кыр

Жаңылыктар

ЕЭК СМИде Фото Видео
09 июлундагы 2025 Максим Ермолович ЕЭКтин ишмердүүлүгүн БУУнун Атаандаштык боюнча конференциясында тааныштырды Евразия экономикалык комиссиясынын атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча министри Максим Ермолович башында турган Евразия экономикалык комиссиясынын делегациясы Женевада БУУнун Чектөөчү ишкердик тажрыйбаны контролдоо үчүн көп тараптуу негизде макулдашылган адилеттүү принциптердин жана эрежелердин топтомун кароо боюнча 9-конференциясынын ишине катышты. Максим Ермолович "Атаандаштык жана аймактык экономикалык уюмдар" сессиясында Комиссиянын ишмердүүлүгүн жана анын атаандаштык маселелери боюнча регионалдык интеграциялык бирикмелердин диалогу жөнүндө демилгесин тааныштырды. "Регионалдык уюмдардын жолугушууларынын алкагында биз регионалдык деңгээлде атаандаштыкты жөнгө салуунун актуалдуу маселелерин талкуулайбыз. Буга чейин өткөрүлгөн беш жолугушуунун жыйынтыгы мындай диалогдун керектүүлүгүн жана аны кеңейтүүнүн зарылдыгын көрсөтүп турат, — деп белгиледи Максим Ермолович. — Жыйынтыктар боюнча биз регионалдык деңгээлде атаандаштыкты жөнгө салууга сереп жасоону макулдаштык". ЕЭК министри диалогдун катышуучуларынын атынан Конференцияда бул чөйрөдө өз ара аракеттенүүнү улантуунун маанилүүлүгү, Комиссия тарабынан регионалдык уюмдардын жолугушууларын үзгүлтүксүз өткөрүү, бул теманы эл аралык аянтчаларда биргелешип илгерилетүү зарылдыгы жөнүндө билдирди. Ошондой эле ал регионалдык деңгээлде атаандаштыкты жөнгө салуу боюнча жүргүзүлүп жаткан серептин алдын ала жыйынтыктарын тааныштырды. Конференциянын алкагында Комиссиянын делегациясы ЮНКТАДдын эл аралык соода жана сырьелук товарлар бөлүмүнүн жетекчиси Лус Мария де ла Мора менен жолугушуп, анын жүрүшүндө мындан аркы кызматташуунун перспективалары талкууланды. БУУнун Конференциясы атаандаштык маселелери боюнча жогорку деңгээлдеги иш-чара болуу менен беш жылда бир жолу өткөрүлөт. БУУнун мүчө мамлекеттеринин профилдик органдарынын жетекчилери, жогорку кызмат адамдары бул чөйрөдө укук колдонууну күчөтүүнү талкуулашат.
09 июлундагы 2025 ЕАЭБ өндүрүүчүлөрүнүн өнөр жай товарларынын мамлекеттик сатып алууларга жетүү мүмкүнчүлүктөрү кеңейтилди Евразия экономикалык комиссиясынын Кеңеши 2020-жылы ЕЭК Кеңеши тарабынан бекитилген мамлекеттик (муниципалдык) сатып алуулар максаттары үчүн товарлардын айрым түрлөрүнүн келип чыккан өлкөсүн аныктоо эрежелерине өзгөртүүлөрдү киргизген. Атап айтканда, эрежелер түтүктөр, лазерлер, микродисплейлер, медициналык буюмдардын, оптикалык аспаптардын, темир жолдун кыймылдуу курамынын жана инфраструктурасынын компоненттеринин жаңы товардык аталыштары, химиялык өнөр жай товарлары үчүн өндүрүш шарттары менен толукталган. Белгилей кетсек, бул 2025-жылы ЕАЭБ өлкөлөрүндө киргизилген преференциялардын, чектөөлөрдүн жана тыюу салуулардын шарттарында мамлекеттик сатып алууларда улуттук режимди кеңейтүүгө багытталган өзгөртүүлөрдүн экинчи топтому (май айында эрежелер мамлекеттик сатып алууларга катышууга жеткиликтүүлүктү камсыз кылуу үчүн 51 товардык аталыш менен толукталган). Кабыл алынган актылар ЕАЭБ мамлекеттеринин өндүрүүчүлөрүнө өздөрү жана өз товарлары жөнүндө маалыматтарды өнөр жай товарларынын Евразиялык реестрине киргизүүгө жана мамлекеттик сатып алууларга тоскоолдуксуз катышууга мүмкүндүк берет. Эрежелер менен мамлекеттик сатып алуулар максатында товарлар чыгарылган өлкөнү аныктоого жана тастыктоого бирдиктүү мамиле киргизилген. Алар мамлекет тарабынан ата мекендик жеткирүүчүлөр үчүн жеңилдиктер белгиленген же чет өлкөлүк товарларга чектөө киргизилген учурларда мамлекеттик сатып алууларда улуттук режимди камсыз кылууга жардам берет. Өзгөртүүлөр ЕЭК Кеңешинин Чечими расмий түрдө жарыялангандан күндөн тарта 30 календардык күн өткөндөн кийин күчүнө кирет. Комиссиянын сайтына "Атаандаштык саясаты жана мамлекеттик сатып алуулар жаатындагы саясат департаменти" бөлүмүнүн "Көп берилүүчү суроолорго суроо-жооп" кошумча барагында товар жана аны өндүрүүчү жөнүндө маалыматтарды Өнөр жай товарларынын евразиялык реестрине киргизүүнүн тартиби, Комиссиянын мындай маалыматтарды киргизүүгө өтүнмөнү карап чыгуусунун алгоритми жөнүндө маалымдама маалымат жарыяланган.
Комиссиянын ведомствого караштуу купуя маалыматты өткөрүп берүү жол-жобосу жөнөкөйлөштүрүлдү 09 июлундагы 2025 Комиссиянын ведомствого караштуу купуя маалыматты өткөрүп берүү жол-жобосу жөнөкөйлөштүрүлдү Евразия экономикалык комиссиясынын Кеңеши ЕЭКте чектелген жайылтуу документтери менен иштөө тартибине өзгөртүүлөрдү киргизди. Бул документ Евразия экономикалык бирлигинин алкагында атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу маселелерине да тиешелүү. Эми атаандаштыктын жалпы эрежелерин бузуу жөнүндө арызда же ушуга байланыштуу жүргүзүлгөн иликтөөнүн материалдарында камтылышы мүмкүн болгон купуя маалымат Комиссиянын профилдик министринин чечими боюнча мүчө мамлекеттердин монополияга каршы органдарына өткөрүлүп берилет. Буга чейин мындай чечим ЕЭК Коллегиясы тарабынан кабыл алынган жана бул дайыма эле ЕАЭБ өлкөлөрүнүн монополияга каршы органдарына ведомствого караштуулук боюнча материалдарды оперативдүү түрдө өткөрүп берүүгө мүмкүндүк берген эмес. Бул Бирликтин атаандаштык укугун бузуу белгилерине жооп кайтаруу процессин жайлаткан. Купуя маалыматты коргоо тартиби Комиссия тарабынан атаандаштыктын жалпы эрежелеринин сакталышын контролдоо боюнча ыйгарым укуктарды жүзөгө ашырууда жашыруун маалыматты коргоо тартиби жана аны ачыкка чыгаруу үчүн жоопкерчилик жөнүндө 2014-жылдагы макулдашуу менен камсыз кылынат. Материалдарды ведомствого караштуулугу боюнча өткөрүп берүү Атаандаштыктын жалпы принциптери жана эрежелери жөнүндө протоколдун пункту менен каралган (ЕАЭБ жөнүндө келишимге № 19 тиркеме).
03 июлундагы 2025 ЕЭК жана АСЕАН атаандаштык чөйрөсүндө тажрыйба алмашышты Евразия экономикалык комиссиясынын атаандаштык боюнча блогунун жана АСЕАНдын өкүлдөрү 3-июлда "ЕАЭБде жана АСЕАНда атаандаштык саясаты жана укук колдонуу" онлайн форматындагы семинарда атаандаштык чөйрөсүндөгү иш тажрыйбасы менен алмашышты. Иш-чарага ЕЭКтин атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча министри Максим Ермолович катышты. Ал белгилегендей, Комиссиянын катчылык жана АСЕАНдын атаандаштык боюнча эксперттик тобу менен кызматташуусу ырааттуу мүнөзгө ээ жана эки тарап үчүн тең пайдалуу. "Биз АСЕАНдын тажрыйбасына кызыкдарбыз. АСЕАНдын катышуучу-өлкөлөрүнүн бизнес жана уюмдары тарабынан атаандаштыкты кабыл алуусунун өлкөлүк индекстерин эсептөө менен айырмаланган атаандаштык саясатын баалоо тутумуна көңүл буруу абзел. Ошондой эле, Биригүү жана жутуулардын кесепеттерин баалоонун бирдиктүү порталы кызыгууну туудурат", – деп баса белгиледи Максим Ермолович. Атаандаштык саясаты, атаандаштыкты адвокаттоо жана эл аралык кызматташтык чөйрөсүндөгү иштер жөнүндө семинардын модератору, ЕЭКтин Атаандаштык саясаты жана мамлекеттик сатып алуулар жаатындагы саясат департаментинин директорунун орун басары Армине Акопян семинардын катышуучуларына маалымдады. Евразия экономикалык комиссиясынын атаандаштыктын жалпы эрежелерин сактоону контролдоо чөйрөсүндөгү тажрыйбасы жөнүндө ЕЭКтин Монополияга каршы жөнгө салуу департаментинин директору Сергей Максимов айтып берди. Өз кезегинде АСЕАНдын атаандаштык боюнча эксперттик тобунун төрайымы, Камбоджанын Атаандаштык боюнча комиссиянын көз карандысыз комиссары Ли Сопоровичны семинардын катышуучуларына саламдашуу сөзү менен кайрылды. Иш-чарага АСЕАНдын улуттук атаандаштык органдарынын жана ЕЭКтин атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча блогунун өкүлдөрү катышышты. 
27 июнундагы 2025 Максим Ермолович: "Коомдук кабылдаманын жүрүшүндө жөнгө салуучулардын жана рыноктун катышуучуларынын түз, пайдалуу диалогу болуп өттү" Бизнес үчүн Коомдук кабылдаманы Евразия экономикалык комиссиясынын атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча блогу 26-июнда Минскте Евразия экономикалык форумунун талааларында өткөрдү. "Бул Комиссиянын Евразия экономикалык бирлигинин чек ара аралык рынокторундагы атаандаштык эрежелери, мамлекеттик сатып алууларга катышуу мүмкүнчүлүктөрү жөнүндө бизнестин маалымдуулугун жогорулатууга багытталган уникалдуу аспабы", – деп баса белгиледи ЕЭКтин атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча министри Максим Ермолович. ЕАЭБ өлкөлөрүнүн бизнес-коомдоштугунун өкүлдөрү, мамлекеттик органдар, эксперттери чек ара аралык рыноктордогу мамлекеттик сатып алуулардын жана атаандаштыктын актуалдуу темаларын талкуулашты, Комиссиянын кызматкерлеринен жеке консультацияларды алышты. Негизинен алып караганда, жөнгө салуучулардын жана рыноктун катышуучуларынын түз диалогу болуп өттү, ал ишкерлерге Бирликтин алкагында иштин укуктук өзгөчөлүктөрүн жакшыраак түшүнүүгө жардам берди. Ошол эле учурда Коомдук кабылдамада атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу блогунун гана эмес, Комиссиянын башка департаменттеринин өкүлдөрү да катышышты. "Коомдук кабылдама кайрадан өлкөлөрүбүздүн ишкер чөйрөлөрүнүн өкүлдөрүнүн кызыгуусун жаратканына жана анын катышуучулары ЕЭКтин ишмердүүлүгүнүн кеңири чөйрөсү боюнча консультацияларды ала алышкандыгына кубанычтабыз", – деп белгиледи Максим Ермолович. 
27 июнундагы 2025 ЕЭФ-2025те заманбап атаандаштык саясатынын маселелери талкууланды Глобалдык өзгөрүүлөрдүн шарттарында Евразия экономикалык бирлигинин өлкөлөрүнүн атаандаштык органдары туш болгон негизги чакырыктар жөнүндө 26-июнда Минскте Евразия экономикалык комиссиясынын атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча министри Максим Ермоловичтин катышуусу менен ЕЭФ-2025тин "Заманбап атаандаштык саясаты: чакырыктар жана перспективалар" панелдик сессиясында сүйлөшүү жүрдү. Иш-чарада атаандаштыкты камсыз кылуу үчүн зарыл болгон чаралар жана механизмдер, адилеттүү атаандаштык чөйрөсүн түзүүдө мамлекеттин жана бизнестин ролу талкууланды. Чет элдик тажрыйбага өзгөчө көңүл бурулду. Ирандын, Кытайдын, Өзбекстандын атаандаш органдарынын өкүлдөрү, анын ичинде технологиялык жана рыноктук өзгөрүүлөргө ыкчам жооп кайтаруу боюнча иш тажрыйбалары менен бөлүшүштү. ЮНКТАДдын атаандаштык жана керектөөчүлөрдүн укуктары жаатындагы саясат боюнча бөлүмүнүн жетекчисинин жана БРИКСтин Атаандаштык укук жана саясат боюнча эл аралык борборунун директорунун темасы боюнча көз карашы сунушталды. Сессиянын спикерлери катары ЕАЭБ өлкөлөрүнүн улуттук органдарынын өкүлдөрү чыгып сүйлөштү. "Биз сессияга койгон тапшырмалардын баары аткарылды деп эсептейм. Бул иш-чара Комиссияга жана ЕАЭБ өлкөлөрүнө бирликтик рыноктордогу атаандаштык чөйрөсүндө биргелешкен иштин мындан аркы багыттарын түзүүгө жардам берет", – деп жыйынтыктады Максим Ермолович.  
27 июнундагы 2025 ЕЭФ-2025те ЕАЭБ алкагында мамлекеттик сатып алууларга катышуу маселелери талкууланды Минскте өткөн Евразия экономикалык форумунда Евразия экономикалык комиссиясынын атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча министри Максим Ермоловичтин катышуусунда "ЕАЭБдеги мамлекеттик сатып алуулар: чындык, мүмкүнчүлүктөр жана перспективалар" тегерек столу өткөрүлдү. Иш-чаранын жүрүшүндө улуттук сатып алуу саясаттарынын стратегиялары жана артыкчылыктары, ошондой эле Евразия экономикалык бирлигинин алкагында мамлекеттик сатып алуулардын интеграциялык потенциалы менен алардын тең салмактуулугу маселелери белгиленди. Товар чыгарылган өлкөнү аныктоо жана мамлекеттик сатып алуулар үчүн электрондук санариптик кол тамганы өз ара таануу маселелеринин актуалдуулугун эске алуу менен мамлекеттик сатып алууларда улуттук режимди камсыздоо механизмдери талкууланды. Тегерек столдун катышуучулары евразиялык интеграция бизнес үчүн жараткан мүмкүнчүлүктөр жана ЕАЭБ өлкөлөрүндө мамлекеттик сатып алууларга жеткирүүчүлөрдүн жеткиликтүүлүгүн кеңейтүү боюнча андан аркы иштер үчүн милдеттер жөнүндө айтып беришти. Санариптештирүү маселелерине, анын ичинде Бирликтеги "санариптик теңсиздикти" четтетүү жана өз ара сатып алуулардын үлүшүн көбөйтүү жолундагы тоскоолдуктарды четтетүү перспективаларына байланыштуу маселелерге өзгөчө көңүл бурулду. Дискуссияга ЕАЭБ өлкөлөрүнүн ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдарынын, электрондук соода аянтчаларынын жана бизнесинин өкүлдөрү катышышты.  
26 июнундагы 2025 Максим Ермолович: "ЕАЭБде дары-дармектердин жалпы рыногун түзүү бааны жөнгө салууну айкалыштыруу аркылуу атаандаштык деңгээлин теңдөөнү талап кылат" Евразия экономикалык комиссиясы биринчи жолу атаандаштык көз карашынан алып караганда, Евразия экономикалык бирлигинин фармацевтикалык секторунун өнүгүүсүнө комплекстүү изилдөө жүргүздү. Жыйынтыктар тууралуу ЕЭКтин атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча министри Максим Ермолович 26-июнда ЕЭФ-2025 "Фармацевтикалык рынокту өнүктүрүү: жеткилик жана жеткиликтүүлүк" сессиясында айтып берди. "Фармацевтикалык сектор – ЕАЭБде улуттуктан жогорку жана улуттук деңгээлдерде экономиканын эң "жөнгө салынган" секторлорунун бири, бул чек ара аралык жана улуттук рыноктордо монополияга каршы кылдат контролдун зарылдыгын калыптандырат", – деп белгиледи ЕЭК министри.  Изилдөөнүн жүрүшүндө аныкталган жөнгө салуу көйгөйлөрүнүн арасында – улуттук деңгээлде ЕАЭБдин жалпы ченемдерин укук колдонуудагы айырмачылыктар жана Бирлик өлкөлөрүндө дары препараттарын бирдиктүү эрежелер боюнча каттоонун бирдей эместиги, рынокко жогорку жана ачык эмес "кирүү босогосу", мамлекеттик сатып алуулар максатында дарылардын бири-бирин алмаштыруучулугун аныктоо өзгөчөлүктөрү бар. Мунун баары бизнес жана керектөөчүлөр үчүн тоскоолдуктарды жаратышы мүмкүн. Бааларды жөнгө салууга өзгөчө көңүл бурулат. Максим Ермоловичтин сөзү боюнча, "бүгүнкү күндө бул ЕАЭБ өлкөлөрүнүн улуттук компетенциясы. Анткен менен, Бирликтин дары каражаттарынын жалпы рыногун түзүү шарттарында жөнгө салуудагы айырмачылыктарга жана анын натыйжасы катары дарыларга баа диспаритеттерине көңүл буруу керек. Бул атаандаштык үчүн чакырык". Изилдөө көрсөткөндөй, Бирлик өлкөлөрүндө жүрөк-кан тамыр системасынын ооруларын дарылоо үчүн препараттарга (508%га чейин), "кан жана кан жаратуу" тобундагы препараттарга (497%га чейин), антибиотиктерге (275%га чейин) баалар кыйла айырмаланат. Бул – мамлекеттик бааларды жөнгө салуу объектилериндеги, чектик бааларды эсептөө ыкмаларындагы жана референттик өлкөлөрдүн тизмелериндеги айырмачылыктардын натыйжасы. Кээде чарбакер субъекттердин нысапсыз рыноктук стратегиялары кездешкен учурлар болот. Буга байланыштуу ЕАЭБ алкагында бааларды жөнгө салуу максаттары үчүн дарылардын моделдик тизмегин жана Бирлик өлкөлөрүнүн калкы үчүн дары-дармектердин жеткиликтүүлүгүнүн кепилденген бирдей деңгээлин камсыз кылуу үчүн өндүрүүчүнүн чектик бааларын эсептөөнүн моделдик методикасын түзүү мүмкүнчүлүгүн иштеп чыгуу сунушталган. Ошондой эле рыноктун субъекттеринин атаандаштыкка каршы жүрүм-турумунун алдын алуу максатында, жумшак жөнгө салуунун механизми катары "ЕАЭБ фармацевтикалык секторунун ак ниет тажрыйбалар кодексин" иштеп чыгууну баштоо пландаштырылууда. Сессиянын катышуучулары ЕАЭБдин дары каражаттарынын жалпы рыногун өнүктүрүү перспективаларын, буга байланыштуу монополияга каршы органдардын ролун, фармацевтикалык продукциянын өндүрүшүн өбөлгөлөө боюнча чараларды талкуулашты. Дискуссияга Россиянын ФМК жетекчисинин орун басары Тимофей Нижегородцев, Беларустун саламаттык сактоо министринин орун басары Александр Старовойтов, ДСУнун Европа бюросунун директору Ханс Клюге, Кыргызстандын саламаттык сактоо министринин орун басары Каарманбек Байдавлетов, Казакстандын Саламаттыкты сактоо министрлигинин Салидат Каирбекова атындагы Саламаттыкты сактоону өнүктүрүү улуттук илимий борборунун башкармалыгынын төрагасынын орун басары Адлет Табаров, профилдик ассоциациялардын жана фармкомпаниялардын жетекчилери, эксперттик жана илимий коомчулуктун өкүлдөрү катышышты. Сессиянын коноктору Кытай, Куба, Мьянманын бизнес жана мамлекеттик башкаруу органдарынын өкүлдөрү болушту. 2024-жылы ЕАЭБ алкагында фармацевтикалык сектордун көлөмү 30,9 млрд долларды түзгөн, анын 66%ы дарыкана (чекене) сегментине, 34%ы – мамлекеттик сатып алууларга туура келет. Мында дарыкана сегменти Бирликтеги бардык товарларды чекене сатуунун жалпы көлөмүнүн 3%ын ээлейт. Дары-дармектерди мамлекеттик сатып алуулар ЕАЭБдеги мамлекеттик сатып алуулардын жалпы көлөмүнүн 7%ын түзөт. ЕАЭБ өлкөлөрүндө фармацевтикалык продукцияны өндүрүү көлөмү 2024-жылы өндүрүүчүнүн баасында 948 млрд россиялык рублди же 10,2 млрд АКШ долларын түзгөн. Россиялык рублдерде өндүрүштүн өсүү темпи +18%ды түзөт.
Дагы көрсөтүү

Ресурсы ЕАЭС