Атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу

Атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча Коллегия мүчөсү (Министр) Султанов Бахыт Турлыханович

темасындагы жаңылыктар «Атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу»

12 Sep 2023 Бахыт Султанов: "Комиссиянын бүгүнкү күндөгү атаандаштык саясаты дүйнөлүк региондоштуруу тенденциясына карата өзгөрүүдө" Евразия экономикалык комиссиясынын атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча министри Бахыт Султанов Пекинде (КЭР) өткөн Адилеттүү атаандаштык саясаты боюнча эл аралык форумда чыгып сүйлөп жатып, Евразия экономикалык комиссиясынын атаандаштык саясатын өнүктүрүүнүн негизги багыттарын айтып өттү. ЕЭК министри Кытай ЕАЭБ өлкөлөрүнүн көпчүлүк бөлүгү менен чек аралары бар, Евразия экономикалык бирлигинин маанилүү соода өнөктөштөрүнүн бири болуп саналат деп белгиледи. "2022-жылы Евразия экономикалык бирлигинин Кытай менен товар жүгүртүүсү дээрлик 30%га өскөн. Экспорт болжол менен 40%га, ал эми импорт 20%га көбөйгөн. ЕАЭБдин Кытай менен соодасынын көлөмү 2022-жылы 200 млрд доллардан ашкан. Буга байланыштуу Евразия экономикалык комиссиясы менен Кытайдын ортосунда атаандаштык чөйрөсүндө кызматташтыкты арттыруу өтө маанилүү", – деп белгиледи Бахыт Султанов. ЕЭК министринин пикири боюнча, монополияга каршы ведомстволордун атаандаштык саясатын өнүктүрүү вектору деглобалдаштыруунун жана регионалдаштыруунун таасири астында өзгөрүүдө. Регионалдык интеграциялык бирикмелер көбүрөөк деңгээлде көңүл чордонунда болууда. Ошондой эле санариптик рыноктордо адилеттүү атаандаштыкты сактоого багытталган оптималдуу инструменттерди табуу боюнча интенсивдүү иштер да уланууда. "Санариптик чөйрө монополияга каршы агенттиктер үчүн жаңы чакырыкты билдирет. Дүйнөлүк деңгээлде аны жөнгө салуу демилгелери талкууланып жатат. Сунуштар ар түрдүү жана кылдат көңүл бурууну жана дыкат изилдөөнү талап кылат", – деп кошумчалады ЕЭК министри. Форумдун алкагында Бахыт Султанов КЭРдин Монополияга каршы улуттук бюросунун жетекчиси Гань Линь менен жолугушту. ЕЭКтин жана Кытайдын монополияга каршы жөнгө салуучусунун өз ара иштешүүсүн талкуулоодо Бахыт Султанов белгилегендей, атаандаштык эрежелерин бузууларды иликтөөлөрдү жана товардык рынокторду изилдөөлөрдү жүргүзүү тажрыйбасын жигердүү алмашууну улантуу зарыл. "Бүгүнкү күндө Кытайдын атаандаштык мыйзамдарын алдыңкы деп атоого болот. Бул жерде биринчилерден болуп санариптик рыноктордогу IT-гиганттардын ишмердүүлүгүн мыйзамдуу жөнгө салуу аракети жасалган. Биз бул тажрыйбаны изилдеп, андан кийин, балким, Бирликтин укугуна алдыңкы новеллаларды имплементациялагыбыз келет", — деди Бахыт Султанов. Жолугушуунун жыйынтыгында Комиссия ушул жылдын октябрь айында өтө турган "Бир алкак – бир жол" программасынын алкагында атаандаштык боюнча окуу курсуна эксперттик деңгээлде катышууга чакыруу алды. Бүгүнкү күндө ЕЭК менен КЭРдин атаандаштык чөйрөсүндөгү өз ара иштешүүсү 2018-жылы кол коюлган Соода-экономикалык кызматташтык жөнүндө макулдашуу, ошондой эле 2021-жылы кол коюлган Атаандаштык саясаты жана монополияга каршы жөнгө салуу жаатында өз ара түшүнүшүү жөнүндө меморандум менен жол-жоболоштурулган. ЕЭКтин Протокол жана уюштуруучулук камсыздоо департаментинин маалыматтык камсыздоо бөлүмү
07 Sep 2023 Минскте ЕЭК өкүлдөрү ЕАЭБдин чек ара аралык рынокторундагы атаандаштык жана евразиялык мамлекеттик сатып алууларга жеткиликтүүлүк жөнүндө бизнестин суроолоруна жооп беришти Евразия экономикалык бирлигинин өлкөлөрүнүн мамлекеттик сатып алууларына бирдей жана тоскоолдуксуз жетүүнү камсыз кылуу маселелерин, ошондой эле ЕАЭБдин чек ара аралык рынокторунда адилет атаандаштыкты сактоонун өзгөчөлүктөрүн Евразия экономикалык комиссиясынын атаандаштык боюнча блогунун Коомдук кабылдамасынын катышуучулары талкуулашты. Иш-чара Минскте 7-сентябрда Беларусь Республикасынын Монополияга каршы жөнгө салуу жана соода министрлигинин жана Беларусь Соода-өнөр жай палатасынын колдоосу менен Беларусь универсалдуу товардык биржасынын аянтчасында өттү. ЕЭКтин атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча министри Бахыт Султанов белгилегендей, Комиссияга атаандаштыкты бузуу туурасында келип түшкөн арыздардын төрттөн бирине жакыны Беларуска туура келет. "Буга байланыштуу биз мындай жолугушуулардын максатын – ишкерлерге ЕАЭБдин чек ара аралык рынокторуна чыгууда алар туш болушу мүмкүн болгон улуттуктан жогорку монополияга каршы укукту бузуу тобокелдиктери жөнүндө конкреттүү кейстерде айтып берүүдө көрөбүз", – деди ЕЭК министри. Беларустук бизнес ЕАЭБ өлкөлөрүнүн мамлекеттик сатып алууларына жигердүү катышууда. Бүгүнкү күндө ЕАЭБ өлкөлөрүнүн сатып алууларына тоскоолдуксуз катышууга мүмкүндүк берген Өнөр жай товарларынын евразиялык реестрине Беларусь Республикасынын 7187 өндүрүүчүлөрүнүн 92 товары тууралуу маалыматтар киргизилген. Отурумга монополияга каршы блоктун эксперттери менен бирге беларустук ишкерлер тарабынан берилген суроолорду толук кандуу талкуулоо үчүн Комиссиянын башка профилдик блокторунун өкүлдөрү катышышты. Аларга "евразиялык бешилтиктин" өлкөлөрүнүн өндүрүүчүлөрү дары каражаттарынын каттоо досьелерин ЕАЭБ талаптарына ылайык келтирүүдөгү кыйынчылыктар жөнүндө, беларустук ишкерлеринин үчүнчү өлкөлөрдөн товарларды экспорттоодогу көйгөйлөрү жөнүндө, Бирликтин алкагында автомобилдик ташууларда келишимдин ченемдерин мүмкүн болгон бузуулар жөнүндө суроолор даректелди. Диалогдун жыйынтыктары боюнча ЕЭК өкүлдөрү бизнести өз укуктарын коргоо үчүн Комиссиянын ресурстарын жана потенциалын жигердүү пайдаланууга, ошондой эле Коомдук кабылдамалардын алдыдагы отурумдарынын темасы болушу мүмкүн болгон актуалдуу суроолорду жөнөтүүгө чакырышты. Маалымат Евразиялык реестрге 108 өндүрүүчүнүн 8138 товары (өнөр жайдын 15 тармагынан) киргизилген: 92 – Беларусь Республикасынан, 6 – Казакстан Республикасынан, 2 – Кыргыз Республикасынан, 8 – Россия Федерациясынан.  
30 Aug 2023 ЕАЭБде мамлекеттик сатып алуулар үчүн банк кепилдиктерин өз ара таануу жөнүндө келишимге кол коюлду 29-августта Евразия экономикалык комиссиясынын Кеңешинин отурумунун жүрүшүндө ЕАЭБ мамлекеттеринин өкмөт башчыларынын орун басарлары Мамлекеттик сатып алууларды ишке ашырууда банк кепилдиктерин өз ара таануу жөнүндө макулдашууга кол коюшту. Макулдашуу ЕАЭБдин ички рыногундагы чектөөлөрдүн бирин – Бирлик өлкөлөрүндө мамлекеттик сатып алууларда банк кепилдиктерин өз ара таануунун жоктугун четтетет. Келишим менен мамлекеттик сатып алууларда кепилдиктери Бирликтин башка мамлекеттеринде тааныла турган банктарга карата бирдиктүү талаптар, мындай банктардын тизмегин түзүү боюнча мамилелер, ошондой эле берилген банктык кепилдиктердин реестрин жүргүзүү тартиби аныкталат. Ошону менен бирге мындай банктардын тизмегин жана банктык кепилдиктердин реестрин жүргүзүү, эгерде бул буюртма берүүчү-мамлекеттин мыйзамдарында каралган болсо жүзөгө ашырылат. "Ошентип, ЕАЭБдин кайсы мамлекетинен болбосун потенциалдуу жеткирүүчү Бирликтин башка өлкөсүнүн буюртма берүүчүсүнө белгиленген критерийлерге ылайык келген өзүнүн "үй" банкынын кепилдигин бере алат жана бул кепилдик буюртма берүүчү тарабынан кабыл алынышы керек. Эгерде буюртма берүүчүнүн өлкөсүнүн мыйзамдарында мындай критерийлер каралбаса, анда банктык кепилдиктер эркин таанылат", — деп ЕЭКтин атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча министри Бакыт Султанов Макулдашуунун ченемдерине комментарий берди. Макулдашууга кол коюу менен бирге Кеңеш ЕАЭБ мамлекеттеринин банк кепилдиктерин берүүнү жүзөгө ашырган банктары ылайык келүүгө тийиш болгон критерийлерди, ошондой эле банктарды кепилдердин тизмесине киргизүү жана чыгаруу боюнча ыйгарым укуктуу органдар менен маалымат алмашуу тартибин бекитти.
11 Jul 2023 ЕЭК Коллегиясы монополияга каршы иликтөөнүн алкагында маалымат бербегендиги үчүн жазапул салды "Брютс Н" ЖЧКсына (Беларусь Республикасы) жана анын жетекчисине кальян-барлардын кызмат көрсөтүүлөрүнүн чек ара аралык рыногундагы нысапсыз атаандаштык жөнүндө иштин алкагында Евразия экономикалык комиссиясы тарабынан талап кылынган маалыматты бербегендиги үчүн жалпы суммасы жарым миллионго жакын россиялык рублга жазапул салынды. Буга чейин Евразия экономикалык бирлигинин өлкөлөрүнүн чарбакер субъекттери беларуссиялык компания тарабынан мүмкүн болгон атаандаштыкка каршы жүрүм-туруму жөнүндө арыз менен Комиссияга кайрылышкан. Арызды карап чыгуунун алкагында тартип бузуулардын белгилери тастыкталган жана Бирликтин улуттуктан жогорку монополияга каршы мыйзамдарына ылайык, Комиссия иликтөөнү баштаган. Атаандаштык эрежелерин бузуу жөнүндө иш боюнча фактыларды аныктоо үчүн Комиссия тарабынан кальян-барлардын чек ара аралык рыногунун катышуучуларынан, анын ичинде "Брютс Н" компаниясынан маалымат суралган, жана мындай маалымат компания тарабынан берилген эмес. Ошол эле учурда компания ЕЭКтин суроо-талаптарын тиешелүү тартипте бир нече жолу алгандыгы аныкталган. Натыйжада маалымат берилбеген факт боюнча Комиссия "Брютс Н" ЖЧКсына жана компаниянын жетекчисине иш козгогон. ЕЭК Коллегиясынын жазапул салуу жөнүндө чечими ал Комиссиянын сайтында расмий жарыяланган учурдан тартып 30 календардык күн өткөндөн кийин мыйзамдуу күчүнө кирет. ЕАЭБ укугуна ылайык, атаандаштык эрежелерин бузгандыгы үчүн жазапулдар, анын аймагында укук бузган чарбакер субъект катталган мамлекеттин бюджетине төлөнөт.
Дагы көрсөтүү

Темасындагы чечимдер «Атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу»

Ченемдик документтер

24 2021 "Бизнес ЕЭКтин күн тартибин аныкташы керек, биз - бизнести угушубуз керек" "Атаандаштык жана мыйзам" журналында жарыяланган №1, 2021-жыл Евразия экономикалык комиссиясынын монополияга каршы блогу былтыркы жылы атаандаштыкты коргоо жаатындагы негизги ньюсмейкерлердин бири болгон. Жөнгө салуучунун пландары да масштабдуу: атаандаштыкка каршы санарип тажрыйбаларга каршы күрөшүү, адистештирилген колдонмолорду иштеп чыгуу, үчүнчү өлкөлөрдүн компанияларына ЕЭКтин ыйгарым укуктарын кеңейтүү, улуттуктан жогору деңгээлде шайкештик тутумун жана бизнес менен өз ара аракеттенүүнүн интерактивдүү форматын киргизүү. Блоктун 2020-жылдагы ишинин негизги жыйынтыктары кандай? Жана 2021-жылга максаттары кандай? ЕЭК Коллегиясынын атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча мүчөсү (министри) Арман Абаевич Шаккалиев баяндайт. Монополияга каршы жөнгө салуу туурасында "цифралар" менен.​
24 2021 ЕАЭБ санарип рынокторду жөнгө салуунун жаңы ыкмаларын өздөштүрөт - ЕЭК министри Евразия экономикалык комиссиясы ЕАЭБдеги ишкердик чөйрөнү тынымсыз өркүндөтүп турат жана анын багыттарынын бири монополияга каршы жөнгө салуу механизмдерин өркүндөтүү болуп саналат. ЕЭКте 18-февралда Монополияга каршы форумдун жүрүшүндө сунушталгандай, Евразия бирлиги монополияга каршы комплаенске карата жаңы мамилелерге муктаж, анткени учурдагы эрежелер бирдиктүү стандарттарга келтирилген эмес. Маселе санариптик рынокторго да тиешелүү, алардын өнүгүшү пандемиянын жана ага байланыштуу чектөөлөрдүн таасири астында күч алган. ЕЭК атаандаштыкты коргоо боюнча учурда кандай чараларды колдонуп жаткандыгы жана кандай өзгөрүүлөрдү даярдап жаткандыгы туурасында, «Евразия.Экспертке» болгон маегинде Комиссиянын Коллегиясынын атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча мүчөсү (министри) Арман Шаккалиев айтып берди.​
0/0