Նորություններ

13.03.2025

Էլդար Ալիշերով. «Եվրասիական տնտեսական ինտեգրումն ապահովում է ԵԱՏՄ երկրների զարգացման առանցքային ցուցանիշների նկատելի աճ»

ԵՏՀ ինտեգրման և մակրոտնտեսության նախարար Էլդար Ալիշերովը «ԵԱՏՄ. Եվրասիայի խոշորագույն ինտեգրացիոն միավորման գործունեության 10 տարին» առցանց խորհրդաժողովի ընթացքում խոսել է Եվրասիական տնտեսական միության տասնամյա գործունեության ընթացքում եվրասիական տնտեսական ինտեգրման գրանցված ձեռքբերումների մասին: ԵՏՀ նախարարը շեշտը դրել է Մինչև 2030 և մինչև 2045 թվականները ԵԱՏՄ-ում տնտեսական գործընթացների հետագա զարգացման մասին հռչակագրի իրականացման համար ձեռնարկվելիք միջոցների վրա և ուշադրություն հրավիրել արտաքին ուղու վրա գործընկերների հետ փոխգործակցության օպտիմալ ձևաչափերի կառուցմանը և զարգացմանը։

Էլդար Ալիշերովը նշել է, որ եվրասիական տնտեսական ինտեգրումն ուժեղ կայունացնող և խթանող ազդեցություն է գործում տնտեսության վրա՝ ապահովելով եվրասիական «հնգյակի» երկրների զարգացման առանցքային ցուցանիշների նկատելի աճ։

«Տարածաշրջանում առևտրի, տրանսպորտալոգիստիկ երթուղիների, աշխատանքային միգրացիայի և ֆինանսական հոսքերի նոր կոնֆիգուրացիան, ակտիվ տնտեսական քաղաքականության հետ մեկտեղ, խթան հանդիսացան ԵԱՏՄ-ում ակտիվ տնտեսական աճի համար, — ասել է Էլդար Ալիշերովը։ — ԵՏՀ գնահատմամբ՝ ԵԱՏՄ-ում ՀՆԱ-ի ֆիզիկական ծավալի ինդեքսը 2024 թվականին 2014 թվականի համեմատ կազմել է 117.6%: Առանձին անդամ պետությունների համար ՀՆԱ-ի աճն ավելի էական է եղել, օրինակ՝ Հայաստանում՝ 1.6 անգամ, Ղրղզստանում՝ 1.6 անգամ, Ղազախստանում՝ 1.3 անգամ»։

ԵՏՀ նախարարն անդրադարձել է նաև ԵԱՏՄ-ում փոխադարձ և արտաքին առևտրի վիճակագրական ցուցանիշներին։ Օբյեկտիվ տվյալները վկայում են անդամ պետությունների միջև առևտրի ծավալների զգալի մեծացման, ինչպես նաև արտաքին տնտեսական ակտիվության աճի մասին։ «ԵԱՏՄ արտաքին առևտրաշրջանառության մեջ փոխադարձ առևտրաշրջանառության բաժնի աճը 2024 թվականին աճել է մինչև 19.8%՝ 2015 թվականի 13.5%-ի համեմատ», — նշել է ԵՏՀ նախարարը։ – Միությունում ապրանքների փոխադարձ առևտրի ծավալը 2015 թվականից կրկնապատկվել է և 2024 թվականին հասել է գրեթե 100 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի»:

ԵՏՀ ինտեգրման և մակրոտնտեսության բլոկի ղեկավարը համոզված է, որ ԵԱՏՄ-ն այսօր դարձել է համաշխարհային տնտեսական ճարտարապետության կարևոր տարր։ «Ստեղծվել է ճկուն ենթակառուցվածք, որն ընդգրկում է առանցքային գործընկերներին և թույլ է տալիս համալիր երկխոսություն վարել՝ ի շահ անդամ պետությունների տնտեսությունների կայունության բարձրացման, լուծել ԵԱՏՄ-ն տնտեսական հարաբերությունների համաշխարհային ճարտարապետության մեջ ներկառուցման, արտահանման աշխարհագրության և ծավալների ընդլայնման, ինչպես նաև օտարերկրյա ներդրումների և տեխնոլոգիաների ներգրավման խնդիրները», — նշել է նա։

Հանձնաժողովը 46 փոխըմբռնման հուշագիր է կնքել ունիվերսալ և պրոֆիլային միջազգային կազմակերպությունների հետ, 14-ը՝ տարածաշրջանային ինտեգրացիոն և միջպետական միավորումների հետ, ինչպես նաև 30 համագործակցության հուշագիր՝ երրորդ երկրների կառավարությունների, նախարարությունների և գերատեսչությունների հետ։ Բացի այդ, ԵԱՏՄ-ի և երրորդ երկրների (Վիետնամի, Իրանի, ՉԺՀ-ի և Սերբիայի) միջև գործում է չորս առևտրային համաձայնագիր։

Ներկայումս ակտիվ աշխատանք է տարվում ԱՄԷ-ի, Ինդոնեզիայի և Մոնղոլիայի հետ առևտրային ռեժիմների ազատականացման մասին պայմանավորվածություններ ձեռք բերելու ուղղությամբ։ Միության հետ երկխոսության հարցում մեծ հետաքրքրություն են ցուցաբերում Հարավարևելյան Ասիայի երկրները։ Ակտիվորեն զարգանում են երկկողմ հարաբերությունները ԱՍԵԱՆ-ի, ինչպես նաև այդ տարածաշրջանի երկրների հետ։

«Անշուշտ, առաջնահերթություն են մնում մեր ամենամոտ գործընկերների՝ ԱՊՀ-ի, ՇՀԿ-ի, ԲՐԻԿՍ-ի և ԱՍԵԱՆ-ի երկրների հետ հարաբերությունները: Չնայած աշխարհատնտեսության բարդություններին, Միության նոր գործընկերների թիվը շարունակում է աճել», — ընդգծել է Էլդար Ալիշերովը։

Երրորդ երկրների և տնտեսական ինտեգրման տարածաշրջանային միավորումների ՀՆԱ-ն, որոնց հետ Միությունը կնքել է առևտրային համաձայնագրեր կամ որոնց դիտորդի կարգավիճակ է տվել, իսկ Հանձնաժողովը ստորագրել է փոխգործակցության հուշագրեր, կազմում է 71.9 տրիլիոն ԱՄՆ դոլար (ըստ Համաշխարհային բանկի տվյալների, ըստ գնողունակության պարիտետի), կամ համաշխարհային ՀՆԱ-ի 49.9%-ը։ Այդ երկրների բնակչությունը հասնում է 4.3 միլիարդ մարդու, կամ աշխարհի բնակչության 53.5%։