Жаңалықтар

03 Oct 2024 ЕАЭО елдері өткен жылы тұтынушылардың құқықтарын қорғау бойынша 40 мыңға жуық ақпараттық және ағартушылық іс-шаралар өткізді Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасы 3 қазанда Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің 2023 жылы Тұтынушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі бірлескен іс-қимыл бағдарламасын орындау жөніндегі жұмысына мониторинг нәтижелерін мақұлдады. Бұл нәтижелер Комиссия ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарымен бірлесіп дайындаған баяндамада қамтылады. ЕЭК техникалық реттеу министрі Валентин Татарицкий атап өткендей, барлық жоспарланған іс-шаралар орындалды, оның ішінде Комиссия Алқасы бірқатар ұсынымдар қабылдады, тұтынушылардың ЕАЭО-да олардың құқықтарының қорғалуы туралы пікірлерін зерделеуге арналған социологиялық зерттеу жүргізді. Одақ елдерінде 40 мыңға жуық ақпараттық және ағартушылық іс-шаралар өткізілді, оларға ЕАЭО мемлекеттерінің 60 миллионнан астам азаматы қатысты. ЕАЭО елдерінің тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы бірлескен іс-қимыл бағдарламасы 2022 жылғы маусымда қабылданды және 2025 жылға дейін қолданылады. Бағдарламаның іс-шараларын іске асыруға мемлекеттік органдар, қоғамдық ұйымдар мен іскер топтар қатысады. Бағдарлама шеңберінде мүше мемлекеттердің бірлескен жұмысының түйінді бағыттары тұтынушылардың мүдделерін есепке алу механизмін қалыптастыру үшін ұйымдастырушылық негіз жасау, елдердің осы саладағы жалпы тәсілдемелерін әзірлеу, уәкілетті органдар арасындағы ақпараттық өзара іс-қимылды дамыту, азаматтарды ағарту, ұтымды және орнықты тұтыну дағдыларын қалыптастыру, сондай-ақ тұтынушылардың қатысуымен трансшекаралық дауларды реттеу механизмдерін қалыптастыру мақсатында бірлескен іс-шаралар өткізу болып табылады. 2023 жылы Одаққа мүше мемлекеттерде тұтынушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі бірлескен іс-қимыл бағдарламасын орындау жөніндегі жұмыс Комиссия Алқасы мақұлдаған «Сауатты тұтынушы – жауапты бизнес» жалпы тақырыбының шеңберінде өтті.
03 Oct 2024 ЕАЭО-да өнеркәсіптік меншік объектілері туралы ақпаратты іздеуге арналған сервис құрылады Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасы мемлекетішілік келісу үшін Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің үкіметтеріне осы елдерде қорғалатын Өнеркәсіптік меншік объектілері туралы ақпарат іздеуді жүзеге асыруға мүмкіндік беретін сервис туралы келісімнің жобасын жіберуді мақұлдады. Келісім Одақ мемлекеттерінде тіркелген тауар белгілері, қызмет көрсету белгілері, тауарлар шығарылған жерлердің атаулары және географиялық нұсқаулар туралы мәліметтерді қамтитын ақпараттық ресурс құруға мүмкіндік береді. «Жалпы іздеу сервисін пайдалануға енгізу «бір терезе» қағидаты бойынша ЕАЭО елдерінде тіркелген өнеркәсіптік меншік объектілері туралы ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз етеді. Әр түрлі критерийлер мен сүзгілерді кеңейтілген іздеу және пайдалану мүмкіндіктерін ұсына отырып, пайдалану қашықтықтан және өтеусіз болады», - деп атап өтті ЕЭК экономика және қаржы саясаты министрі Бақыт Сұлтанов. Одақ шеңберінде осындай іздеу серверін ұйымдастыру ақпаратты сұрату кезінде уақытты және қаржылық шығындарды азайтуға, сондай-ақ нарыққа қатысушылар үшін тиімді маркетингтік стратегияларды қалыптастыруға ықпал ететін болады. Келісімнің жобасы Комиссия Кеңесі 2021 жылы бекіткен Стратегия – 2025-ті іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын орындау үшін әзірленді.
02 Oct 2024 Еуразиялық үкіметаралық кеңестің қорытындылары Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің үкімет басшылары 1 қазанда Ереванда (Армения Республикасы) өткен Еуразиялық үкіметаралық кеңестің отырысында 22 мәселені қарады. Үкіметаралық кеңес Еуразиялық экономикалық одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында ақпарат алмасу қағидаларын бекітті. Бұл ЕАЭО туралы шартта көзделген ортақ электр энергиясы нарығының жұмыс істеу қағидаларының жиынтығындағы қорытынды қ Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің үйлестірілген (келісілген) көлік саясатын іске асырудың 2024 – 2026 жылдарға арналған негізгі бағыттары мен кезеңдерін іске асыру жөніндегі жол картасы бекітілді. ЕАЭО елдерінің үкімет басшылары еуразиялық «бестік» елдерінің азаматтық авиация саласындағы заңнамасын үйлестіру жөніндегі өкімді мақұлдады. ЕАЭО елдерінің үкіметтері 2025 жылғы 1 қаңтарға дейін әуе кемелерінің ұшуға жарамдылығы саласындағы Халықаралық азаматтық авиация ұйымының нормалары мен қағидаттарына сәйкес мүше мемлекеттердің заңнамасын үйлестіру жөніндегі жұмысты ұйымдастырады. Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің үкімет басшылары тауарлардың ортақ биржалық нарығын қалыптастыру тұжырымдамасына қол қойды. Тауарлардың ортақ биржалық нарығын құрудың басты мақсаттары биржалық тауарларға объективті нарықтық бағаларды қалыптастыру, Одақтағы сауда көлемдерін ұлғайту, ұлттық валюталардағы есеп айырысу үлесін ұлғайту және әлемдік нарықта ЕАЭО тауарларына әділ баға белгілеуді қалыптастыру болып табылады. Бұл ретте энергетикалық тауарлардың биржалық саудасы мәселелері энергетикалық ресурстардың ортақ нарықтарын қалыптастыру жөніндегі жұмыс шеңберінде келісілетін болады. Үкіметаралық кеңес 2023 жылы Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің бюджеттері арасында кедендік әкелу баждарының сомаларын есепке алу және бөлу туралы есепті қарады. Құжатқа сәйкес мүше мемлекеттердің бюджеттеріне әкелу баждарының түсімдері рекордтық 14,8 млрд долларға жетіп, 2022 жылмен салыстырғанда 46,8%-ға ұлғайды. 2023 жылы жиналған және бөлінген баждар сомасы 2015 жылдан бастап ең жоғары болды. Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің үкімет басшылары 1 қазанда Ереванда орта мерзімді стратегиялық құжатты – ЕАЭО шеңберіндегі өнеркәсіптік ынтымақтастықтың 2030 жылға дейінгі негізгі бағыттарын бекітті. Өнеркәсіптік ынтымақтастықтың жаңа орта мерзімді бағдарлары Одақтағы өнеркәсіптің даму үрдістеріне сәйкес келеді. Сондай-ақ агроөнеркәсіптік кешенді дамытудың 2024-2025 жылдарға арналған бірлескен болжамдары, мүше мемлекеттердің ауыл шаруашылығы өнімі, азық-түлік, зығыр талшығы, былғары шикізаты, мақта талшығы және жүн бойынша сұранысы мен ұсынысының теңгерімдері мақұлданды. Бұдан басқа, Еуразиялық үкіметаралық кеңес алаңдарында Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының Төрағасы Бақытжан Сағынтаев пен Өзбекстан Республикасының Премьер-Министрі Абдулла Арипов Еуразиялық экономикалық комиссия мен Өзбекстан Республикасы Үкіметінің 2024 – 2026 жылдарға арналған бірлескен іс-шаралар жоспарына қол қойды. Еуразиялық үкіметаралық кеңестің отырысы шеңберінде ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің үкімет басшыларының қатысуымен Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа қол қойылуының онжылдығына орай почта маркаларын таныстырудың салтанатты рәсімі өтті. Үкіметаралық кеңес келесі отырыс 12-13 желтоқсанда Мәскеуде өтеді деп белгіледі. Еуразиялық үкіметаралық кеңестің отырысына Еуразиялық экономикалық одақ елдері үкіметтерінің басшылары – ЕҮАК Төрағасы, Армения Республикасының Премьер-Министрі Никол Пашинян, Беларусь Республикасының Премьер-министрі Роман Головченко, Қазақстан Республикасының Премьер-министрі Олжас Бектенов, Қырғыз Республикасы Министрлер Кабинетінің төрағасы – Президент Әкімшілігінің басшысы Ақылбек Жапаров, Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы Михаил Мишустин, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының Төрағасы Бақытжан Сағынтаев қатысты. Отырысқа Өзбекстан Республикасының Премьер-Министрі Абдулла Арипов пен Иран Ислам Республикасының Бірінші Вице-президенті Мұхаммед-Реза Ареф те қатысты.
02 Oct 2024 Максим Ермолович пен Мгер Григорян ЕАЭО-дағы бәсекелестік және мемлекеттік сатып алу саласындағы негізгі мәселелерді талқылады 2 қазанда Ереванда Еуразиялық экономикалық комиссияның Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу жөніндегі министрі Максим Ермолович мен Армения Республикасының Вице-премьер-министрі, ЕЭК Кеңесінің Төрағасы Мгер Григорян Еуразиялық экономикалық одақтағы бәсекелестік және мемлекеттік сатып алу саласындағы жетістіктер мен олқылықтарды, сондай-ақ III Еуразиялық экономикалық форум жұмысының қорытындыларын талқылады. Тараптар ЕЭФ-2024-те көтерілген өзекті тақырыптарға, атап айтқанда цифрлық платформаларды реттеуге, ұлттық және ұлтүстілік бәсекелестік құқығының жаңалықтарына, ЕАЭО елдерінің мемлекеттік сатып алуларына өзара жіксіз қатысуды қамтамасыз ету міндеттеріне, сондай-ақ Комиссияның Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу жөніндегі блоктың қоғамдық қабылдауы шеңберінде бизнес қозғаған мәселелерге назар аударды. Бұдан басқа, ЕЭК министрі ЕАЭО елдерінің мемлекеттік сатып алу саласындағы заңнамасының Одақ құқығына сәйкестігіне мониторинг жүргізу туралы айтып берді, бұл 30 қыркүйекте Ереванда мемлекеттік (муниципалдық) сатып алу жөніндегі консультативтік комитеттің отырысындағы пікірталастың негізгі тақырыбына айналды. Максим Ермолович Мгер Григорянды ЕЭК-тің Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу жөніндегі блогының халықаралық аренадағы жұмысы туралы хабардар етті.
01 Oct 2024 Бақытжан Сағынтаев Иран Ислам Республикасының Бірінші Вице-президенті Мұхаммед-Реза Арефпен келіссөздер жүргізді Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының Төрағасы Бақытжан Сағынтаев III Еуразиялық экономикалық форум шеңберінде 1 қазанда Ереванда Иран Ислам Республикасының Бірінші Вице-президенті Мұхаммед-Реза Арефпен жұмыс кездесуін өткізді. Кездесу барысында еуразиялық интеграцияның өзекті мәселелері, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одақтың халықаралық қызметінің басымдықтары бойынша жан-жақты пікір алмасу өтті. Олардың ішіндегі ең маңыздыларының бірі – 2023 жылдың желтоқсанында қол қойылған Сауда келісіміне сәйкес Иранмен өзара іс-қимыл. Бақытжан Сағынтаев Форум жұмысына қызығушылық танытқаны және Еуразиялық экономикалық үкіметаралық кеңестің кеңейтілген отырысына қатысқаны үшін Мұхаммед-Реза Арефке алғысын білдірді. ЕЭК Алқасының басшысы көптеген ирандық делегацияның Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің және Комиссияның өкілдерімен бірлескен жұмысы, сондай-ақ Иран Ислам Республикасының Тұңғыш Вице-президентінің ЕҮАК отырысына жеке қатысуы ЕАЭО мемлекеттері мен Иран арасындағы экономикалық қатынастарды одан әрі нығайтуға қызмет ететінін атап өтті. 2023 жылғы желтоқсанда тауар номенклатурасының 90%-на қатысты бажсыз сауда режимін белгілеу көзделетін ЕАЭО мен Иран арасында еркін сауда туралы толық форматты келісімге қол қойылды.
01 Oct 2024 Еуразиялық үкіметаралық кеңес 2023 жылы кедендік әкелу баждарын бөлу туралы есепті қарады Еуразиялық үкіметаралық кеңес 2023 жылы кедендік әкелу баждарының сомаларын есепке алу және оларды Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің бюджеттері арасында бөлу туралы есепті қарады. Құжатқа сәйкес, мүше мемлекеттердің бюджеттеріне әкелу баждарының түсімдері 2022 жылмен салыстырғанда 46,8%-ға өсіп, рекордтық 14,8 млрд долларға жетті. 2023 жылы жиналған және бөлінген баж сомасы 2015 жылдан бастап ең жоғары болды. «2023 жылы кедендік әкелу баждарының өсуі ЕАЭО-ның тұрақты жұмыс істеуін және оның қатысушы елдердің экономикасына оң әсерін айғақтайды. Сондай-ақ, бұл біздің сауда байланыстарын нығайта отырып, бизнес үшін қолайлы жағдай жасай отырып, дұрыс бағытта келе жатқанымызды білдіреді», - деп атап өтті ЕЭК экономика және қаржы саясаты министрі Бақыт Сұлтанов. ЕАЭО туралы шартқа сәйкес Комиссия жыл сайын үкіметаралық кеңестің қарауына кедендік әкелу баждарының сомаларын есепке алу және қатысушы елдердің бюджеттері арасында бөлу туралы есепті ұсынады. «Біз кеден заңнамасын оңтайландыру және ЕАЭО ішінде сауданың одан әрі өсуін ынталандыру үшін бизнеске қолайлы жағдайлар жасау жөніндегі жұмысты жалғастырамыз. - деп қорытындылады ЕЭК министрі. - Кедендік түсімдердің өсуі елдерге бюджеттік кірістерді ұлғайтуға және әлеуметтік-экономикалық бағдарламаларды қаржыландыруға мүмкіндік береді».
01 Oct 2024 Бақытжан Сағынтаев ЕАЭО шеңберінде цифрландыру процестерін интеграциялау бойынша Digital Union тұжырымдамасын ұсынды 1 қазанда Ереванда Еуразиялық экономикалық форумының «Қазіргі замандағы цифрландыру – төрт бостандықты қамтамасыз ету үшін императив» атты пленарлық сессиясы өтті. Еуразиялық экономикалық одақ елдері үкіметтерінің басшылары: Армения Республикасының Премьер-Министрі Никол Пашинян, Беларусь Республикасының Премьер-министрі Роман Головченко, Қазақстан Республикасының Премьер-министрі Олжас Бектенов, Қырғыз Республикасы Министрлер Кабинетінің төрағасы - Президент Әкімшілігінің басшысы Ақылбек Жапаров, Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы Михаил Мишустин және Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының Төрағасы Бақытжан Сағынтаев іс-шараның негізгі спикерлері болды. Форумға құрметті қонақтар – Өзбекстан Республикасының Премьер-Министрі Абдулла Арипов және Иран Ислам Республикасының Бірінші Вице–президенті Мұхаммед-Реза Ареф қатысты. Бақытжан Сағынтаев форумда Комиссияның Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі цифрландыру процестері туралы көзқарасын ұсынды. «Ұлттық үкіметтердің табысты тәжірибесіне сүйене отырып және интеграцияланған ақпараттық жүйенің мүмкіндіктерін іске қоса отырып, біз Digital Union идеясын ұсындық. Оның мақсаты - біздің халықтарымыз бен бизнесімізге еуразиялық экономикалық интеграцияның нақты пайдасын көрсету. Бұл ретте біз мүше мемлекеттердің цифрлық егемендігіне сөзсіз қол сұғылмаушылықты негізге алдық», - деді ЕЭК Алқасының Төрағасы. Бұл тұжырымдама ЕАЭО мемлекеттерінің цифрландыруға жауапты бейінді ведомстволарымен келісілген. Бақытжан Сағынтаев негізінде Digital Union құрылатын және елдің цифрлық егемендігін еш қозғамайтын үш негізгі қағидатты атап өтті. Бірінші кезекте, бұл Digital Union құру кезінде пайдаланылатын нормативтік және инфрақұрылымдық шешімдердің үйлесімділігі. Осыған байланысты ұлттық цифрлық платформаларға өзгерістер енгізудің қажеті жоқ. Екіншіден, синхрондау және ұлттық цифрлық платформалардың жіксіз өзара іс-қимыл жасау мүмкіндігі қамтамасыз етіледі. Үшінші қағидат-интеграциялану: Digital Union мүше мемлекеттер дайын көлемде және қарқынмен барлық төрт "бостандықты" цифрландыруға бағытталған, әрбір ел қажеттілігіне қарай ортақ платформаның элементтеріне қосыла алады. Мұндай қағидаттар цифрландыру саласындағы үздік елдік шешімдерді байланыстыруға мүмкіндік береді, сол арқылы оларды одан әрі масштабтау үшін жағдай жасайды. Еуразиялық «бестік» елдерінің азаматтары мен заңды тұлғаларын деректерді берусіз сәйкестендіру мен аутентификациялаудың өзара танылатын жүйесін қалыптастыру да маңызды болып табылады. Көрсетілген жүйелерді өзара тану жөніндегі пилоттық жобаны ЕЭК Армения және Қырғызстанмен бірлесіп жүзеге асыруда, Қазақстан – жобаға қосылу процесінде. «Біз елдік мүдделерді ескере отырып, Еуразиялық экономикалық комиссияның бәсекелестік артықшылығын – трансшекаралық ақпараттық өзара іс-қимылды қамтамасыз етуге заңды құқықты іске асыруды дәйекті түрде жалғастырамыз», - деді ЕЭК Алқасының Төрағасы.
01 Oct 2024 Еуразиялық экономикалық комиссия мен Өзбекстан Республикасы Үкіметінің бірлескен іс-шаралар жоспарына қол қойылды Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының Төрағасы Бақытжан Сағынтаев пен Өзбекстан Республикасының Премьер-Министрі Абдулла Арипов 1 қазанда Ереванда Еуразиялық үкіметаралық кеңестің алаңдарында Еуразиялық экономикалық комиссия мен Өзбекстан Республикасы Үкіметінің 2024 – 2026 жылдарға арналған бірлескен іс-шаралар жоспарына қол қойды. Өзара іс-қимылды тереңдету көзделген ынтымақтастық салаларының ішінде кедендік және техникалық реттеу, экономика, қаржы, сауда саясаты, бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу, мемлекеттік сатып алу, өнеркәсіп және АӨК, энергетика және көлік, ақпараттандыру және макроэкономика, санитариялық, ветеринариялық-санитариялық, карантиндік фитосанитариялық шараларды қолдану және тұтынушылардың құқықтарын қорғау бар. ЕЭК Алқасы басшысының пікірінше, ынтымақтастықтың кең ауқымды бағыттары бойынша бірлескен іс-шараларды іске асыру ЕАЭО елдері мен Өзбекстан арасындағы сауда-экономикалық байланыстарды жандандыруға ықпал ететін болады. Өзбекстан Премьер-министрі өз кезегінде ЕАЭО-ны дамытудың стратегиялық бағыттары шеңберінде салалық өзара іс-қимылдың көпжақты жобаларын іске асыруда ЕЭК-пен практикалық әріптестікті жолға қоюдың маңыздылығын атап өтті. Өзбекстан ЕАЭО жанындағы бақылаушы мемлекет мәртебесіне ие. 2023 жылғы желтоқсанда ЕЭК пен Өзбекстан Үкіметінің 2021 – 2023 жылдарға арналған бірлескен іс-шараларының бірінші жоспарын және көрсетілген жоспарға ынтымақтастықтың қосымша бағыттарының тізбесін іске асыру аяқталды, соның арқасында экономикалық әріптестікті одан әрі дамыту үшін жаңа өсу нүктелері мен мүмкіндіктер қалыптастырылды. Жоспарды іске асыру Өзбекстан Республикасының мемлекеттік басқару органдарының ЕАЭО жанындағы бақылаушы мемлекет мәртебесі беретін мүмкіндіктерді пайдалануға жоғары тартылуын көрсетті.
Тағы да көрсету