арм

Ինտեգրացում և մակրոտնտեսություն

Ինտեգրման և մակրոտնտեսության հարցերով Կոլեգիայի անդամ (Նախարար) Գլազև Սերգեյ Յուրևիչ
Նախագահի ընդունարան հեռ. 8 (495) 669-24-06 , 12:00 - 16:00

Նորություններ «Ինտեգրացում և մակրոտնտեսություն»

29 Dec 2023 Հրատարակվել է 2018-2022 թվականներին ԵԱՏՄ-ում ՄԱԿ-ի կայուն զարգացման նպատակների նվաճման մասին ժողովածուն Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի վիճակագրության վարչությունը հրապարակել է «Եվրասիական տնտեսական միության տարածաշրջանում կայուն զարգացման ոլորտի նպատակների նվաճում» ժողովածուն։ Ժողովածուն վիճակագրական տվյալներ է ներկայացնում Եվրասիական տնտեսական միությունում 2018-2022 թվականներին ԿԶՆ-ների տարածաշրջանային ցանկի ցուցանիշներին հասնելու վերաբերյալ: Տարածաշրջանային ցանկը ներառում է 130 ցուցիչ, որոնցից 63-ը առաջարկվել է գլոբալ մակարդակով մշտադիտարկման համար, ինչպես նաև ԵԱՏՄ-ում զարգացման առաջնահերթություններն արտացոլող 67 ցուցիչ։ Այսպես, 2022 թվականին աղքատության ազգային շեմից ցածր ԵԱՏՄ երկրներում ապրում են Բելառուսի բնակչության 3.9%-ից մինչև Ղրղզստանի 33.2%-ը։ Անցյալ տարվա համեմատ աղքատների տեսակարար կշիռը նվազել է Միության բոլոր երկրներում, բացառությամբ Ղազախստանի, որտեղ այն մնացել է նույն մակարդակի վրա։ Նախորդ տարվա համեմատ իրական դրամական եկամուտներն աճել են Ղազախստանում (4.5%-ով) և Ղրղզստանում (5.0%-ով)։ Իրական աշխատավարձը բարձրացել է ԵԱՏՄ բոլոր երկրներում, բացի Բելառուսից: Ընդ որում, աճը տատանվել է 0.3%-ից Ռուսաստանում մինչև 20.5% Ղրղզստանում։ Սննդի և ոչ ալկոհոլային խմիչքների վրա կատարված ծախսերի բաժինը տնային տնտեսությունների սպառողական ծախսերի ընդհանուր գումարում 2022 թվականին նվազել է ԵԱՏՄ երկրների մեծ մասում և կազմել 32.9%-ից Ռուսաստանում մինչև 51.2% Ղազախստանում։ Կյանքի ակնկալվող տևողությունը ծնվելիս 2021 թվականի համեմատությամբ աճել է ԵԱՏՄ բոլոր երկրներում: Տղամարդկանց կյանքի տևողությունը կազմել է 67.57 տարեկանից Ռուսաստանում մինչև 71.43 տարեկանը Հայաստանում, կանանց՝ 76.31 տարեկանից Ղրղզստանում մինչև 78.41 տարեկանը Ղազախստանում: Մայրական մահացության գործակիցը 2022 թվականին նվազել է ԵԱՏՄ բոլոր երկրներում: Միջին մասնագիտական կրթություն ստացողների թիվը ԵԱՏՄ-ում կազմել է 4.3 մլն մարդ և աճել բոլոր երկրներում, իսկ բարձրագույն կրթություն ստացողներինը՝ 5.3 մլն մարդ, աճ է նկատվում ԵԱՏՄ երկրների մեծ մասում։ Երեխաների ընդգրկվածությունը նախադպրոցական հաստատություններում աճել է ԵԱՏՄ բոլոր երկրներում և կազմել Ղրղզստանի նախադպրոցական տարիքի երեխաների 26.4%-ից մինչև Բելառուսի երեխաների 89.2%-ը: ԵԱՏՄ-ում գործազրկության միջին մակարդակը նվազել է 0.7 տոկոսային կետով: ԵԱՏՄ-ում զբաղված բնակչության ընդհանուր թվում կանանց մասնաբաժինը 2021 թվականի համեմատ աճել է 0.1 տոկոսային կետով, ընդ որում, ղեկավար պաշտոններում կանանց մասնաբաժինն աճել է միայն Ղազախստանում (1.8 տոկոսային կետով): Ավելի մանրամասն վիճակագրական տեղեկատվությունը ներկայացված է Վիճակագրության վարչության կայքէջի «Վիճակագրական հրապարակումներ» բաժնում: Տեղեկանք 2015 թվականին Միավորված ազգերի կազմակերպության Գլխավոր ասամբլեան ընդունել է «Աշխարհի փոխակերպումը: Կայուն զարգացման ոլորտի օրակարգը մինչև 2030 թվականն ընկած ժամանակահատվածի համար» բանաձևը: Կայուն զարգացման ոլորտի օրակարգը ներառում է 17 նպատակ և 169 խնդիր, որոնք համալիր բնույթ են կրում և ապահովում կայուն զարգացման երեք բաղադրիչների՝ տնտեսական աճի, սոցիալական ինտեգրման և բնապահպանական կայունության հավասարակշռությունը: Կայուն զարգացման ոլորտի նպատակներն ուղղված են աղքատությանը և սովին համընդհանուր վերացմանը, երկրների ներսում և դրանց միջև անհավասարության կրճատմանը, բոլորի համար առողջ ապրելակերպի և ամբողջ կյանքի ընթացքում արդար որակյալ կրթության և ուսումնառման, գենդերային հավասարության ապահովմանը, մատչելի, հուսալի, կայուն էներգիայի աղբյուրների հասանելիության ապահովմանը, աջակցությանը առաջընթաց, համապարփակ և կայուն տնտեսական աճին, բոլորի համար լիարժեք և արտադրողական զբաղվածության և արժանապատիվ աշխատանքին, բնապահպանական կայունության ապահովմանը և մարդկանց կյանքի որակի բարելավմանն առնչվող այլ ոլորտներին: Կայուն զարգացման նպատակների նվաճման մշտադիտարկման նպատակով Միավորված ազգերի կազմակերպության Ռազմավարական հանձնաժողովի 47-րդ նստաշրջանի ընթացքում մշակվել և հավանության է արժանացել Կայուն զարգացման նպատակներին նվաճման և Մինչև 2030 թվականը կայուն զարգացման ոլորտի օրակարգի իրականացման գլոբալ ցուցանիշների համակարգը: Գլոբալ ցուցանիշների համակարգի հիման վրա, հաշվի առնելով ապրանքների, ծառայությունների, աշխատանքային ռեսուրսների և կապիտալի տեղաշարժի ազատության իրականացման վերաբերյալ Եվրասիական տնտեսական միության մասին 2014 թվականի մայիսի 29-ի պայմանագրի նպատակները, մշակվել և 2022 թվականի ապրիլի 25-ին՝ Վիճակագրության հարցերով խորհրդատվական կոմիտեի նիստի ընթացքում հավանության է արժանացել Կայուն զարգացման ոլորտի նպատակների նվաճման ցուցանիշների տարածաշրջանային ցանկը: Այն ներառում է 130 ցուցիչ, որոնցից 63-ը առաջարկվել է գլոբալ մակարդակով մշտադիտարկման համար, ինչպես նաև Եվրասիական տնտեսական միությունում զարգացման առաջնահերթություններն արտացոլող 67 ցուցիչ։
29 Dec 2023 Արդյունաբերական արտադրանք արտադրողների գները ԵԱՏՄ-ում 2023 թվականի սկզբից աճել են 21.1%-ով Արդյունաբերական արտադրանք արտադրողների գների ինդեքսը Եվրասիական տնտեսական միությունում 2023 թվականի հոկտեմբերին 2022 թվականի դեկտեմբերի համեմատ կազմել է 121.1%-ով։ 2022 թվականի դեկտեմբերի համեմատ ԵԱՏՄ-ում գրանցվել է լեռնահանքային արդյունաբերության ոլորտի արտադրողների գների զգալի աճ (1.5 անգամ)։ Ընդ որում, արտադրողների գները մշակող արդյունաբերությունում աճել են 13.7%-ով, «էլեկտրամատակարարում, գազի, գոլորշու մատակարարում և օդային օդորակում» գործունեության տեսակով՝ 8.3%-ով, «ջրամատակարարում, կոյուղու համակարգ, թափոնների հավաքման և բաշխման հսկողություն» գործունեության տեսակով՝ 6.9%-ով։ Ավելի մանրամասն վիճակագրական տեղեկատվությունը ներկայացված է ԵՏՀ վիճակագրության վարչության կայքէջի «Արդյունաբերական արտադրանք արտադրողների գներ» բաժնում։
30 Nov 2023 ԵԱՏՄ-ն ընդունել է անդամ պետությունների տնտեսությունների վրա ինտեգրացիոն գործընթացների ազդեցության գնահատման մեթոդիկան Նոյեմբերի 30-ին Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի կոլեգիայի նիստում հաստատվել է Եվրասիական տնտեսական միության պետությունների տնտեսությունների վրա ինտեգրացիոն գործընթացների ազդեցության գնահատման մեթոդիկան։ Ավելի վաղ նման մեթոդաբանություն առաջարկել էր ստեղծել Ղազախստանի Հանրապետության նախագահ Կասիմ-Ժոմարտ Տոկաևը։ Նախաձեռնությունը ներառել են Ռազմավարություն-2025-ում։ Մեթոդիկայի հիմքում դրվել է Հանձնաժողովի կողմից մշակված «ծախսեր-թողարկում» ԵԱՏՄ միջերկրային աղյուսակների համակարգի գործիքակազմը։ Մեթոդիկան թույլ է տալիս քանակականապես գնահատել Միության յուրաքանչյուր երկրի ՀՆԱ-ում ներդրումները ապրանքների փոխադարձ առևտրից, ծառայությունների փոխադարձ առևտրից և աշխատանքային միգրացիայից՝ հաշվի առնելով ձեռնարկված ինտեգրացիոն միջոցների հաշվին ձևավորված այդ ցուցանիշների ինտեգրացիոն բաղադրիչը: Հանձնաժողովը ՌԳԱ Ազգային տնտեսական կանխատեսումների ինստիտուտի հետ համատեղ ինտեգրման ազդեցության հաշվարկներ է կատարել 2016, 2020, 2021 և 2022 թվականների համար։ «Ինտեգրացիոն գործընթացների ազդեցությունը ԵԱՏՄ պետություններում տնտեսական ակտիվության աճի վրա զգալի է, և 2016 և 2022 թվականների հաշվարկների հիման վրա մենք տեսնում ենք, որ այն աճում է։ ՀՆԱ-ի աճում ինտեգրման ամենամեծ ներդրումը Բելառուսում է, զգալի ցուցանիշներ ունեն Ղրղզստանը և Հայաստանը։ Ղազախստանում և Ռուսաստանում արդյունքները համեմատաբար ցածր են, բայց բացարձակ արտահայտմամբ՝ ամենևին էլ պակաս չեն։ Միջին հաշվով ԵԱՏՄ-ում ինտեգրման ներդրումը 2022 թվականին գնահատվում է ՀՆԱ-ի 1.43%-ի չափով», — ընդգծել է ԵՏՀ ինտեգրման և մակրոտնտեսության նախարար Սերգեյ Գլազևը։ Տեղեկանք ԵՏՀ-ն «ծախսեր-թողարկում» ԵԱՏՄ միջերկրային աղյուսակների համակարգի իրավատերն է՝ Մտավոր սեփականության դաշնային ծառայության մտավոր գործունեության արդյունքի պետական գրանցման 2021 թվականի ապրիլի 28-ի N 2021620900 հավաստագրին համապատասխան։ 
30 Nov 2023 Ներքին պահանջարկը դարձել է ԵԱՏՄ-ում տնտեսական աճի հիմնական շարժիչ ուժը Եվրասիական տնտեսական միության պետությունների մակրոտնտեսական իրավիճակի և կայուն տնտեսական զարգացման ապահովման առաջարկների մասին զեկույցի նախագիծը նոյեմբերի 29-ի նիստում քննարկել են Մակրոտնտեսական քաղաքականության խորհրդատվական կոմիտեի անդամները։ Հետագայում զեկույցը կներկայացվի Միջկառավարական խորհրդին։ Ինչպես ընդգծել է Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի ինտեգրման և մակրոտնտեսության նախարար Սերգեյ Գլազևը, ԵԱՏՄ երկրների համար զարգացման արտաքին պայմանները բարդ են մնում, ընդ որում, կառուցվածքային փոփոխությունները նպաստում են տնտեսական աճի կայունության բարձրացմանը։ Նրա խոսքով, մի շարք օտարերկրյա ընկերությունների հեռանալը ազատել է ներմուծման կողմից առաջարկի զգալի մասը։ «Ներմուծումը փոխհատուցելու համար հարց է առաջանում ներդրումների ավելացման անհրաժեշտության մասին, որոնց աղբյուրներից մեկը ներքին ֆինանսական ռեսուրսներն են։ Եվ պետք է սկսենք տնտեսությունից կապիտալի արտահոսքի կասեցումից», — ասել է Սերգեյ Գլազևը։ ԵԱՏՄ երկրների լիազոր մարմինների կանխատեսումներին համապատասխան՝ 2024-2025 թվականներին ԵԱՏՄ ընդհանուր ՀՆԱ-ի աճի տեմպերը կկազմեն, համապատասխանաբար, 2.5% և 2.7%։ Հանձնաժողովի գնահատմամբ՝ մինչև 2026 թվականը կանխատեսվում է փոխադարձ առևտրի արժեքային ծավալների աճ մինչև 100 միլիարդ ԱՄՆ դոլար։ ԵԱՏՄ-ում մակրոտնտեսական ցուցանիշների մեծ մասով դրական դինամիկա է նկատվում։ Մակրոտնտեսական քաղաքականության վարչության մասնագետների փորձագիտական կարծիքով՝ ներքին պահանջարկը դառնում է տնտեսական աճի հիմնական շարժիչ ուժը։ Միևնույն ժամանակ, նկատվում է արտաքին պահանջարկի դանդաղում. ԵԱՏՄ երկրներն ավելի ու ավելի են կողմնորոշվում դեպի Միության շուկա։ Փոխադարձ առևտուրը ԵԱՏՄ-ում շարունակում է ակտիվ զարգանալ, այն դարձել է ավելի հավասարակշռված․ եթե նախկինում բոլոր անդամ պետությունները՝ բացի Ռուսաստանից, փոխադարձ առևտրի շրջանակներում բացասական սալդո ունեին, ապա 2023 թվականին Հայատանում և Բելառուսում դրական սալդո է ձևավորվել, իսկ մնացած երկրներում բացասական սալդոն զգալիորեն նվազել է: Նիստի մասնակիցները քննարկել են նաև տնտեսության զարգացման կանխատեսման մեթոդների վերաբերյալ զեկույցի նախագիծը և ԵԱՏՄ պետությունների տնտեսական զարգացման կայունությունը որոշող մակրոտնտեսական ցուցանիշների մշտադիտարկման արդյունքների մասին տեղեկատվությունը: Տեղեկանք  Մակրոտնտեսական քաղաքականության խորհրդատվական կոմիտեն ԵՏՀ կոլեգիայի խորհրդատվական մարմին է, որն ապահովում է Եվրասիական տնտեսական միության շրջանակներում համաձայնեցված մակրոտնտեսական քաղաքականության հարցերով եզրակացությունների, առաջարկների, հանձնարարականների պատրաստում և խորհրդատվությունների անցկացում: 
Ցուցադրել ավելին

Գործունեություն

Օգտակար հղումներ
Տենդերներ և մրցույթներ
Հուշագրեր
Պայմանագիր Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի մասին
ՄՄ ԱՏԳ ԱԱ

թեմայով որոշումներ «Ինտեգրացում և մակրոտնտեսություն»

կանոնակարգող փաստաթղթեր

Նյութեր ուղղության վերաբերյալ

ԵՏՀ Մակրոտնտեսական քաղաքականության վարչության փոխտնօրեն Անդրեյ Լիպինի հարցազրույցը «Վեդոմոստի» թերթին. «Ինտեգրացիա. Վազք առանց խոչընդոտների» 04 2016 ԵՏՀ Մակրոտնտեսական քաղաքականության վարչության փոխտնօրեն Անդրեյ Լիպինի հարցազրույցը «Վեդոմոստի» թերթին. «Ինտեգրացիա. Վազք առանց խոչընդոտների» 2015 թ. հունվարից Բելառուսի, Ղազախստանի, Ռուսաստանի և տարվա ընթացքում միացած Հայաստանի ու Ղրղզստանի միջև ինտեգրացիոն գործընթացները կարգավորվում են Եվրասիական տնտեսական միության (ԵԱՏՄ) մասին պայմանագրով, որի նպատակն ապրանքների ծառայությունների, կապիտալի և աշխատուժի միասնական շուկայի ստեղծումն է:
01 2015 ԵՏՀ Նախարար Դանիլ Իբրաևի հարցազրույցը Russianews.net ինտերնետ պորտալին. «Մենք պաշտպանում ենք հինգ պետությունների շահերը» Եվրոպայում, իհարկե, լսել են Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի մասին: Սակայն ինչպես Եվրահանձնաժողովում, այնպես էլ իրենք՝ եվրոպացիներն առանձնապես չեն պատկերացնում, թե դա ինչ կառույց է, և, մասնավորապես, արդյոք այն սպառնում է Եվրամիության տնտեսական շահերին կամ կարող է արդյոք լինել վերջինի գործընկերը: Այն Եվրամիության՝ էլ ավելի մեծ տարածքի վրա գտնվող նմանակն է, թե ԽՍՀՄ վերածնությունը: Այդ հարցերը պարզաբանելու համար մենք հանդիպեցինք Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի Կոլեգիայի անդամ Դանիլ Իբրաևի հետ:
ԵՏՀ ձեռնարկատիրական գործունեության վարչության փոխտնօրեն Սամատ Ալիևի հեղինակային հոդվածը «Ինտեգրման պրակտիկա: ԵՏՒ» ամսագրին. «Աշխատանքային միգրացիան Եվրասիական տնտեսական միության շրջանակներում» 23 2015 ԵՏՀ ձեռնարկատիրական գործունեության վարչության փոխտնօրեն Սամատ Ալիևի հեղինակային հոդվածը «Ինտեգրման պրակտիկա: ԵՏՒ» ամսագրին. «Աշխատանքային միգրացիան Եվրասիական տնտեսական միության շրջանակներում» ​Самат Бикитаевич Алиев — д. т.н., профессор, академик Российской академии есте- ственных наук, заместитель директора Департамента развития предпринимательской деятельности Евразийской экономической комиссии. При участии С.Б. Алиева и под его непосредственным руководством разрабатываются проекты нормативно-право- вых актов Евразийской экономической комиссии и международные законопроекты в сфере интеллектуальной собственности по вопросам товарных знаков, коллектив- ного управления авторскими и смежными правами, единого таможенного реестра объектов интеллектуальной собственности, координации деятельности уполномо- ченных органов. Автор более 110 научных трудов, в том числе 20 монографий. Сфе- ра научной деятельности — реструктуризация угольной промышленности, развитие высшего образования, управление транснациональными корпорациями, стратегия развития интеллектуальной собственности, миграционные процессы.
13 2015 ԵՏՀ Նախարար Արա Նռանյանի ելույթը Օրենբուրժիե-2015 եվրասիական համաժողովին. «Զարգացման միասնական բանաձևը ՝որպես հաջողված ինտեգրման անհրաժեշտ պայման»
Գլազև Սերգեյ Յուրևիչ
Գլազև Սերգեյ Յուրևիչ
Գլազև Սերգեյ Յուրևիչ
Գլազև Սերգեյ Յուրևիչ
Գլազև Սերգեյ Յուրևիչ
Գլազև Սերգեյ Յուրևիչ
Գլազև Սերգեյ Յուրևիչ
0/0

Պաշարներ ԵՏՄ