" соода маркасы), косметикалык товарлар жана башкалар рыноктору бар", – деп белгиледи ЕЭКтин атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча министри Бахыт Султанов отчетко комментарий берип жатып.


Министр ошондой эле мүмкүн болгон мыйзам бузуулардын алдын алуу үчүн Комиссия тарабынан өткөн жылы компания жетекчилерине (медициналык, туристтик кызмат көрсөтүүлөр, күрүч, пластмасса, пахта, сыра, автомобилдерди сатуу чөйрөлөрүндө) ММКларда атаандаштыкты бурмалоого же бузууга алып келген билдирүүлөрү үчүн 9 эскертүү берилгенин айтты.

ЕАЭБ жөнүндө келишимдин талаптарын аткаруунун алкагында өлкөлөр Комиссияга товарлардын айрым түрлөрүнө мамлекеттик бааны жөнгө салууну киргизүү жөнүндө алты билдирүү жөнөтүшкөн. ЕЭКтин колдонуудагы тартибине ылайык бааны мамлекеттик жөнгө салууну киргизүү жана узартуу үчүн негиздерди белгилөө маселелери боюнча беш консультация өткөрүлгөн. Айрым өлкөлөр тарабынан бааны жөнгө салуу чараларын киргизүүнүн натыйжасында Бирликтин чек ара аралык рынокторунда атаандаштыктын чектөөлөрү Комиссия тарабынан аныкталган эмес.

ЕЭКтин атаандаштык чөйрөсүндө ыйгарым укуктар берилген улуттуктан жогорку жана регионалдык уюмдар менен эл аралык кызматташтыгын өнүктүрүү боюнча иштер улантылууда. 2022-жылдын июлунда регионалдык уюмдардын жолугушуусунун алкагында Евразия экономикалык комиссиясы менен Чыгыш жана Түштүк Африка жалпы рыногунун атаандаштыгы боюнча комиссиянын (КОМЕСА) ортосунда атаандаштык саясаты жана укук колдонуу чөйрөсүндө Өз ара түшүнүшүү жөнүндө меморандумга кол коюлган.

Отчеттун өзүнчө бөлүмү Бирликтин атаандаштык чөйрөсүндөгү укуктарын өркүндөтүү боюнча жасалган иштерге арналат. Комиссия тарабынан чарбакер субъекттин атаандаштыкка каршы макулдашуу түзүү же ага катышуу жөнүндө өз ыктыяры менен билдирген учурда жоопкерчиликтен бошотуу тартибинин долбоору иштелип чыккан. Жазапулдар боюнча методикага атаандаштык эрежелерин бузуучуга карата жоопкерчилик чаралары 3 жылдан 5 жылга чейин колдонулушу мүмкүн болгон мөөнөттү узартууну караган так өзгөртүүлөр даярдалган.