Жаңылыктар

02 апрелиндеги 2025 Арзыбек Кожошев: "ЕАЭБ жана КМШ эксперттеринин өз ара аракеттенүүсү аянтчаларда түзүлгөн жалпы электр энергетикалык рынокторду түзүүгө мамилелерди интеграциялоого мүмкүндүк берет" ЕЭКтин энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошев 2-апрелде Казань шаарында өткөн КМШ Электр энергетикалык Кеңешинин 66-отурумуна катышты. Отурумдун жүрүшүндө ЕЭК министри ЕАЭБ өлкөлөрүнүн жалпы электр энергетикалык рыногун түзүү боюнча иштер жөнүндө маалымдады жана биржалык механизмдерди колдонуу менен электр энергиясы менен соода жүргүзүү ачык-айкын баа түзүүнү, бирдей атаандаштыкты жана чек ара аралык соодага басмырлоосуз жетүүнү камсыз кылуунун жолу болуп саналат деп белгиледи. Мында жалпы максаттар электр энергетикасынын бирдиктүү технологиялык базасынын артыкчылыктарын пайдалануунун эсебинен ишенимдүү энергия менен камсыз кылууга багытталган. Арзыбек Кожошевдин айтымында, Кызматташтык жөнүндө түзүлгөн меморандумдун жана кабыл алынган иш-чаралар планынын алкагында КМШ электр энергетикалык кеңешинин Аткаруу комитети менен тыгыз өз ара аракеттенүү натыйжалуу болуп саналат жана аянтчаларда түзүлгөн жалпы электр энергетикалык рынокторду түзүүгө мамилелерди интеграциялоого мүмкүндүк берет. Иш-чаранын алкагында Арзыбек Кожошев "ЭНЕРГОПРОМ" энергетикалык форумуна катышып, көргөзмө экспозицияларын көрүп чыкты.
28 мартындагы 2025 Арзыбек Кожошев КМШ жана Чоң Евразия регионунда транспорттук интеграцияны талкуулады ЕЭКтин энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошев КМШнын катышуучу- мамлекеттеринин Эл аралык экономикалык форумунун алкагында КМШ жана Чоң Евразия мейкиндигинде транспорттук жана экономикалык интеграция боюнча панелдик сессиянын ишине катышты. ЕЭК министри өз сөзүндө транспорт чөйрөсүндө интеграциялык процесстердин маанилүүлүгүн белгиледи, алар экономиканын туруктуу өсүшүн камсыз кылууга жана калктын жашоо сапатын жакшыртууга оң таасирин тийгизет. "ЕАЭБдин транспорттук коридорлорун жана логистиканы иштеп чыгуу жана модернизациялоо жолу менен бирдиктүү инфраструктураны түзүү ташуу убактысын жана чыгымдарын кыскартууга, рынокторго жеткиликтүүлүктү жакшыртууга мүмкүндүк берет", – деди Арзыбек Кожошев. Министр ошондой эле бүгүнкү күндө ЕАЭБдин негизги өнөктөштөрүнүн бири – КМШ менен түздөн-түз өз ара иштешүү үчүн инфраструктура түзүлгөндүгүн маалымдады. "ЕАЭБдин транспорттук коридорлорун жана логистиканы иштеп чыгуу жана модернизациялоо жолу менен бирдиктүү инфраструктураны түзүү ташуу убактысын жана чыгымдарын кыскартууга, рынокторго жеткиликтүүлүктү жакшыртууга мүмкүндүк берет", – деди Арзыбек Кожошев.
27 мартындагы 2025 ЕЭКтеги тегерек столдун катышуучулары туруктуу транспорт боюнча БУУнун Башкы Ассамблеясынын демилгесин ишке ашыруу үчүн сунуштарды иштеп чыгышты Евразия экономикалык комиссиясы Россиялык БУУга көмөк көрсөтүү ассоциациясынын Транспорттогу туруктуу мобилдүүлүк боюнча эксперттик борбору, Автомобиль транспортунун эл аралык бирлиги жана автомобиль транспортунун илимий-изилдөө институту менен биргеликте "Туруктуу транспорт: Евразияда жүктөрдү эл аралык автомобилдик ташуу" эл аралык тегерек столун өткөрүштү. БУУнун Башкы Ассамблеясынын 10 жылдык мезгилге туруктуу транспорт боюнча демилгесине арналган иш-чара 27-мартта ЕЭКтин штаб-квартирасында болуп өттү жана ЕАЭБ мүчө мамлекеттеринин мамлекеттик бийлик органдарынын, бизнесинин жана эксперттик чөйрөлөрүнүн өкүлдөрүнүн эл аралык автомобилдик ташууларды жүзөгө ашыруунун эң актуалдуу маселелери боюнча түздөн-түз өз ара аракеттенүүсүнүн аянтчасы болуп калды. "Заманбап транспорт тармагы олуттуу өзгөрүүлөргө туш болууда. Глобалдык социалдык-экономикалык процесстердин өзгөрүүсүнүн, товардык агымдардын кайра бөлүштүрүлүшүнүн жана дүйнөлүк логистиканын трансформациясынын жогорулоо динамикасынын шарттарында ташуулардын туруктуулугун жогорулатуу маселелери өзгөчө мааниге ээ", — деп белгиледи ЕЭКтин энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошев. Эки тармактык сессиянын алкагында тегерек столдун катышуучулары заманбап дүйнөлүк транспорттук тутумдагы автомобиль транспортунун ролун, товарларды жеткирүү чынжырынын бүтүндүгүн жана туруктуулугун колдоо, инновацияларды, интеллектуалдык тутумдарды киргизүү жана транспорттук документтерди санариптештирүүгө көмөктөшүү үчүн өлкөлөрдүн иш-аракеттерин глобалдык координациялоонун актуалдуу маселелерин талкуулашты. Эл аралык автомобилдик транспорт бирлигинин Евразиядагы Туруктуу өкүлчүлүгүнүн башчысы Вадим Захаренко жүктөрдү эл аралык автомобилдик ташууларды ишке ашыруудагы негизги көйгөйлүү маселелер жөнүндө маалымдады жана аларды чечүүнүн мүмкүн болгон механизмдерин сунуштады. "Биз евразиялык мейкиндикте тажрыйба алмашуу жана актуалдуу маселелерди талкуулоо үчүн диалогдук аянтча катары, ошондой эле 2026-2035 — жылдар мезгилине БУУнун туруктуу транспорт боюнча Он жылдык программасына практикалык салым үчүн "Евразиядагы туруктуу эл аралык автомобилдик ташуулар" туруктуу иштеген платформасын түзүшүбүз керек", — деп белгиледи эксперт. Транспорттук тейлөөнүн колдонуудагы моделин өзгөртүү боюнча концепция менен БУУ ЭСКАТО консультанты, Автомобиль транспорту илимий-изилдөө институтунун башкы директорунун кеңешчиси Михаил Низов чыгып сүйлөдү. Ал баса белгилегендей, "мындай модель транспорттук-логистикалык процесстердин санариптик трансформациясын, аралыктан башкарууну автоматташтырууну, товарларды жеткирүүнү 2,5 эседен кем эмес тездетүү максатында спутниктик навигация сигналдарын колдонуу менен автотранспорт кызматтарын көрсөтүүнүн мониторингин жана контролун, жогорку автоматташтырылган жана учкучсуз транспорт каражаттарын пайдалануу боюнча перспективаны эске алышы керек". Ошондой эле иш-чарада Россиялык БУУга көмөк көрсөтүү ассоциациясынын төрагасынын биринчи орун басары Алексей Борисов сөз сүйлөп, "диалог туруктуу өнүктүрүүнүн глобалдык күн тартибинин ажырагыс бөлүгү болуп саналат, анда транспорт тутумдарынын натыйжалуулугун жана экологиялуулугун жогорулатууга, жеткирүү түйүндөрүнүн ишенимдүүлүгүн камсыздоого, ошондой эле тармакты заманбап чакырыктарга адаптациялоого өзгөчө көңүл бурулат" деп белгиледи. Иш-чаранын жыйынтыгы боюнча туруктуу транспортко арналган БУУнун Башкы Ассамблеясынын 10 жылдык мөөнөттү жарыялоо демилгесин ишке ашыруунун практикалык механизмдерин аныктаган резолюция кабыл алынды.
27 мартындагы 2025 Арзыбек Кожошев: "Энергетика тармагындагы заманбап чакырыктар объективдүү баалоону гана эмес, ЕАЭБдин жалпы газ рыногун өнүктүрүү боюнча келечектүү чечимдерди да талап кылат" 26-мартта Евразия экономикалык комиссиясынын Москвадагы штаб-квартирасында энергетика жана инфраструктура министри Арзыбек Кожошевдин төрагалыгы алдында энергетика маселелери боюнча илимий-эксперттик кеңеш болуп өттү. Иш-чаранын жүрүшүндө профилдик министрликтердин, илимий жана эксперттик уюмдардын өкүлдөрү глобалдык энергетикалык рыноктордогу өзгөрүүлөрдү, ошондой эле ЕАЭБдин жалпы газ рыногунда газды сатуунун рыноктук механизмдерин, анын ичинде биржалык тооруктарды уюштурууну эске алуу менен ЕАЭБдин жалпы газ рыногун өнүктүрүүнүн перспективаларын талкуулашты. "Акыркы жылдары энергетика тармагы глобалдык мүнөздөгү олуттуу кыйынчылыктарга жана толкундоолорго туш болду. Бул өзгөртүүлөрдү эске алуу менен жана Евразия экономикалык бирлигин туруктуу өнүктүрүү кызыкчылыгында, биз 2030-жылга чейин жалпы газ рыногун өнүктүрүүнүн мындан аркы кадамдарын жана перспективаларын белгилешибиз керек", — деп белгиледи Арзыбек Кожошев. Илимий-эксперттик кеңештин катышуучуларынын пикири боюнча, ЕАЭБдин жалпы газ рыногунун келечектүү багыттарынын арасында инфраструктураны, биржалык механизмдерди, газ-мотордук отун рыногун өнүктүрүүнү жана газ-химия жаатында аз көмүртектүү күн тартиби боюнча биргелешкен долбоорлорду ишке ашырууну бөлүп көрсөтүүгө болот. "Бүгүнкү күндө, татаал экономикалык шарттарда, евразиялык интеграциянын артыкчылыктарын натыйжалуу пайдалануу боюнча ЕАЭБ мүчө мамлекеттеринин биргелешкен күч-аракеттерин бириктирүү маанилүү", — деп баса белгиледи Арзыбек Кожошев.
18 мартындагы 2025 Арзыбек Кожошев TransRussia 2025 эл аралык конференциясында чыгып сүйлөдү ЕЭКтин энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошев TransRussia 2025 жүк ээлери жана ташуучулар үчүн 29-Эл аралык конференциянын катышуучуларына видео кайрылуу менен ЕАЭБдин маанилүү долбоорлору жөнүндө айтып берди. ЕЭК министри евразиялык транспорттук коридорлордун күн тартибин эске алуу менен туруктуу логистикалык чынжырларды түзүүнүн жана эл аралык транспорттук каттамдарды тездетип өнүктүрүүнүн маанилүүлүгүн баса белгиледи, алардын үлүшүнө ЕАЭБ транзиттик ташууларынын көлөмүнүн 70%га жакыны туура келет. Аларды колдонуу транспорттук аралыкты эки эседен ашык кыскартат жана логистикалык чыгымдарды азайтат, бул тармакка оң таасирин тийгизет. "Бирлик мамлекеттеринин аймактарында "Чыгыш–Батыш" жана "Түндүк–Түштүк" багыттарында транспорттук инфраструктуранын өсүшү жана "жайылышы", анын ичинде "Бир алкак – бир жол" кытай демилгеси менен айкалышуусу ЕАЭБ транспорттук коридорлорунун атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүнүн өсүшү үчүн синергетикалык натыйжаларды жаратууда", – деп белгиледи Арзыбек Кожошев.   Министр ошондой эле транспорттук натыйжалуулукту жогорулатуунун инструменттеринин бири болуп транспорттогу бир катар процесстерди тездетүүчү санариптик чечимдерди киргизүү саналарын билдирди. "Комиссия кагазсыз алып жүрүүчүлөргө өтүү үчүн электрондук транспорттук коштомо кагаздарды киргизүү боюнча иштерди жүргүзүүдө. Ошондой эле эл аралык электрондук транспорттук коштомо кагаздарды колдонуу боюнча пилоттук долбоорго старт берилди, аларды колдонууда кагаз түрүндөгү документтер менен иштөөдө 20 мүнөттөн ашык эмес убакыт талап кылынат. Бул новациялар бүгүнкү күндө өтө актуалдуу", — деп белгиледи министр. Өткөн жылдын жыйынтыгы боюнча ЕАЭБ өлкөлөрү тарабынан көрүлгөн чаралар транспортто оң динамиканы көрсөттү.
11 мартындагы 2025 ЕАЭБде e-CMR электрондук эл аралык транспорттук коштомо кагаздарды колдонуу боюнча "пилотту" ишке ашыруу үчүн жумушчу топ түзүлдү Евразия экономикалык комиссиясынын Коллегиясы 11-мартта Евразия экономикалык бирлигинин өлкөлөрүндө эл аралык жүк автомобилдик ташууларды жүзөгө ашырууда e-CMR электрондук эл аралык транспорттук коштомо кагаздарды колдонуу боюнча пилоттук долбоорду ишке ашыруу үчүн жумушчу топ түзүү жөнүндө чечим кабыл алды. Жумушчу топтун курамына ЕАЭБ өлкөлөрүнүн транспорт, санариптештирүү, салык жана бажылык жөнгө салуу жаатындагы ыйгарым укуктуу органдарынын, ошондой эле бизнес-коомдоштуктун, илимий уюмдардын жана тармактык бирикмелердин өкүлдөрү кирет. Эксперттик аянтчанын жетекчиси болуп ЕЭКтин энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошев аныкталды. "Бүгүн биз автомобилдик транспорт чөйрөсүндөгү юридикалык жактан маанилүү электрондук документ жүгүртүүгө өтүүгө карай дагы бир кадам жасадык. Жумушчу топ ЕАЭБде электрондук эл аралык транспорттук коштомо кагаздарды колдонуу боюнча пилоттук долбоорду өткөрүүнүн мөөнөттөрүн жана тартибин аныктайт, ошондой эле аны ишке ашыруунун практикалык маселелерин иштеп чыгат", — деп белгиледи ЕЭК министри. Долбоордун негизги максаты — санариптик кол тамга жана "ишенимдүү үчүнчү тараптын" механизмдерин колдонуу менен ар кайсы мамлекеттердин субъекттеринин ортосунда электрондук документтерди чек ара аралык алмашуунун технологиясын практикалык иштеп чыгууну камсыздоо. Пилоттук долбоор транспорттук документтерди алуу жана текшерүү процесстерин тездетүүгө, ошондой эле транспорттук-логистикалык жана контролдоо-көзөмөлдөө жол-жоболорун ишке ашырууда чыгымдарды азайтууга өбөлгө түзөт. Жумушчу топтун отурумун 2025-жылдын II кварталында өткөрүү пландалууда.
11 мартындагы 2025 Арзыбек Кожошев ЕАЭБдин 10 жылдык иши жөнүндө айтып берди ЕЭКтин энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошев Евразия экономикалык бирлигинин иштешинин 10 жылдыгына арналган эл аралык дискуссиянын катышуучуларынын алдында видео кайрылуу форматында чыгып сүйлөдү. Катышуучулар негизинен Бирлик туш болгон жетишкендиктерди жана кыйынчылыктарды талкуулашты. "Бир катар факторлор жана алардын терс кесепеттери Бирлик үчүн тышкы чакырыктарга айланды, аларды бирикме ийгиликтүү жеңе алды. Бул жөнүндө көрсөтүлгөн мезгил ичинде ИДӨ болжол менен 50%га өсүшү күбөлөндүрөт — 1,6 трлн АКШ долларынан 2,4 трлн чейин. Ошол эле учурда өз ара соода эки эсеге көбөйүп, 90 млрд АКШ долларын түздү, ал эми анын ЕАЭБдин тышкы соодасынын жалпы көлөмүндөгү үлүшү 18,2%га чейин өстү", — деп белгиледи Арзыбек Кожошев. Министр ЕАЭБ жарандары үчүн билим берүү, медициналык жардам, пенсия дайындоо жана төлөө чөйрөсүндө ыңгайлуу шарттар бар экендигин билдирди. Бизнес-коомдоштукка пайда белгиленди, ал үчүн Бирликтин укугунда товарлардын эркин жүгүртүлүшү жана мамлекеттик сатып алууларга бирдей жетүү каралган. Ошондой эле ЕЭК министри баса белгилегендей, бүгүнкү күндө мунай, газ жана электр энергиясынын жалпы рыногунун маселелери каралып жатат, бул энергоресурстардын жеткиликтүүлүгүн жана ЕАЭБ өлкөлөрүнүн өнүгүүсүн камсыз кылат. "Түндүк — Түштүк" транспорттук коридору жана "Бир алкак, бир жол" долбоору боюнча Кытай менен кызматташуу сыяктуу жеткирүүлөрдү диверсификациялоо жана жаңы транспорттук коридорлордун потенциалын өстүрүү боюнча милдеттер чечилүүдө.
06 мартындагы 2025 ЕЭК 2024-жыл үчүн табигый монополиялар чөйрөсүндөгү иштин жыйынтыктарын чыгарды 2024-жылы табигый монополиялар чөйрөсүндө аткарылган иштер жөнүндө баяндаманын долбоору 6-мартта Евразия экономикалык комиссиясынын энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошевдин төрагалыгы астында профилдик комитеттин отурумунда жактырылды. Баяндама ЕАЭБ өлкөлөрү тарабынан иштелип чыккан табигый монополиялар чөйрөсүндөгү ченемдик укуктук актылардын долбоорлору жөнүндө маалыматтарды, ошондой эле ЕАЭБ жөнүндө келишимде белгиленген принциптерге жана эрежелерге ылайык келүү предметине Бирлик мамлекеттеринин ченемдик базасына киргизилген өзгөртүүлөр жана толуктоолор боюнча мониторингдин жыйынтыктарын камтыйт. Комиссия документти Бирликтин мамлекеттеринин табигый монополиялардын субъекттеринин ишин жөнгө салуучу ыйгарым укуктуу органдары менен бирдикте жыл сайын даярдайт. Ушул жылдын май айында баяндама Жогорку Евразия экономикалык кеңешинин кароосуна сунушталат. Баяндама табигый монополиялар субъектилеринин ишмердигин жөнгө салуунун бирдиктүү принциптери жана эрежелери жөнүндө протоколдун (Евразия экономикалык бирлиги жөнүндө келишимге № 20 тиркеме) 20-пунктунун 5-пунктчасына ылайык даярдалат.
Дагы көрсөтүү