кыр

Жаңылыктар

ЕЭК СМИде Фото Видео
10 июлундагы 2025 Бахыт Султанов жасалма интеллект жана автордук укук маселелери боюнча сүйлөшүүлөрдү жүргүздү Евразия экономикалык комиссиясынын экономика жана каржы саясаты боюнча министри Бахыт Султанов Женевада ДИМУнун штаб-квартирасында Дүйнөлүк интеллектуалдык менчиктин уюмунун (ДИМУ) мүчө мамлекеттеринин Ассамблеясынын бир катар отурумдарына катышты. Жасалма интеллектти өнүктүрүүгө жана автордук укукту, товардык белгилерди, географиялык көрсөткүчтөрдү жана интеллектуалдык менчиктин башка объектилерин коргоо чөйрөсүндө укуктук жөнгө салууну өркүндөтүүгө тиешелүү маселелер каралды. Ассамблеянын талааларында ЕЭК министри ДИМУнун Өткөөл жана өнүккөн экономикасы бар өлкөлөр департаментинин директору Хабиб Асан менен жолугушту. Тараптар мурда жетишилген макулдашуулардын алкагында Комиссия менен ДИМУнун өз ара аракеттенүүсүнүн жыйынтыктарын талкуулашты. Анын ичинде ДИМУ өкүлдөрүнүн 2025-жылдын октябрында боло турган "Антиконтрафакт" Эл аралык форумуна, ошондой эле Комиссиянын өкүлдөрүнүн — ДИМУнун туруктуу комитеттеринин жана жумушчу топторунун ишине катышуу мүмкүнчүлүгү ырасталды. "ЕАЭБ өлкөлөрүндө интеллектуалдык менчиктин натыйжалуу тутумун түзүү боюнча иште Комиссия дүйнө жүзү боюнча интеллектуалдык менчик укуктарын сактоого көмөк көрсөтүүчү эл аралык уюм катары ДИМУнун кеңири тажрыйбасына таянат", – деп белгиледи Бахыт Султанов. Мындан тышкары, ЕЭК министри Беларусь Республикасынын Улуттук интеллектуалдык менчик борборунун башкы директору Алексей Курман жана Казакстан Республикасынын Юстиция министрлигинин Интеллектуалдык менчик укуктары боюнча комитетинин төрайымы Шолпан Абдреева менен жолугушту. Тараптар интеллектуалдык менчик чөйрөсүндө системалуу өз ара аракеттенүүнү түзүү, ошондой эле ЕАЭБ өлкөлөрүнүн алдында турган милдеттерге ылайык, анын ичинде "Евразия экономикалык жолу" декларациясын ишке ашыруунун алкагында интеграциялык потенциалды илгерилетүү маселелерин талкуулашты. ДИМУ – БУУ тутумунун адистештирилген мекемеси, анын мүчөлөрү болуп 194 мамлекет эсептелет. ДИМУнун ишмердүүлүгү интеллектуалдык менчиктин балансталган жана натыйжалуу эл аралык тутумун өнүктүрүүгө арналган. Интеллектуалдык менчик чөйрөсүндөгү учурдагы глобалдык кырдаалды кароо максатында Ассамблеянын отурумдары жыл сайын өткөрүлүп турат. 2019-жылы ЕЭК менен ДИМУнун ортосунда Өз ара түшүнүшүү жөнүндө меморандум түзүлгөн.
10 июлундагы 2025 ЕАЭБ менен Индонезия эркин соода боюнча сүйлөшүүлөрдү аяктады Евразия экономикалык комиссиясынын соода боюнча министри Андрей Слепнев жана Индонезия Республикасынын экономикалык маселелер боюнча министр-координатору Аирлангга Хартарто эркин соода жөнүндө макулдашууну түзүү тууралуу сүйлөшүүлөрдүн аяктагандыгы жөнүндө жарыялашты. Тараптардын диалогу ВКБ режиминде өттү. "Евразия экономикалык бирлиги негизги достук өлкөлөр менен экономикалык өнөктөштүк тармагын өнүктүрүүнү улантууда. Ал эми Индонезия, белгилүү болгондой, БРИКСтин мүчөсү болуп саналат жана 300 миллион адам жакын калкы менен Түштүк-Чыгыш Азиядагы ири экономикаларынын бири болуп саналат", – деп белгиледи Андрей Слепнев. ЕЭК министри өнөктөш тарабынан евразиялык "бешилтиктин" мамлекеттери менен кызматташууга салттуу кызыгуусу жөнүндө эскертти. Атап айтканда, 2023-жылы Москвада II Евразия экономикалык форумунун алкагында "ЕАЭБ – Индонезия" масштабдуу бизнес-диалогу болуп өткөн. "Абсолюттук мааниде алымдардын төмөндөшү ЕАЭБдин Индонезия менен соодасынын болжол менен 3 млрд долларына тиешелүү болот. Келишим күчүнө киргенден кийинки 3-5 жылдын ичинде биздин өлкөлөрдүн ортосундагы товар жүгүртүү эки эсеге көбөйөт деп ишенебиз. Индонезияга айыл чарба жана өнөр жай топторунун товарлары боюнча жеткирүүлөрдүн олуттуу өсүшүн күтөбүз", – деп баса белгиледи ЕЭКтин соода боюнча министри. Андрей Слепневдун сөзү боюнча, ЕАЭБ Индонезия рыногунда, мисалы, полимерлер, жер семирткичтер, энергия алып жүрүүчүлөр, карьердик самосвалдар, түтүктөр, металлдар жана түстүү металлдардан жасалган продукция сыяктуу позицияларга, электр жана механикалык жабдуулардын кеңири номенклатурасына преференциялык жеткиликке ээ болот. Ошондой эле кеп буудай, ун, кургак сүт, кондитердик азыктар, халал эт, канаттуулар этин жеткирүү жөнүндө болууда. Макулдашуу ага кол коюудан мурда мамлекеттик ички макулдашуунун зарыл жол-жоболорунан өтүшү керек.
09 июлундагы 2025 Гоар Барсегян: "ЕЭК өнөр жай кооперациясын тереңдетүүнү жактайт" Евразия экономикалык комиссиясынын өнөр жай жана агроөнөр жай комплекси боюнча министри Гоар Барсегян Екатеринбургдагы "Иннопром" эл аралык өнөр жай көргөзмөсүн көрүүгө жана ишине, анын ичинде "Технологиялык лидерлик: индустриалдык жетишкендик" башкы стратегиялык сессиясына катышты. Россиянын өнөр жай жана соода министри Антон Алихановдун жана ири өнөр жай компанияларынын жетекчилеринин катышуусу менен иштиктүү таңкы тамакта Гоар Барсегян мындай деп белгиледи:  "Евразия экономикалык бирлигинин өлкөлөрүнүн бизнесинин жөнгө салынган иши негизги ролду ойнойт. Керектөөчүгө багыт алуу жана рыноктогу өзгөрүүлөргө ыкчам жооп кайтаруу жөндөмдүүлүгү бизнес-коомдоштукка ЕАЭБ алкагында масштабдуу милдеттерди чечүүгө жардам берет. Комиссия ишкерлер өз мүмкүнчүлүктөрүн жакшыраак колдоно ала турган шарттарды түзүү үчүн ырааттуу иштерди жүргүзүүдө". Шанхай кызматташтык уюмунун мүчө өлкөлөрүнүн өнөр жай министрлеринин кеңешмесинде евразия мейкиндигинде мындан аркы биргелешкен иштин перспективалары талкууланды. "Комиссия өнөр жай кооперациясын тереңдетүү, технологиялар менен алмашуу жана натыйжалуу интеграциялык байланыштарды түзүү үчүн ырааттуу иш алып барат. Биз тармактык демилгелерди илгерилетүүгө, биргелешкен долбоорлорду ишке ашырууга жана ШКУ өлкөлөрү менен технологиялык тажрыйба алмашууга кызыкдарбыз", – деп белгиледи Гоар Барсегян. Ошондой эле ал Беларустун өнөр жай министри Андрей Кузнецов менен ЕАЭБде каржылык колдоо механизмин жана биргелешкен долбоорлорду ишке ашыруу маселелери боюнча жумушчу жолугушууларды өткөрдү. Мындан тышкары, "Иннопромдун" иш-чараларынын алкагында Гоар Барсегян "Энерго-Арсенал" жарык берүүчү түркүктөрдү жана шам чырактарды чыгаруучу заводго барды. Ишкана Бирликте 2024-жылы ишке киргизилген кооперациялык долбоорлорду колдоонун улуттуктан жогорку программасынын потенциалдуу катышуучуларынын бири болуп саналат.  2025-жылдын 29-сентябрынан 1-октябрына чейин "Иннопром" Минскте ишин улантат. Ошол эле жерде ЕАЭБдин Өнөр жай саясаты боюнча кеңешинин отуруму өтөт.
09 июлундагы 2025 ЕАЭБ өндүрүүчүлөрүнүн өнөр жай товарларынын мамлекеттик сатып алууларга жетүү мүмкүнчүлүктөрү кеңейтилди Евразия экономикалык комиссиясынын Кеңеши 2020-жылы ЕЭК Кеңеши тарабынан бекитилген мамлекеттик (муниципалдык) сатып алуулар максаттары үчүн товарлардын айрым түрлөрүнүн келип чыккан өлкөсүн аныктоо эрежелерине өзгөртүүлөрдү киргизген. Атап айтканда, эрежелер түтүктөр, лазерлер, микродисплейлер, медициналык буюмдардын, оптикалык аспаптардын, темир жолдун кыймылдуу курамынын жана инфраструктурасынын компоненттеринин жаңы товардык аталыштары, химиялык өнөр жай товарлары үчүн өндүрүш шарттары менен толукталган. Белгилей кетсек, бул 2025-жылы ЕАЭБ өлкөлөрүндө киргизилген преференциялардын, чектөөлөрдүн жана тыюу салуулардын шарттарында мамлекеттик сатып алууларда улуттук режимди кеңейтүүгө багытталган өзгөртүүлөрдүн экинчи топтому (май айында эрежелер мамлекеттик сатып алууларга катышууга жеткиликтүүлүктү камсыз кылуу үчүн 51 товардык аталыш менен толукталган). Кабыл алынган актылар ЕАЭБ мамлекеттеринин өндүрүүчүлөрүнө өздөрү жана өз товарлары жөнүндө маалыматтарды өнөр жай товарларынын Евразиялык реестрине киргизүүгө жана мамлекеттик сатып алууларга тоскоолдуксуз катышууга мүмкүндүк берет. Эрежелер менен мамлекеттик сатып алуулар максатында товарлар чыгарылган өлкөнү аныктоого жана тастыктоого бирдиктүү мамиле киргизилген. Алар мамлекет тарабынан ата мекендик жеткирүүчүлөр үчүн жеңилдиктер белгиленген же чет өлкөлүк товарларга чектөө киргизилген учурларда мамлекеттик сатып алууларда улуттук режимди камсыз кылууга жардам берет. Өзгөртүүлөр ЕЭК Кеңешинин Чечими расмий түрдө жарыялангандан күндөн тарта 30 календардык күн өткөндөн кийин күчүнө кирет. Комиссиянын сайтына "Атаандаштык саясаты жана мамлекеттик сатып алуулар жаатындагы саясат департаменти" бөлүмүнүн "Көп берилүүчү суроолорго суроо-жооп" кошумча барагында товар жана аны өндүрүүчү жөнүндө маалыматтарды Өнөр жай товарларынын евразиялык реестрине киргизүүнүн тартиби, Комиссиянын мындай маалыматтарды киргизүүгө өтүнмөнү карап чыгуусунун алгоритми жөнүндө маалымдама маалымат жарыяланган.
Комиссиянын ведомствого караштуу купуя маалыматты өткөрүп берүү жол-жобосу жөнөкөйлөштүрүлдү 09 июлундагы 2025 Комиссиянын ведомствого караштуу купуя маалыматты өткөрүп берүү жол-жобосу жөнөкөйлөштүрүлдү Евразия экономикалык комиссиясынын Кеңеши ЕЭКте чектелген жайылтуу документтери менен иштөө тартибине өзгөртүүлөрдү киргизди. Бул документ Евразия экономикалык бирлигинин алкагында атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу маселелерине да тиешелүү. Эми атаандаштыктын жалпы эрежелерин бузуу жөнүндө арызда же ушуга байланыштуу жүргүзүлгөн иликтөөнүн материалдарында камтылышы мүмкүн болгон купуя маалымат Комиссиянын профилдик министринин чечими боюнча мүчө мамлекеттердин монополияга каршы органдарына өткөрүлүп берилет. Буга чейин мындай чечим ЕЭК Коллегиясы тарабынан кабыл алынган жана бул дайыма эле ЕАЭБ өлкөлөрүнүн монополияга каршы органдарына ведомствого караштуулук боюнча материалдарды оперативдүү түрдө өткөрүп берүүгө мүмкүндүк берген эмес. Бул Бирликтин атаандаштык укугун бузуу белгилерине жооп кайтаруу процессин жайлаткан. Купуя маалыматты коргоо тартиби Комиссия тарабынан атаандаштыктын жалпы эрежелеринин сакталышын контролдоо боюнча ыйгарым укуктарды жүзөгө ашырууда жашыруун маалыматты коргоо тартиби жана аны ачыкка чыгаруу үчүн жоопкерчилик жөнүндө 2014-жылдагы макулдашуу менен камсыз кылынат. Материалдарды ведомствого караштуулугу боюнча өткөрүп берүү Атаандаштыктын жалпы принциптери жана эрежелери жөнүндө протоколдун пункту менен каралган (ЕАЭБ жөнүндө келишимге № 19 тиркеме).
09 июлундагы 2025 Максим Ермолович ЕЭКтин ишмердүүлүгүн БУУнун Атаандаштык боюнча конференциясында тааныштырды Евразия экономикалык комиссиясынын атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча министри Максим Ермолович башында турган Евразия экономикалык комиссиясынын делегациясы Женевада БУУнун Чектөөчү ишкердик тажрыйбаны контролдоо үчүн көп тараптуу негизде макулдашылган адилеттүү принциптердин жана эрежелердин топтомун кароо боюнча 9-конференциясынын ишине катышты. Максим Ермолович "Атаандаштык жана аймактык экономикалык уюмдар" сессиясында Комиссиянын ишмердүүлүгүн жана анын атаандаштык маселелери боюнча регионалдык интеграциялык бирикмелердин диалогу жөнүндө демилгесин тааныштырды. "Регионалдык уюмдардын жолугушууларынын алкагында биз регионалдык деңгээлде атаандаштыкты жөнгө салуунун актуалдуу маселелерин талкуулайбыз. Буга чейин өткөрүлгөн беш жолугушуунун жыйынтыгы мындай диалогдун керектүүлүгүн жана аны кеңейтүүнүн зарылдыгын көрсөтүп турат, — деп белгиледи Максим Ермолович. — Жыйынтыктар боюнча биз регионалдык деңгээлде атаандаштыкты жөнгө салууга сереп жасоону макулдаштык". ЕЭК министри диалогдун катышуучуларынын атынан Конференцияда бул чөйрөдө өз ара аракеттенүүнү улантуунун маанилүүлүгү, Комиссия тарабынан регионалдык уюмдардын жолугушууларын үзгүлтүксүз өткөрүү, бул теманы эл аралык аянтчаларда биргелешип илгерилетүү зарылдыгы жөнүндө билдирди. Ошондой эле ал регионалдык деңгээлде атаандаштыкты жөнгө салуу боюнча жүргүзүлүп жаткан серептин алдын ала жыйынтыктарын тааныштырды. Конференциянын алкагында Комиссиянын делегациясы ЮНКТАДдын эл аралык соода жана сырьелук товарлар бөлүмүнүн жетекчиси Лус Мария де ла Мора менен жолугушуп, анын жүрүшүндө мындан аркы кызматташуунун перспективалары талкууланды. БУУнун Конференциясы атаандаштык маселелери боюнча жогорку деңгээлдеги иш-чара болуу менен беш жылда бир жолу өткөрүлөт. БУУнун мүчө мамлекеттеринин профилдик органдарынын жетекчилери, жогорку кызмат адамдары бул чөйрөдө укук колдонууну күчөтүүнү талкуулашат.
08 июлундагы 2025 ЕАЭБде маркалоонун унификацияланган эрежелери кызыл жана кара икрага, велосипеддерге, майлоочу майларга, антисептиктерге карата колдонулат Евразия экономикалык комиссиясынын Кеңеши Россия Федерациясынын сунуштарын карап чыгып, товарлардын бир катар жаңы категорияларына карата санариптик маркалоонун жалпы эрежелерин белгилөө жөнүндө чечим кабыл алды. Атап айтканда, кеп осетр жана лосось балыктарынын икрасы, велосипеддер жана велосипед алкактары, майлоочу майлардын айрым түрлөрү, майлоочу материалдар жана атайын автомобиль суюктуктары, микробго каршы таасири бар косметикалык продуктулар, ошондой эле дезинфекциялоочу каражаттар жөнүндө болууда. "Маркалануучу товарлардын санынын кеңейиши Бирликтин жалпы маркалоо тутумунун өнүгүшү жөнүндө күбөлөндүрөт, ал керектөөчүлөргө продукциянын аныктыгын текшерүүгө, ошондой эле мыйзамсыз жүгүртүүнү азайтуу аркылуу рыноктун ак ниет катышуучуларынын атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн жогорулатууга мүмкүндүк берет", – деп белгиледи ЕЭКтин соода боюнча министри Андрей Слепнев. Ал баса белгилеп өткөндөй, товарлардын жаңы топторун маркалоо мурдагыдай эле унификацияланган эрежелер боюнча жүргүзүлөт. Ошону менен бирге, 2019-жылы ЕЭК Кеңешинин чечими менен бекитилген ЕАЭБде идентификациялоо каражаттары менен товарларды маркалоо тутумунун базалык технологиялык уюштуруу моделинин жоболору эске алынат. Ошентип, коддорду өз ара таануу камсыз кылынат, бул Бирликте товарларды жүгүртүү учурунда аларды кайра маркалоо зарылдыгын жокко чыгарат.
08 июлундагы 2025 ЕЭК Кеңешинин 2025-жылдын 8-июлдагы отурумунун жыйынтыктары 8-июлда Евразия экономикалык комиссиясынын Кеңешинин отуруму болуп өттү. Евразиялык интеграциянын, анын ичинде соода, бажы кызматташтыгы, техникалык жөнгө салуу, каржы саясаты, энергетика жана инфраструктура, санариптештирүү, атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу чөйрөлөрүндөгү 30дан ашык маселелер каралды. Атап айтканда, ЕЭК Кеңеши Евразия экономикалык бирлигинин өлкөлөрү үчүн товарлардын бир катар жаңы категорияларына, анын ичинде осетр жана лосось балыктарынын икрасына, велосипед рамкаларына, майлоочу майлардын айрым түрлөрүнө, майлоочу материалдарга жана атайын автомобилдик суюктуктарга, микробго каршы таасири бар косметикалык продукцияга, дезинфекциялоочу каражаттарга карата санариптик маркалоо эрежелерин белгиледи. Евразия экономикалык комиссиясынын Кеңеши ташууларды көзөмөлдөө үчүн мындай пломбаларды Евразия экономикалык бирлигинде колдонуу жөнүндө Макулдашууга ылайык, жүк ташууларды көзөмөлдөө үчүн навигациялык пломбалар колдонула турган товарлардын кошумча категорияларын аныктоо жөнүндө чечим кабыл алды. Бул чечимди ишке ашыруу ЕАЭБде никотин камтыган мыйзамсыз продукциянын таралышын токтотууга жардам берет. ЕЭК Кеңеши медициналык буюмдардын коопсуздугун, сапатын жана натыйжалуулугун каттоо жана экспертизалоо эрежелерине өзгөртүүлөрдү киргизди. Кабыл алынган түзөтүүлөр ЕАЭБ укугу менен белгиленген, медициналык буюмдарды каттоо жана экспертизалоо жол-жоболорун оптималдаштырууга багытталган. Мындан тышкары, ЕАЭБдин "Энергияны керектөөчү түзмөктөрдүн энергетикалык натыйжалуулугуна карата талаптар жөнүндө" техникалык регламентинин күчүнө кирүү мөөнөтү 2028-жылдын 1-сентябрына жылдырылды. Бул Бирликтин техрегламенттерин иштеп чыгуу жана аларга өзгөртүүлөрдү киргизүү планына ылайык даярдалып жаткан түзөтүүлөрдүн алкагында документтин бир катар талаптарын актуалдаштырууга жана экинчи деңгээлдеги техникалык регламентти ишке ашыруу үчүн зарыл болгон актыларды – энергия керектөөчү түзүлүштөрдүн энергетикалык натыйжалуулугунун стандарттарынын жана этикеткаларынын тизмегин иштеп чыгууну жана кабыл алууну аяктоого мүмкүндүк берет.
Дагы көрсөтүү

Ресурсы ЕАЭС