Жаңылыктар
ЕЭКте Кыргызстандын экономикасы калыбына келүү баскычына өткөндүгүн белгилешти
Кыргыз Республикасынын мамлекеттик бюджетине салыктардын түшүүсүн жана алардын ички дүң өнүмүнүн өсүшүнө тийгизген таасирин баалоо, ошондой эле 2008-жылдагы Улуттук эсептер тутумун (УЭТ-2008) түзүү принциптерине ылайык негизги макроэкономикалык көрсөткүчтөрдү эсептөө маселелерин Бишкекте өткөн консультацияларда Евразия экономикалык комиссиясынын Коллегиясынын Төрагасынын катчылыгынын жетекчиси Владимир Зиновский, ЕЭКтин статистика департаментинин директору Азамат Оросбаев Бишкек шаарындагы консультацияларда талкуулашты, Көз карандысыз Мамлекеттер Шериктештигинин статистикалык комитетинин төрагасынын орун басары Андрей Косарев жана Кыргыз Республикасынын Улуттук статистика комитетинин төрагасы Бактыбек Кудайбергенов талкуулашты.
Консультациялардын катышуучулары БУУнун Статистикалык комиссиясы тарабынан сунушталган УЭТ-2008 стандарттарын киргизүү перспективаларын карап чыгышты. Бактыбек Кудайбергеновдун айтымында, Кыргызстанда бул иш 2017-жылдын ортосунан бери жүргүзүлүп келе жатат, буга чейин методологиялык жоболор иштелип чыккан жана ИДӨ көлөмүнө, өсүү темпине жана түзүмүнө таасир этүүчү көрсөткүчтөргө баа берилген.
Өз кезегинде Владимир Зиновский, Улуттук эсептер тутумун түзүү жана ИДӨнү эсептөө боюнча иштер жалпы кабыл алынган эл аралык методологияларга ылайык аткарыларын жана УЭТ-2008ге Кыргызстандын өтүшү – бул масштабдуу, узак мөөнөттүү иш, ал олуттуу ресурстарды талап кыларын белгилеп өттү. Мындан тышкары, улуттук эсептер тутумун өнүктүрүү статистиканын башка тутумдарын (төлөм балансынын статистикасы, Кыргыз Республикасынын мамлекеттик каржыларынын статистикасы) макулдашуусуз жана өз ара байланышта өнүктүрүүсүз мүмкүн эмес экендиги белгиленди.
Тараптар пандемиялык 2020-жылы олуттуу экономикалык төмөндөөдөн кийин Кыргызстандын экономикасы акырындык менен калыбына келүү баскычына өткөндүгү жөнүндө жыйынтык чыгарышты, бул макроэкономикалык дайындардын динамикасы менен тастыкталат. Азыркы учурда УЭТ-2008 принциптерине ылайык, улуттук эсептерди курууга өтүүнү аяктоо артыкчылыктуу болуп саналат.
Консультациялардын жыйынтыгы боюнча Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин Төрагасынын биринчи орун басары Арзыбек Кожошев алардын катышуучулары менен жолугушту. ЕЭК жана КМШ өкүлдөрү Кыргыз Республикасынын Улуттук эсептер тутумунун жакшы деңгээлин, жүргүзүлүп жаткан эсептешүүлөрдүн сапатын белгилешти, ошондой эле андан ары өнүктүрүү боюнча сунуштарды талкуулашты.
Маалымат
Улуттук эсептер тутуму 2008 (УЭT-2008) — бул БУУнун Статистикалык комиссиясы тарабынан улуттук эсептер үчүн эл аралык статистикалык стандарт катары кабыл алынган статистикалык база. Ал өзүнө саясатты иштеп чыгуу, талдоо жана илимий изилдөөлөр үчүн колдонулган бардыгын ичине камтыган, тутумдаштырылган жана ийкемдүү макроэкономикалык эсеп топтомун камтыйт. УЭТ-2008 бардык мамлекеттердин пайдалануусу үчүн арналган жана экономикалык өнүгүүнүн ар кандай баскычтарында турган өлкөлөрдүн керектөөлөрүн эске алуу менен иштелип чыккан.
