Жаңылыктар
ЕАЭБде ички рынокто 25 тоскоолдук четтетилди
Жогорку Евразия экономикалык кеңешинин 25-декабрдагы отурумунда Санкт-Петербургда Евразия экономикалык бирлигинин мамлекет башчылары ЕАЭБдин ички рыногунда 2022-2023-жылдарда тоскоолдуктарды четтетүү жана алып коюуларды жана чектөөлөрдү кыскартуу боюнча кырдаалды талкуулашты.
Алсак, 2022-жылдан тартып ЕАЭБдин ички рыногунда 15 тоскоолдук, тоскоолдуктардын белгилери менен 10 кедерги, 3 чектөө жана 2 алып коюу четтетилген.
Медиативдик жол-жоболорду колдонуунун оң тажрыйбасынан улам 2022-жылы тоскоолдуктарды четтетүүнүн орточо мөөнөтү олуттуу кыскарды жана 8,2 айды, ал эми тоскоолдуктардын белгилери менен кедергилер – 4,7 айды түздү, ал эми 2021-жылы мөөнөттөр тиешелүүлүгүнө жараша 48 жана 11 айды түзгөн болчу.
Ишти күчөтүүгө ЕАЭБдин ички рыногунда тоскоолдуктарды квалификациялоо жана кедергилерди жана чектөөлөрдү четтетилди деп таануу методологиясынын жаңы редакциясында каралган ыкмалар өбөлгө түздү. Новацияларда, атап айтканда, тоскоолдуктарды кароонун оптимизацияланган мөөнөттөрү жана өркүндөтүлгөн механизми, аларды четтетилди деп таануунун жеткире иштелип чыккан тартиби, ошондой эле Бирликтин ички рыногунда тоскоолдуктардын белгилеринин болушуна байланыштуу кырдаалдарды жөнгө салуу боюнча медиация жол-жобосу каралат.
Чектөөлөр реестринде 34 чектөө камтылган. Комиссиянын алдын ала эсептөөлөрү боюнча, 18 чектөөнү (жалпы санынан 53%) 2025-жылга чейин четтетүү пландаштырылууда.
Мындан тышкары, алып коюуларды системалаштыруу боюнча иштер активдештирилди. 2028-жылга чейин Комиссиянын алып коюуларды четтетүү боюнча иши СФС-чаралар, техникалык жөнгө салуу, каржы рыноктору, кызмат көрсөтүүлөрдүн бирдиктүү рыногун түзүү, эмгек миграциясы, бажы-тарифтик жөнгө салуу, агроөнөр жай саясаты чөйрөлөрүнө багытталат.
Жүргүзүлгөн талдоонун негизинде Комиссия тарабынан мүчө мамлекеттердин айрым рейтингдерин түзүү методикасы даярдалган.
Бирлик өлкөлөрүндө аныкталган жана четтетилген тоскоолдуктар жана тоскоолдуктардын белгилери менен кедергилер (ТБК) жөнүндө дайындардын жардамы менен ЕАЭБ алкагында төрт эркиндикти ишке ашырууда мүчө мамлекеттердин натыйжалуулугунун деңгээлин көрсөткөн өзүнчө рейтингдер алынган.
Мүчө мамлекеттердин аныкталган тоскоолдуктар жана ТБК саны боюнча рейтинги (2016-2023-жылдар аралыгында).
Маалымат
ЕАЭБдин ички рыногунда тоскоолдуктарды квалификациялоо жана кедергилерди жана чектөөлөрдү четтетилди деп таануу методологиясы ЕЭК Коллегиясы тарабынан 2023-жылдын 28-мартында бекитилген.
Тоскоолдуктар деп - Бирликтин ички рыногунун иштешинин алкагында товарлардын, кызмат көрсөтүүлөрдүн, капиталдын, жумушчу күчүнүн эркин кыймылы жана мүчө мамлекеттердин мыйзамдарынын колдонуудагы же кабыл алынган, бирок күчүнө кире элек ченемдеринин же мүчө мамлекеттерде түзүлгөн укук колдонуу тажрыйбасынын Бирликтин укугуна ылайык келбешинен улам келип чыккан алардын мүчө мамлекеттердин рынокторуна жетүүсү үчүн кедергилер түшүнүлөт.
Чектөөлөр деп – алардын өнүгүүсү Бирликтин укугу менен каралган экономикалык мамилелерди укуктук жөнгө салуунун жоктугунан улам келип чыккан, Бирликтин ички рыногунун иштөөсүнүн жана мүчө мамлекеттердин рынокторуна алардын жеткилигинин алкагында товарлардын, кызмат көрсөтүүлөрдүн, капиталдын, жумушчу күчтүн эркин кыймылы үчүн тоскоолдуктар түшүнүлөт.
Алып коюулар деп – Бирликтин ички рыногунун жалпы иштөө эрежелеринин мүчө мамлекет тарабынан колдонулбашы жөнүндө Бирликтин укугу менен каралган алып салуулар (чегинүүлөр) түшүнүлөт.
Ички рыноктордун иштөө порталында ЕАЭБдин ички рыногундагы тоскоолдуктар жөнүндө билдирүүгө жана ЕЭКтин бул чөйрөдөгү иши жөнүндө толук маалымат алууга болот.
ЕЭКтин Ички рыноктордун иштеши департаментинин тоскоолдуктар жана аларды четтетүү боюнча иштер жөнүндө видеоколлекциясы.
