кыр

Жаңылыктар

ЕЭК СМИде Фото Видео
13 мартындагы 2025 Казакстанда бажы органдарынын ишмердигине алдыңкы санариптик чечимдерди киргизүү талкууланды ЕЭКтин бажы кызматташтыгы боюнча министри Руслан Давыдов жумушчу сапары менен Астанага барып, ал жерде Казакстан Республикасынын Финансы министрлигинин жетекчилиги – вице-министр Ержан Биржанов жана Мамлекеттик кирешелер комитетинин төрагасы Жандос Дуйсембиев менен жолугушууларды өткөрдү. Сүйлөшүүлөрдүн алкагында бажылык жөнгө салуу чөйрөсүндөгү актуалдуу маселелердин кеңири спектри, анын ичинде Навигациялык пломбаларды колдонуу жөнүндө макулдашууну ишке ашыруу, ЕАЭБдин чек арасындагы бажы өткөрмө пункттарын модернизациялоого карата мамилелер, Бирликтин алкагында 2045-жылга чейин бажылык жөнгө салууну өнүктүрүүнүн жалпы процесстерин жана перспективаларын киргизүү талкууланды. ЕЭК министри Казакстандын бажы органдарынын ишине "Кеден" жаңы маалыматтык тутумун киргизүүнүн учурдагы абалын жана перспективаларын, ошондой эле аны ЕАЭБдин бирдиктүү маалыматтык тутуму менен интеграциялоо мүмкүнчүлүктөрүн изилдеп чыкты. "Кеден" маалыматтык тутуму электрондук бажылык декларациялоону киргизүүгө гана эмес, алдын ала маалымдоону ишке ашырууга, өткөрүү пункттарында интеграцияланган контролдоо тутумун түзүүгө, ошондой эле бузууларды белгилөө менен бажы операцияларын автоматташтырууга өбөлгө түзөт, бул өз кезегинде бажылык башкаруунун ачык-айкындуулугун камсыз кылат. Сапардын жүрүшүндө Руслан Давыдов Казакстандын Финансы министрлигинин Мамлекеттик кирешелер комитетинин Башкы диспетчердик башкармалыгынын Кырдаалдык борборуна да барды. Мында инспекциялык-текшерип кароо комплекстеринен алынган сүрөттөргө талдоо жүргүзүлөт, ошондой эле бажы постторунун кызматкерлери аткарган бажылык текшерип кароо процесси координацияланат. Борбор бажы операцияларын натыйжалуу башкарууда жана контролдоодо маанилүү ролду ойнойт, жүктөрдү текшерүү жана иштетүү процесстеринде ачык-айкындуулуктун жогорку деңгээлин жана өз убагында болушун камсыз кылат.
13 мартындагы 2025 Эльдар Алишеров: "Евразия экономикалык интеграциясы ЕАЭБ өлкөлөрүнүн өнүгүүсүнүн негизги көрсөткүчтөрүнүн байкалаарлык өсүшүн камсыз кылат" Евразия экономикалык бирлигинин он жылдык ишинде жетишилген евразия экономикалык интеграциясынын жетишкендиктери жөнүндө ЕЭКтин интеграция жана макроэкономика боюнча министри Эльдар Алишеров "ЕАЭБ: Евразиядагы эң ири интеграциялык бирикменин иштешине 10 жыл" онлайн-конференциясында айтып берди. ЕЭК министри ЕАЭБде 2030- жана 2045-жылдарга чейин экономикалык процесстерди андан ары өнүктүрүү жөнүндө декларацияны ишке ашыруу үчүн кабыл алынуучу чараларга басым жасады жана өнөктөштөр менен тышкы тректе өз ара иштешүүнүн оптималдуу форматтарын түзүүгө жана өнүктүрүүгө көңүл бурду. Эльдар Алишеров белгилеп өткөндөй, евразия экономикалык интеграциясы евразиялык "бешилтик" өлкөлөрүнүн өнүгүүсүнүн негизги көрсөткүчтөрүнүн байкалаарлык өсүшүн камсыз кылуу менен экономикага күчтүү турукташтыруучу жана дем берүүчү таасирин тийгизет. "Региондогу сооданын, транспорттук-логистикалык каттамдардын, эмгек миграциясынын жана финансылык агымдардын жаңы конфигурациясы жигердүү экономикалык саясат менен катар ЕАЭБде жигердүү экономикалык өсүш үчүн түрткү болду, — деди Эльдар Алишеров. — ЕЭКтин баалоосу боюнча, ЕАЭБде ИДӨнүн физикалык көлөмүнүн индекси 2014-жылга карата 2024-жылы 117,6%ды түзгөн. Айрым мүчө мамлекеттер боюнча ИДӨнүн өсүшү кыйла олуттуу болду, мисалы, Арменияда – 1,6 эсе, Кыргызстанда – 1,6 эсе, Казакстанда – 1,3 эсе". ЕЭК министри ЕАЭБдеги өз ара жана тышкы сооданын статистикалык көрсөткүчтөрүнө да көңүл бурду. Объективдүү маалыматтар мүчө мамлекеттердин ортосундагы соода көлөмдөрүнүн олуттуу жогорулагандыгын, ошондой эле тышкы экономикалык активдүүлүктүн өсүшүн күбөлөндүрөт. "ЕАЭБдин тышкы соода жүгүртүүсүндө өз ара соода жүгүртүүнүн үлүшүнүн өсүшү 2024-жылы 19,8%га чейин өскөн, ал эми 2015-жылы 13,5% болгон, — деди ЕЭК министри. — Бирликте товарлардын өз ара соодасынын көлөмү 2015-жылдан тартып эки эсеге өсүп, 2024-жылы дээрлик 100 млрд АКШ долларына жеткен". ЕЭКтин интеграция жана макроэкономика боюнча блогунун башчысы бүгүнкү күнгө карата ЕАЭБ дүйнөлүк экономикалык архитектуранын маанилүү элементи катары калыптанганына ишенет. "Негизги өнөктөштөрдү камтыган жана мүчө мамлекеттердин экономикаларынын туруктуулугун жогорулатуу кызыкчылыгында диалогду комплекстүү жүргүзүүгө, экономикалык мамилелердин дүйнөлүк архитектурасына ЕАЭБди киргизүү, экспорттун географиясын жана көлөмүн кеңейтүү, ошондой эле чет өлкөлүк инвестицияларды жана технологияларды тартуу маселелерин чечүүгө мүмкүндүк берген ийкемдүү инфраструктура түзүлгөн", — деп белгиледи ал. Комиссия тарабынан универсалдуу жана профилдик эл аралык уюмдар менен өз ара түшүнүшүү жөнүндө 46 меморандум, регионалдык интеграциялык жана мамлекеттер аралык бирикмелер менен 14 меморандум, ошондой эле үчүнчү өлкөлөрдүн өкмөттөрү, министрликтери менен кызматташуу жөнүндө 30 меморандум түзүлгөн. Мындан тышкары, ЕАЭБ менен үчүнчү өлкөлөрдүн (Вьетнам, Иран, КЭР жана Сербия) ортосунда төрт соода келишими иштейт. Азыркы учурда БАЭ, Индонезия жана Монголия менен соода режимдерин либералдаштыруу жөнүндө макулдашууларга жетишүү боюнча активдүү иштер жүргүзүлүүдө. Бирлик менен диалогго жогорку кызыгууну Түштүк-Чыгыш Азия өлкөлөрү да көрсөтүүдө. АСЕАН менен, ошондой эле бул региондун өлкөлөрү менен эки тараптуу негизде мамилелер жигердүү өнүгүүдө. "Жакынкы өнөктөштөр – КМШ, ШКУ, БРИКС, АСЕАН өлкөлөрү менен мамилелер артыкчылыктуу бойдон калууда. Геоэкономиканын татаалдыгына карабастан, Бирликтин жаңы өнөктөштөрүнүн саны көбөйүүдө", – деп белгиледи Эльдар Алишеров. Бирлик соода келишимдерин түзгөн же байкоочу статусун берген, ал эми Комиссия өз ара аракеттенүү жөнүндө меморандумдарга кол койгон үчүнчү өлкөлөрдүн жана экономикалык интеграциянын региондук бирикмелеринин ИДӨсү 71,9 трлн АКШ долларын (Дүйнөлүк банктын маалыматтары боюнча сатып алуу жөндөмдүүлүгүнүн паритети боюнча) же дүйнөлүк ИДӨнүн 49,9%ын түзөт. Бул өлкөлөрдүн калкы 4,3 миллиард адамга жетет же дүйнө калкынын 53,5%ын түзөт.
13 мартындагы 2025 ЕЭК жана Өзбекстан Республикасы соода-экономикалык кызматташтыктын артыкчылыктуу маселелерин талкуулашты Евразия экономикалык комиссиясы менен Өзбекстан Республикасынын Өкмөтүнүн ортосундагы өз ара иштешүү боюнча биргелешкен жумушчу топтун төртүнчү отурумунун жүрүшүндө өз ара пайдалуу соода-экономикалык кызматташтыкты активдештирүү маселелери талкууланды. Жолугушуу ЕЭКтин интеграция жана макроэкономика боюнча министри Эльдар Алишеровдун жана Өзбекстан Республикасынын инвестициялар, өнөр жай жана соода министринин орун басары Хуррам Тешабаевдин төрагалыгы астында 13-мартта ЕЭКтин штаб-квартирасында өттү. "ЕАЭБдин мүчө мамлекеттери менен Өзбекстан Республикасынын ортосундагы соода-экономикалык кызматташтык өзүнүн масштабы боюнча да, товарлардын номенклатурасынын кеңдиги боюнча да стратегиялык мүнөздө жана туруктуу оң динамикага ээ. Өзбекстан Республикасы КМШ өлкөлөрүнөн Бирликтин соода өнөктөштөрүнүн арасында биринчи орунда турат. Өзбекстан ЕАЭБдин КМШ өлкөлөрү менен соодасынын нарктык көлөмүнүн дээрлик жарымын түзөт. Биздин соода ЕАЭБ мүчө мамлекеттеринин жана Өзбекстан Республикасынын экономикаларынын өз ара толуктоочу мүнөзүн чагылдырат", – деп белгиледи ЕЭКтин интеграция жана макроэкономика боюнча министри Эльдар Алишеров. Өз кезегинде Хуррам Тешабаев ЕАЭБ менен бизнес-диалогго дем берүү үчүн натыйжалуу аянтчалар түзүлгөнүн, өнөр жай операциясы жана инфраструктура жаатында жүздөгөн ири долбоорлор ишке ашырылып жатканын белгиледи. Өзбекстан ЕАЭБ эгидасы астында өткөрүлгөн өкмөттөр аралык жана ведомстволор аралык отурумдарга, экономикалык форумдарга жана көргөзмөлөргө, жогорку деңгээлдеги консультацияларга жана жолугушууларга системалуу түрдө катышып келет. Эльдар Алишеровдун айтымында, ЕАЭБ менен Өзбекстандын ортосундагы кызматташтыктын актуалдуу багыттары 2024-жылдын октябрында кол коюлган Евразия экономикалык комиссиясы менен Өзбекстан Республикасынын Өкмөтүнүн 2024-2026-жылдарга карата биргелешкен иш-чаралар планында өнүгүүгө ээ болду. Отурумдун жүрүшүндө тараптар транспорт чөйрөсүн санариптештирүү, өз ара соода жүргүзүүдө логистикалык каттамдардын натыйжалуулугун жогорулатуу, ЕАЭБ жана Өзбекстандын бажы чек аралары аркылуу өткөрүлүүчү товарлар жана эл аралык ташуу каражаттары жөнүндө маалымат алмашууну уюштурууга мүмкүн болгон ыкмаларды иштеп чыгуу, ошондой эле атаандаштык жана керектөөчүлөрдүн укуктарын коргоо чөйрөлөрүндө кызматташуу маселелерин талкуулашты. Отурумдун жыйынтыгы боюнча ЕАЭБ мүчө мамлекеттеринин "Евразия агроэкспресс" биргелешкен долбоорун Өзбекстан багытында айыл чарба продукциясын жана азык-түлүктү жеткирүүнүн транспорттук-логистикалык чынжырчаларын өнүктүрүү, анын ичинде продукцияны өз ара жеткирүү үчүн жаңы логистикалык каттамдарды иштеп чыгуу үчүн ишке ашыруунун маанилүүлүгү белгиленди. ЕЭК өкүлдөрү ЕАЭБ менен Өзбекстандын ортосунда дары-дармек препараттарын идентификациялоо каражаттарын өз ара таанууну камсыз кылуу, өзбек компанияларынын өнөр жайда жана АӨКтө биргелешкен кооперациялык долбоорлорго катышуу мүмкүнчүлүктөрүн иштеп чыгууга даярдыгын билдиришти. Ошондой эле 2025-жылдын мартында ЕАЭБ – Өзбекстан бажы транзитинин бирдиктүү тутумун түзүү маселелери боюнча кезектеги консультацияларды өткөрүү жөнүндө Өзбекстандын сунушу колдоого алынган. Тараптар ЕАЭБ Ишкер кеңешинин жана Өзбекстандын Соода-өнөр жай палатасынын 2025-жылдын апрелинде биргелешкен бизнес-диалог өткөрүү демилгесине макул болушту. Талкуулардын жыйынтыгы боюнча биргелешкен жумушчу топтун бешинчи отурумун 2026-жылы Өзбекстанда өткөрүү макулдашылды.
12 мартындагы 2025 ЕЭКте айыл чарбасын туруктуу өнүктүрүүнүн перспективалары талкууланды 12-мартта Евразия экономикалык комиссиясынын аянтчасында ЕЭКтин Агроөнөр жай саясаты департаментинин директору Наира Карапетяндын жетекчилиги алдында "Жашыл горизонттор: Евразия экономикалык бирлигинин мүчө мамлекеттеринин айыл чарбасын туруктуу өнүктүрүү" тегерек столу болуп өттү. Иш-чаранын катышуучулары ЕАЭБ өлкөлөрүнүн айыл чарбасында көмүртек салыгын киргизүүнүн кесепеттерин талдоого жана моделдөөгө карата ыкмаларды, көмүртек изин төмөндөтүүдө жашыл айыл чарбасынын ролун, органикалык өндүрүүчүлөрдүн өлкөлөр аралык кооперациясынын перспективаларын, жер семирткичтерди колдонууда парник газдарынын эмиссиясын жөнгө салууну жана башка бир катар маселелерди талкуулашты. Наира Карапетян өз сөзүндө белгилегендей, азыркы дүйнөдө АӨКтү туруктуу өнүктүрүү актуалдуу болуп баратат, анткени айыл чарбасы жаратылыш ресурстарын пайдалануу менен түздөн-түз байланышкан жана айлана-чөйрөгө олуттуу таасирин тийгизет. "ЕАЭБде кесепеттерди жумшартуу үчүн макулдашылган иш-аракеттердин негизинде айыл чарба жана азык-түлүк тутумдарында кайра түзүү жана тармакты учурдагы реалдуулукка адаптациялоо зарыл", — деп баса белгиледи ЕЭКтин Агроөнөр жай саясаты департаментинин директору. Тегерек столго Беларусь Республикасынын Жаратылыш ресурстары жана айлана-чөйрөнү коргоо министрлигинин, Өзбекстан Республикасынын Айыл чарба министрлигинин, Россиянын сапат тутумунун, Бириккен Улуттар Уюмунун Азык-түлүк жана айыл чарба уюмунун, РФ Президентине караштуу Россия эл чарба жана мамлекеттик кызмат академиясынын Колдонмо экономикалык изилдөөлөр институтунун, тармактык бизнестин өкүлдөрү катышышты.
11 мартындагы 2025 ЕАЭБде e-CMR электрондук эл аралык транспорттук коштомо кагаздарды колдонуу боюнча "пилотту" ишке ашыруу үчүн жумушчу топ түзүлдү Евразия экономикалык комиссиясынын Коллегиясы 11-мартта Евразия экономикалык бирлигинин өлкөлөрүндө эл аралык жүк автомобилдик ташууларды жүзөгө ашырууда e-CMR электрондук эл аралык транспорттук коштомо кагаздарды колдонуу боюнча пилоттук долбоорду ишке ашыруу үчүн жумушчу топ түзүү жөнүндө чечим кабыл алды. Жумушчу топтун курамына ЕАЭБ өлкөлөрүнүн транспорт, санариптештирүү, салык жана бажылык жөнгө салуу жаатындагы ыйгарым укуктуу органдарынын, ошондой эле бизнес-коомдоштуктун, илимий уюмдардын жана тармактык бирикмелердин өкүлдөрү кирет. Эксперттик аянтчанын жетекчиси болуп ЕЭКтин энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошев аныкталды. "Бүгүн биз автомобилдик транспорт чөйрөсүндөгү юридикалык жактан маанилүү электрондук документ жүгүртүүгө өтүүгө карай дагы бир кадам жасадык. Жумушчу топ ЕАЭБде электрондук эл аралык транспорттук коштомо кагаздарды колдонуу боюнча пилоттук долбоорду өткөрүүнүн мөөнөттөрүн жана тартибин аныктайт, ошондой эле аны ишке ашыруунун практикалык маселелерин иштеп чыгат", — деп белгиледи ЕЭК министри. Долбоордун негизги максаты — санариптик кол тамга жана "ишенимдүү үчүнчү тараптын" механизмдерин колдонуу менен ар кайсы мамлекеттердин субъекттеринин ортосунда электрондук документтерди чек ара аралык алмашуунун технологиясын практикалык иштеп чыгууну камсыздоо. Пилоттук долбоор транспорттук документтерди алуу жана текшерүү процесстерин тездетүүгө, ошондой эле транспорттук-логистикалык жана контролдоо-көзөмөлдөө жол-жоболорун ишке ашырууда чыгымдарды азайтууга өбөлгө түзөт. Жумушчу топтун отурумун 2025-жылдын II кварталында өткөрүү пландалууда.
11 мартындагы 2025 Арзыбек Кожошев ЕАЭБдин 10 жылдык иши жөнүндө айтып берди ЕЭКтин энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошев Евразия экономикалык бирлигинин иштешинин 10 жылдыгына арналган эл аралык дискуссиянын катышуучуларынын алдында видео кайрылуу форматында чыгып сүйлөдү. Катышуучулар негизинен Бирлик туш болгон жетишкендиктерди жана кыйынчылыктарды талкуулашты. "Бир катар факторлор жана алардын терс кесепеттери Бирлик үчүн тышкы чакырыктарга айланды, аларды бирикме ийгиликтүү жеңе алды. Бул жөнүндө көрсөтүлгөн мезгил ичинде ИДӨ болжол менен 50%га өсүшү күбөлөндүрөт — 1,6 трлн АКШ долларынан 2,4 трлн чейин. Ошол эле учурда өз ара соода эки эсеге көбөйүп, 90 млрд АКШ долларын түздү, ал эми анын ЕАЭБдин тышкы соодасынын жалпы көлөмүндөгү үлүшү 18,2%га чейин өстү", — деп белгиледи Арзыбек Кожошев. Министр ЕАЭБ жарандары үчүн билим берүү, медициналык жардам, пенсия дайындоо жана төлөө чөйрөсүндө ыңгайлуу шарттар бар экендигин билдирди. Бизнес-коомдоштукка пайда белгиленди, ал үчүн Бирликтин укугунда товарлардын эркин жүгүртүлүшү жана мамлекеттик сатып алууларга бирдей жетүү каралган. Ошондой эле ЕЭК министри баса белгилегендей, бүгүнкү күндө мунай, газ жана электр энергиясынын жалпы рыногунун маселелери каралып жатат, бул энергоресурстардын жеткиликтүүлүгүн жана ЕАЭБ өлкөлөрүнүн өнүгүүсүн камсыз кылат. "Түндүк — Түштүк" транспорттук коридору жана "Бир алкак, бир жол" долбоору боюнча Кытай менен кызматташуу сыяктуу жеткирүүлөрдү диверсификациялоо жана жаңы транспорттук коридорлордун потенциалын өстүрүү боюнча милдеттер чечилүүдө.
10 мартындагы 2025 Бакытжан Сагинтаев Александр Турчинди Беларусь Республикасынын Премьер-министри болуп дайындалышы менен куттуктады Евразия экономикалык комиссиясынын Коллегиясынын Төрагасы Бакытжан Сагинтаев Александр Турчинди Беларусь Республикасынын Премьер-министри кызматына дайындалышы менен куттуктады. "Сиздин Өкмөт башчылыгындагы ишмердүүлүгүңүз Беларустун жана Евразия экономикалык интеграциясынын мындан аркы өнүгүшүнө өбөлгө болот деп ишенем", — деп айтылат куттуктоо катында. ЕЭКтин жана жеке өзүнүн атынан Бакытжан Сагинтаев Александр Турчинге чың ден соолук жана Беларусь Республикасынын жана анын жарандарынын жыргалчылыгы үчүн белгиленген бардык пландардын ишке ашырылышын каалады.
10 мартындагы 2025 Сербия ЕЭКтин кайрылуусуна жооп катары Бирлик өлкөлөрүнөн күн карама майын жана май камтыган продукцияны ташып келүүгө чектөөлөрдү алып салды Сербия Евразия экономикалык бирлигинин өлкөлөрүнөн күн карама майын жана май камтыган продукцияны ташып келүүгө сандык чектөөлөрдү алып салуу жөнүндө Евразия экономикалык комиссиясына маалымдады. Чектөөлөрдү алып салуу ЕЭКтин кайрылуусуна жооп иретинде Сербия Республикасынын Өкмөтүнүн ЕАЭБ менен мамилелерди өнүктүрүүгө жооптуу министри Ненад Попович тарабынан демилгеленген. "Маселе Комиссия тарабынан өткөн жылдын апрелинен тартып Бирлик менен Сербиянын ортосундагы Эркин соода жөнүндө макулдашууну ишке ашыруу боюнча иштердин алкагында иштелип чыккан. Атап айтканда, тема сентябрда Ненад Попович менен менин жолугушуумдун жүрүшүндө талкууланган", – деп белгиледи ЕЭКтин соода боюнча министри Андрей Слепнев. Ал кошумчалагандай, чектөөлөрдү алып салуу конструктивдүү өз ара аракеттенүүнү чагылдырат жана тараптардын соода-экономикалык кызматташтыгынын позитивдүү өнүгүүсүн баса белгилейт. 2024-жылдын мартында чектөө чаралары киргизилгенден кийин, ЕАЭБден Сербияга күн карама майынын жана маргариндин экспорту (ТЭИ ТН 1512 19 900 2, 1512 19 900 9, 1517 10 100 0, 1517 10 900 0) 2024-жылдын 10 айында 2023-жылдын ушул мезгилине салыштырмалуу 40%га кыскарган. Ошол эле учурда, 2023-жылы бул көрсөткүч 2022-жылга салыштырмалуу болжол менен беш эсе көп болгон.
Дагы көрсөтүү

Ресурсы ЕАЭС