Қаріп өлшемі: A A A

Сайттың түсі: C C C

Сайттын кадимки версиясы

Күндөрдү тандаӊыз

Багыт тандаңыз

Издөөнүн жыйынтыктары: 5974

27 июнундагы 2025 Андрей Слепнев: "ЕАЭБде товарларды маркалоо өзүнүн натыйжалуулугун далилдеди" Бул туурасында Евразия экономикалык комиссиясынын соода боюнча министри Андрей Слепнев 27-июнда Минскте өткөн Жогорку Евразия экономикалык кеңешинин отурумунда идентификациялоо каражаттары менен товарларды маркалоо тутумун өнүктүрүү жөнүндө маселени кароонун жыйынтыктары боюнча билдирди. "2019-жылдан тартып Евразия экономикалык бирлигинде жалпысынан 274 миллиардга жакын товар маркаланган. Рыноктун "акталышы", контрафактылык продукциялардын деңгээлинин төмөндөшү, легалдуу компаниялардын санынын көбөйүшү, ак ниеттүү өндүрүүчүлөрдүн рентабелдүүлүгүнүн өсүшү жана бюджетти толтуруу деңгээлинин жогорулашы далилденген натыйжалар болуп саналат", – деп белгиледи Андрей Слепнев. Маркалоонун натыйжасы ЕАЭБ өлкөлөрүнүн маалыматтары менен тастыкталган. Мисалы, Арменияда товарларды мыйзамдуу өндүрүүчүлөрдүн жана импорттоочулардын санынын өсүшү 7%ды түзгөн. Казакстанда контрафакттык тамеки продукциясынын жүгүртүүсү 24,7 млн долларга азайган. Россия Федерациясында сүт продукциясы үчүн рынокто актоо деңгээлинин өсүшү 22%га, жеңил өнөр жай товарлары үчүн – 36%га, бут кийим үчүн – 18%га, парфюмерия үчүн – 43%га жеткен. "Мүчө мамлекеттердин бюджеттери да маркалоону киргизүүдөн чоң пайда көрүштү. Салыктардын жана алымдардын түшүүсүнүн көбөйүшү бардык өлкөлөр боюнча байкалууда жана өлкөдө маркалоо киргизилген товарлардын категорияларынын санына түздөн-түз көз каранды", — деди Андрей Слепнев. Мисалы, товарлардын категорияларынын максималдуу саны маркаланган Россияда маркаланган продукцияны сатуудан бюджетке кошумча түшүүлөрдүн көлөмү 15 млрд долларды түзсө, Кыргызстанда 68 млн долларды түзгөн. Жалпы бирликтик эрежелер киргизилгенге чейин эле рынокту кыйла "актоого" мүмкүндүк берген улуттук маркалоо мурдатан колдонулган Беларуста кошумча бюджеттик түшүүлөрдүн көлөмү 4,64 млн долларга жеткен. Кийинки кадам мыйзамсыз продукцияга каршы натыйжалуу күрөшүүгө багытталган маркалоо тутумун андан ары жакшыртуу болмокчу.  "Биринчи кезектеги милдет товарлардын келип чыгышынын мыйзамдуулугун жана коопсуздугун көзөмөлдөө үчүн улуттук маркалоо тутумдарынын ролун күчөтүү болуп саналат", – деп баса белгиледи Андрей Слепнев. Мындан тышкары, Бирликтин деңгээлинде маркалоо тутумун технологиялык өркүндөтүү жана маркаланган товардын эркин жүрүүсүн укуктук камсыздоо боюнча иштер улантылат.

27 июнундагы 2025 ЕАЭБ менен БАЭ ортосунда Экономикалык өнөктөштүк жөнүндө макулдашууга кол коюлду 27-июнда Минскте өткөн Жогорку Евразиялык экономикалык кеңештин отурумунун алкагында бир тараптан Евразия экономикалык бирлиги менен ага мүчө мамлекеттердин, экинчи тараптан Бириккен Араб Эмираттарынын ортосунда Экономикалык өнөктөштүк жөнүндө макулдашууга кол коюлду. Документке төмөнкүлөр кол коюшту: Армения Республикасынын Вице-премьер-министри Мгер Григорян, Беларусь Республикасынын Премьер-министринин орун басары Наталья Петкевич, Казакстан Республикасынын Премьер – министринин орун басары — улуттук экономика министри Серик Жумангарин, Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин Төрагасынын Биринчи орун басары Данияр Амангельдиев, Россия Федерациясынын Өкмөтүнүн Төрагасынын орун басары Алексей Оверчук, Евразия экономикалык комиссиясынын Коллегиясынын Төрагасы Бакытжан Сагинтаев, ошондой эле Бириккен Араб Эмираттарынын тышкы соода министри Тани Ахмед Аль Зейуди. Бириккен Араб Эмираттары — Перс булуңундагы өлкөлөрдүн арасында ЕАЭБдин негизги соода өнөктөштөрүнүн бири. Күтүлгөндөй, кол коюлган Экономикалык өнөктөштүк жөнүндө келишими БАЭ менен соода мамилелериндеги жаңы баскыч болуп, өз ара сооданы сапаттуу жаңы деңгээлге көтөрөт. ЕАЭБ менен БАЭ ортосунда кызматташтыкты максималдуу тереңдетүүгө багытталган экономикалык өнөктөштүк жөнүндө макулдашууну түзүү боюнча иштер эки жарым жылга созулду. Түзүлгөн шарттар тараптардын ортосундагы соода жүгүртүүнү олуттуу жогорулатууга мүмкүндүк берет. "Түзүлүп жаткан жаңы соода режиминин алкагында эмираттык тарап товардык номенклатуранын 86%на карата преференциялык жеткиликтүүлүктү ачты. Бирликтин жеңилдиктери өнөктөш үчүн товардык номенклатуранын 85%ын жабат", – деп белгиледи Евразия экономикалык комиссиясынын соода боюнча министри Андрей Слепнев. Ал биздин өлкөлөр үчүн жеңилдетилген экспорттук камтуу наркы жагынан учурдагы экспорттун 98%дан ашыгын же 12,1 миллиард доллардан ашыгын камтыйт деп түшүндүрдү. Соода режимин либералдаштыруунун натыйжасында БАЭ тарабынан ЕАЭБ товарларына карата колдонулган орточо чен 5%дан 0,6%га чейин кыскарат. Ошентип, алып келүү бажы алымдарын төлөө боюнча жылдык үнөм 260 миллион доллардан ашык бааланат. Товардык багытта алып караганда, ЕАЭБдин дан азыктары (буудай, арпа, жүгөрү), эт (бодо мал, кой эти, субпродуктулар), канаттуулар эти, жумуртка, кургатылган жашылчалар (нокот, буурчак, жасмык, буурчак), өсүмдүк майы, сүт азыктары (нак сүт, кургак сүт, йогурт, сүт сары суусу, каймак май, сыр), кондитердик азыктар, бал, минералдык суу, джемдер, шоколад сыяктуу негизги айыл чарба товарлары үчүн преференциалдык жеткиликтүүлүк камсыз кылынат. Өнөр жай сектору бөлүгүндө жеңилдиктер товарлардын төмөнкү категориялары боюнча берилген: металлургия өнөр жайынын продукциясы (легирленген болоттон прокат, ысык прокат жана муздак прокат, кара металлдан жасалган даяр буюмдар, түтүктөр, профилдер жана бурчтар, темирден жасалган зымдар, алюминий жана жез зымдар, алюминий фольга ж.б.), мунайзаттар (жеңил жана башка дистилляттарды кошо алганда), жыгач өнөр жай комплексинин продукциясы (плиталар, фанера, түпкүчтөр, эмеректер ж. б.), целлюлоза, басма продукциясы, бургулоо үчүн аспаптар, турбиналардан баштап механикалык жабдуулардын кеңири топтому жана соркысмалардын айрым түрлөрү. Ошондой эле либералдаштыруу электр жабдууларына (электр генератордук түзүлүштөр, баштапкы элементтер жана баштапкы батареялар, электр аккумуляторлору ж.б.), темир жол контейнерлерине, атайын техниканы кошкондо мотор транспорт каражаттарына, косметикага (чач үчүн каражаттар, атырлар, дезодоранттар ж. б.), химиялык өнөр жай продукцияларына (боектор, майлар, беттик активдүү заттар, жер семирткичтер) жана дары-дармектерге тиешелүү болот. Бириккен Араб Эмираттары керектөөчү товарлардын кеңири номенклатурасы боюнча жеткирүүлөрдү көбөйтө алат. Кеп косметика, атыр, саат, кийимдин айрым түрлөрү жөнүндө. "Макулдашуу тарифтик либералдаштыруу көз карашынан алып караганда гана эмес, ошондой эле ал түзүп жаткан жөнгө салуучу чөйрө жагынан да чындап эле дымактуу болуп саналат", – деди Андрей Слепнев. Анын айтымында, документте электрондук соода, экономикалык кызматташтык жана ЕАЭБ өлкөлөрү менен БАЭ ортосундагы тышкы экономикалык ишмердүүлүккө ЧОИлерди тартуу маселелери боюнча мыкты дүйнөлүк стандарттарга жооп берген жоболор бекитилген. "Биздин соода 2020-жылдан бери үч эседен ашык өстү. Бизнесинин дилгирлигинин жана ЕЭК менен биздин өлкөлөрдүн жөнгө салуучуларынын жигердүү ишинин аркасында жакынкы арада келишим күчүнө киргенден кийин товар жүгүртүү 20 млрд доллар көрсөткүчүнөн ашышы мүмкүн", – деп билдирди ЕЭКтин соода боюнча министри. Кол коюлгандан кийин экономикалык өнөктөштүк жөнүндө макулдашуу БАЭде жана ЕАЭБ өлкөлөрүндө анын күчүнө кириши үчүн зарыл болгон ратификациялык жол-жоболорду өткөрүү үчүн сунушталат.

27 июнундагы 2025 ЕАЭБ менен Монголия убактылуу соода келишимине кол коюшту 27-июнда Минскте өткөн Жогорку Евразиялык экономикалык кеңештин отурумунун алкагында бир тараптан Евразия экономикалык бирлиги менен анын мүчө мамлекеттеринин, экинчи тараптан Монголиянын ортосунда Убактылуу соода макулдашууга кол коюлду. Документке төмөнкүлөр кол коюшту: Армения Республикасынын Вице-премьер-министри Мгер Григорян, Беларусь Республикасынын Премьер-министринин орун басары Наталья Петкевич, Казакстан Республикасынын Премьер – министринин орун басары — улуттук экономика министри Серик Жумангарин, Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин Төрагасынын Биринчи орун басары Данияр Амангельдиев, Россия Федерациясынын Өкмөтүнүн Төрагасынын орун басары Алексей Оверчук, Евразия экономикалык комиссиясынын Коллегиясынын Төрагасы Бакытжан Сагинтаев, ошондой эле Монголиянын Премьер-министринин Биринчи орун басары – Монголиянын экономика жана өнүктүрүү министри Учрал Ням-Осор. Макулдашууга кол коюу ЕАЭБ өлкөлөрү менен Монголиянын ортосундагы соода мамилелеринин өнүгүүсүнүн жаңы этабын билдирет. Ал ар бир тарап үчүн 367 товардык субпозицияны камтыйт, аларга документ күчүнө кирген учурдан тартып бажы алымдары нөлгө түшүрүлөт же төмөндөтүлөт. Келишим үч жылга түзүлөт жана анын жарактуулугун дагы үч жылдык мөөнөткө узартуу мүмкүнчүлүгү болот. "Статистикага ылайык, тарифтик преференцияларга ЕАЭБдин Монголияга экспорттук жеткирүүлөрүнүн 2 млрд доллары, башкача айтканда 90%дан ашыгы камтылат. Макулдашылган преференциялар ЕАЭБ компанияларына жыл сайын 100 млн АКШ долларына чейин үнөмдөөгө мүмкүндүк берет", — деп белгиледи Евразия экономикалык комиссиясынын соода боюнча министри Андрей Слепнев. Анын айтымында, кол коюлган соода келишимине ылайык ЕАЭБ өлкөлөрүнүн аграрийлери Монголиянын рыногуна буудай, жүгөрү, сүт продукциясы, өсүмдүк майлары, эт жана канаттуулардан жасалган буюмдар, кант, кондитердик азыктар, сырлар, минералдык суу жана алкоголдук продукция сыяктуу принципиалдуу маанилүү товарларды жеткирүү үчүн преференциялык шарттарга ээ болушат. Өнөр жай товарларына карата продукциянын төмөнкүдөй түрлөрү боюнча жеткирүүлөрдүн өсүшү болжолдонууда: металлургиялык продукция (темир эритмелери, ысык прокат жана муздак прокат, темир чыбыктар, бурчтар, түтүктөр ж. б.), мотордук транспорт каражаттары (автомобилдер, автобустар, жүк ташуучу унаалар, атайын техника, автокомпоненттер, чиркегичтер ж. б.), темир жол машина куруу жана химиялык өнөр жай продукциялары (полимерлер, пластик плиталар жана тетиктер), шиналар, азоттук жер семирткичтер, дары-дармектер ж. б. Өз кезегинде монгол товарларына эт (жылкы эти, бодо малдын эти, кой эти, эт консервалары, субпродуктылары), сүт азыктары (йогурт, сыр), жеңил өнөр жай товарлары (жүн, жиптер), ошондой эле жеңил өнөр жайдын даяр сапаттуу буюмдары, анын ичинде трикотаж жана текстиль кийимдери боюнча преференциялык жеткилик берилет. Мындан аркы кооперация үчүн мүмкүнчүлүктөр макулдашуунун тарифтик эмес бөлүгүндө камтылган: техникалык жөнгө салуу, санитардык, ветеринардык жана фитосанитардык чаралар, бажы кызматташтыгы, электрондук соода жана экономикалык кызматташтык жаатында. "Акыркы бир нече жыл ичинде ЕАЭБ менен Монголиянын ортосундагы товар жүгүртүү бир жарым эседен ашык өскөн. Макулдашуу иштей баштаганда мындай тенденция сакталат жана бекемделет, бул биздин товар жүгүртүүнү 3 млрд долларга чейин жеткирүүгө мүмкүндүк берет деп ишенебиз", — деп билдирди Андрей Слепнев. Кол коюлгандан кийин убактылуу соода келишими анын күчүнө кириши үчүн Монголияда жана ЕАЭБ өлкөлөрүндө зарыл болгон ратификациялык жол-жоболорду жүргүзүү үчүн сунушталат.

27 июнундагы 2025 ЕАЭБде 2023-2024-жылдары кызмат көрсөтүүлөр менен соода жүргүзүүнү жөнгө салуу эрежелерин сактоонун жыйынтыктары чыгарылды Жогорку Евразия экономикалык кеңеши өлкөлөрдүн өкмөттөрү жана Евразия экономикалык комиссиясы тарабынан даярдалган 2023-2024-жылдары кызмат көрсөтүүлөрдү сатууну, уюштурууну жана ишмердикти жөнгө салуу эрежелеринин жоболорунун Евразия экономикалык бирлигинин мамлекеттери тарабынан аткарылышына жүргүзүлгөн мониторингдин натыйжалары жөнүндө баяндаманы карап чыкты. Баяндамада эрежелерди сактоонун негизги аспектилери, атап айтканда, мамлекеттерде ишкерлер үчүн жагымдуу жол-жоболорду колдонуу чагылдырылган. Анын ичинде – жөнгө салуучу таасирди баалоо (ЖТБ), "унчукпоо — макулдуктун белгиси" принцибин колдонуу жана бизнести текшерүүдө тобокелдикке багытталган ыкманы киргизүү. "Биз катышуучу өлкөлөр тарабынан эрежелерди өз мыйзамдарына имплементациялоонун оң динамикасын көрүп жатабыз. Баяндама документте каралган шарттарды ишке ашыруу 100 пайызга чейин жетип жатканын тастыктайт. Бул Бирликтин алкагында бизнес үчүн ачык-айкын жана ыңгайлуу шарттарды түзүүгө карай маанилүү кадам", — деп белгиледи ЕЭКтин экономика жана каржы саясаты боюнча министри Бахыт Султанов. ЕЭК министри "унчукпоо – макулдуктун белгиси" принцибин киргизүүнүн маанилүүлүгүнө көңүл бурду, ага ылайык мамлекеттин компетенттүү органы белгиленген мөөнөттө арыз ээсине тиешелүү уруксат берүүгө же жүйөлүү баш тартууну берүүгө тийиш, башка учурда арыз ээси аны жүзөгө ашыруу үчүн арыз берилген ишке автоматтык түрдө укук алат. 2023-2024-жылдар үчүн баяндама, ошондой эле мурдагы мезгилдер үчүн баяндамалар менен Комиссиянын сайтынан таанышууга болот.

27 июнундагы 2025 ЕАЭБде спорт чөйрөсүндөгү экономикалык кызматташтыктын негизги багыттары аныкталды Бүгүн Евразия экономикалык бирлигинин беш мамлекетинин лидерлери спорт жаатындагы экономикалык кызматташтыктын негизги багыттарын бекитишти. 2025-жылга чейин Евразиялык экономикалык интеграцияны өнүктүрүү стратегиясында каралган документте кызматташтыктын негизги багыттары — спорттук инфраструктураны өнүктүрүү, спорттук товарларды өндүрүүнү жана аларды алмашууну көбөйтүү, спорттук туризмди кошкондо спорттук индустриянын кызмат көрсөтүүлөрүн өнүктүрүү, ошондой эле биргелешкен форумдарды жана көргөзмөлөрдү уюштуруу аныкталган. Экономикалык кызматташтыктын негизги факторлору катары "бешилтик" өлкөлөрүнүн географиялык жакындыгы жана өнүккөн спорттук инфраструктурасы белгиленген. "Жалпысынан бул факторлор синергетикалык натыйжаны жана интеграциялык процесстерди тереңдетүү үчүн жагымдуу негизди түзөт. Биргелешкен аракеттер менен биз Бирлик өлкөлөрүнүн жарандарын сапаттуу спорттук продукция менен камсыз кыла алабыз, спорттук инфраструктураны өнүктүрө алабыз жана спорт чөйрөсүндө экономикалык өз ара иштешүүнү жаңы деңгээлге чыгара алабыз", – деп Евразия экономикалык комиссиясынын экономика жана каржы саясаты боюнча министри Бахыт Султанов документке комментарий берди.  

27 июнундагы 2025 Жасалма интеллекттин потенциалы жана аны статистикада колдонуу келечеги ЕЭФ-2025те каралды Евразия экономикалык бирлигинин алкагында статистика чөйрөсүндө жасалма интеллектти колдонуу ЕАЭБ статистикалык тутумунун санариптик, технологиялык жана инновациялык потенциалын бекемдөөгө кошумча импульс болуп калышы мүмкүн. Бул ойду Евразия экономикалык комиссиясынын интеграция жана макроэкономика боюнча министри Эльдар Алишеров Минскте ЕЭФ-2025 алкагында өткөн "ЕАЭБ статистикасы 2030: жасалма интеллектти колдонуунун потенциалы жана перспективалары" тегерек столунда баса белгиледи. "Жасалма интеллектти статистикалык ишмердүүлүккө ийгиликтүү киргизүү жана ишенимдүү пайдалануу үчүн так стандарттарды иштеп чыгуу, ачык- айкындуулукту камсыз кылуу, маалыматтарды коргоо жана улуттук статистикалык кызматтар жана эл аралык уюмдар тарабынан макулдашылган иш-аракеттерди иштеп чыгуу талап кылынат", — деп белгиледи Эльдар Алишеров. Тегерек столдун катышуучулары жасалма интеллектке негизделген статистикалык маалыматты талдоо инструменттеринин пайда болушу жана өнүгүшү расмий статистикалык маалыматка болгон муктаждыктардын өзгөрүүсү менен аныкталган маанилүү тенденциялардын бири экендигине макул болушту. Жасалма интеллект технологиялары статистикалык өндүрүштүн бардык этаптарында маалыматтарды чогултуудан баштап расмий статистикалык маалыматты жайылтууга чейин колдонулушу мүмкүн. "ЕАЭБ статистикалык тутумун туруктуу өнүктүрүүнүн актуалдуу тренди болуп заманбап маалыматтык технологияларды, анын ичинде жасалма интеллектти киргизүү саналат, ал коюлган милдеттердин маалыматтык жана коммуникациялык татаалдыгынын өсүшүнүн жогорку темптеринде иштин натыйжалуулугунун зарыл деңгээлин камсыз кылууга мүмкүндүк берет", – деп жыйынтыктады Эльдар Алишеров.  

27 июнундагы 2025 Жогорку Евразия экономикалык кеңеши ЕАЭБде кызмат көрсөтүүлөрдүн айрым секторлорун либералдаштыруу жөнүндө баяндаманы жактырды Жогорку Евразия экономикалык кеңешинин отурумунда ЕАЭБ алкагында кызмат көрсөтүүлөрдүн айрым секторлору боюнча либералдаштыруу пландарын ишке ашыруу жөнүндө баяндама кабыл алынды. Баяндамада туризм, метеорология, маркшейдердик иштер, баалоо иши, курулуш жана кинематография сыяктуу багыттар боюнча 2024-жылга мониторингдин жыйынтыктары көрсөтүлдү. Административдик кызматташтык жөнүндө макулдашууларды иштеп чыгууну аяктоо, ошондой эле бул секторлордо жөнгө салууну айкалыштыруу үчүн методикалык сунуштарды иштеп чыгуу маселелери белгиленген. "Баяндаманы кабыл алуу биздин тоскоолдуктарсыз кызмат көрсөтүүлөрдүн бирдиктүү рыногун түзүүгө болгон умтулуубузду тастыктайт. Негизги секторлорду либералдаштыруу бизнес үчүн жаңы мүмкүнчүлүктөрдү ачат жана Бирлик өлкөлөрүнүн ортосунда экономикалык өз ара иштешүүнү бекемдейт. Азыр рыноктун бардык катышуучулары үчүн бирдей шарттарды камсыз кылуу үчүн методикалык ыкмаларды макулдашууга көңүл буруу өзгөчө маанилүү", – деп түшүндүрдү Евразия экономикалык комиссиясынын экономика жана каржы саясаты боюнча министри Бахыт Султанов.  

27 июнундагы 2025 Максим Ермолович: "Коомдук кабылдаманын жүрүшүндө жөнгө салуучулардын жана рыноктун катышуучуларынын түз, пайдалуу диалогу болуп өттү" Бизнес үчүн Коомдук кабылдаманы Евразия экономикалык комиссиясынын атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча блогу 26-июнда Минскте Евразия экономикалык форумунун талааларында өткөрдү. "Бул Комиссиянын Евразия экономикалык бирлигинин чек ара аралык рынокторундагы атаандаштык эрежелери, мамлекеттик сатып алууларга катышуу мүмкүнчүлүктөрү жөнүндө бизнестин маалымдуулугун жогорулатууга багытталган уникалдуу аспабы", – деп баса белгиледи ЕЭКтин атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу боюнча министри Максим Ермолович. ЕАЭБ өлкөлөрүнүн бизнес-коомдоштугунун өкүлдөрү, мамлекеттик органдар, эксперттери чек ара аралык рыноктордогу мамлекеттик сатып алуулардын жана атаандаштыктын актуалдуу темаларын талкуулашты, Комиссиянын кызматкерлеринен жеке консультацияларды алышты. Негизинен алып караганда, жөнгө салуучулардын жана рыноктун катышуучуларынын түз диалогу болуп өттү, ал ишкерлерге Бирликтин алкагында иштин укуктук өзгөчөлүктөрүн жакшыраак түшүнүүгө жардам берди. Ошол эле учурда Коомдук кабылдамада атаандаштык жана монополияга каршы жөнгө салуу блогунун гана эмес, Комиссиянын башка департаменттеринин өкүлдөрү да катышышты. "Коомдук кабылдама кайрадан өлкөлөрүбүздүн ишкер чөйрөлөрүнүн өкүлдөрүнүн кызыгуусун жаратканына жана анын катышуучулары ЕЭКтин ишмердүүлүгүнүн кеңири чөйрөсү боюнча консультацияларды ала алышкандыгына кубанычтабыз", – деп белгиледи Максим Ермолович. 

Дагы көрсөтүү