Жаңылыктар

15 июлундагы 2025 Андрей Слепнев: "ЕАЭБ өлкөлөрүнүн премьерлери климаттык күн тартибинин маселелерин жөнгө салуу боюнча ык-амалдарды өнүктүрүү жана ишке ашыруу боюнча орто мөөнөттүү планды карашат" Евразия өкмөттөр аралык кеңешинин кароосуна августтун ортосунда 2024-жылы өкмөт башчылары тарабынан жактырылган Евразия экономикалык бирлигинин алкагында климаттык күн тартибинин маселелерин жөнгө салуу боюнча ык-амалдарды өнүктүрүү жана ишке ашыруу боюнча беш жылдык план сунушталат. "Атап айтканда, көмүртекти жөнгө салуу чөйрөсүндө мамлекеттер аралык стандарттарды, ошондой эле валидация жана верификация боюнча тиешелүү органдарды аккредитациялоого карата макулдашылган чечимдерди иштеп чыгуу сунушталат", – деп айтып берди Евразия экономикалык комиссиясынын соода боюнча министри Андрей Слепнев. Ошондой эле, ЕЭК министринин сөзү боюнча, кеп Бирликтин алкагында анын мүчө мамлекеттеринин климаттык жөнгө салуусунан келип чыккан тоскоолдуктарды болтурбоо боюнча чараларды кабыл алуу жана соода менен байланышкан климаттык чаралар боюнча өнөктөш-үчүнчү өлкөлөр менен өз ара аракеттенүү жөнүндө болмокчу. Сунушталган иш-чаралар өкмөт башчылары тарабынан жактырылгандан кийин, ЕАЭБ алкагында 2030-жылга чейин жана 2045-жылга чейинки мезгилде экономикалык процесстерди андан ары өнүктүрүү жөнүндө "Евразия экономикалык жолу" декларациясын ишке ашыруу боюнча иш-чаралар планына киргизилет.
15 июлундагы 2025 ЕЭК Бирлик өлкөлөрүндө эмгек миграциясы чөйрөсүндөгү мыйзам демилгелерине мониторинг жүргүздү Евразия экономикалык комиссиясынын Коллегиясы Евразия экономикалык бирлигинин мамлекеттеринин эмгек миграциясы чөйрөсүндөгү 2023-2024-жылдар үчүн улуттук мыйзам актыларына мониторинг жүргүзүүнүн натыйжаларын макулдашты. 2024-жылы жүргүзүлгөн изилдөөгө ылайык, ЕАЭБ алкагында эмгек мигранттарынын саны 2023-жылга салыштырмалуу 2,98%га көбөйгөн. Ошондой эле Бирлик өлкөлөрү ЕАЭБ жарандарынын укуктарына жана мыйзамсыз миграцияга каршы туруу боюнча чараларга өзгөчө көңүл буруу менен миграциялык жөнгө салууну өркүндөтүү улантылып жатканы белгиленди. "Мүчө мамлекеттердин мыйзам чыгаруу демилгелери ЕАЭБ жөнүндө келишимдин ченемдерине каршы келбөөсү жана Бирликтин жана үчүнчү өлкөлөрдүн жарандарынын укуктарын так бөлүүсү маанилүү. Өлкөлөр Бирликтин ичиндеги эмгек мигранттары үчүн ыңгайлуу шарттарды түзүүнүн, анын ичинде мамлекеттик кызматтарды санариптештирүүнүн үстүндө жигердүү иштеп жаткандыгын өткөрүлгөн мониторинг тастыктады", – деп белгиледи ЕЭКтин экономика жана каржы саясаты боюнча министри Бахыт Султанов. Мониторинг мүчө мамлекеттер жогорку квалификациялуу адистерди тартуу жана ЕАЭБ өлкөлөрүнүн жарандарынын келүүсүн жөнөкөйлөтүү үчүн чараларды ишке ашырып жатканын көрсөттү. Негизги өзгөртүүлөрдүн арасында: Бирлик мамлекеттеринен эмгек мигранттары үчүн жүрүү эрежелерин либералдаштыруу, ошондой эле мыйзамсыз миграцияга жана коопсуздукка көзөмөлдү күчөтүү. Кыйла олуттуу өзгөрүүлөр Россия Федерациясынын мыйзамдарында болду, анда 2024-жылы чет өлкөлүк жарандардын жүрүүсүнө көзөмөл күчөтүлдү, миграциялык эрежелерди бузгандыгы үчүн жоопкерчилик күчөтүлдү жана мигранттардын балдарын жалпы билим берүү мекемелерине кабыл алуу тартиби түзөтүлдү. Мониторингдин алкагында тараптар Бирликтин өлкөлөрүнүн компетенттүү органдарына жыл сайын отчетторду берүү менен ЕАЭБ мамлекеттеринин эмгек миграциясы чөйрөсүндөгү улуттук мыйзамдарына туруктуу негизде талдоо жүргүзүүнүн зарылдыгын белгилешти.
11 июлундагы 2025 ЕАЭБ өлкөлөрү жарандык авиацияда учкучсуз авиациялык тутумдарды колдонуу жана жөнгө салуу перспективаларын талкуулашат Учкучсуз авиациялык тутумдарды (УАТ) жарандык максаттарда эксплуатациялоонун абалы жана келечеги, учкучсуз учуучу аппараттарды (УУА) эксплуатациялоодогу коопсуздук "Жарандык авиациядагы учкучсуз авиациялык тутумдар: перспективалар, чакырыктар жана жөнгө салуу" тегерек столунун катышуучулары талкуулашты. Иш-чара 10-11-июлда ЕЭКтин энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошевдин төрагалыгы астында Евразия экономикалык комиссиясынын штаб-квартирасында болуп өттү. "Глобалдык санариптештирүү жана натыйжалуу логистикалык чечимдерге суроо-талап шартында учкучсуз технологиялар коопсуздукту жогорулатуу, чыгымдарды азайтуу жана транспорттун иштешин кеңейтүү үчүн жаңы мүмкүнчүлүктөрдү сунуштайт", — деп белгиледи Арзыбек Кожошев. Иш-чаранын алкагында азыркы шартта УАТ жаатындагы ишмердикти жөнгө салуу маселеси боюнча тажрыйба жана эл аралык практика менен алмашуу болду. Жарандык авиация боюнча эл аралык уюмдардын: Эл аралык жарандык авиация уюмунун (ИКАО), Мамлекеттер аралык авиациялык комитеттин (МАК) жана Аба транспортунун эл аралык ассоциациясынын (ИАТА) өкүлдөрү актуалдуу темаларды жана эл аралык жөнгө салуу маселелерин презентациялашты. Иш-чаранын жыйынтыгы боюнча учуулардын коопсуздугу, санариптик технологиялардын, анын ичинде жасалма интеллекттин ролу боюнча ченемдик актыларды айкалыштыруу боюнча сунуштар жана тыянактар менен Резолюция даярдалды.
11 июлундагы 2025 ЕАЭБ өлкөлөрү өнөр жай кызматташтыгын өнүктүрүшүүдө ЕЭКтин профилдик министри Гоар Барсегяндын жетекчилиги алдында Евразия экономикалык комиссиясынын Өнөр жай боюнча консультативдик комитетинин отурумунда Евразия экономикалык бирлигинин өлкөлөрүнүн экономикасынын реалдуу секторунун бир катар актуалдуу маселелери каралды. Атап айтканда, өнөр жай кызматташтыгынын негизги багыттарын ишке ашырууга мониторинг жүргүзүүнүн натыйжалары жөнүндө Комиссиянын баяндамасы жактырылды, 2023 жана 2024-жылдарга, ошондой эле 2025 жана 2026-жылдарга карата эки болжолдонуучу мезгилге карата ЕАЭБ мамлекеттеринин өнөр жай продукциясынын негизги түрлөрү боюнча сурамдын жана сунуштун жыйынды болжолдуу баланстары макулдашылды. Өнөр жайдагы кооперациялык долбоорлорду каржылык колдоонун улуттуктан жогорку механизмин ишке ашыруу талкууланды. "Комитеттин мүчөлөрү өнөр жай субсидиялары чөйрөсүндөгү ишти оптималдаштыруунун мүмкүн болгон механизмдерин жана ЕАЭБ жөнүндө келишимдин айрым жоболорун мындай пландаштырылган субсидиялар жөнүндө маалымат берүү бөлүгүндө түзөтүүнү талкуулашты", – деп белгиледи Гоар Барсегян.
11 июлундагы 2025 Кайра иштетүүнүн бажылык жол-жобосу ЕАЭБ өлкөлөрүнүн өнөр жай кооперациясына жана экспортуна жардам берет Евразия экономикалык бирлигинин бажы аймагында кайра иштетүүнүн бажылык жол-жобосун колдонуу өнөр жай кооперациясынын өнүгүшүн жана мүчө мамлекеттердин экспортун өбөлгөлөйт. Бул туурасында Евразия экономикалык комиссиясынын Өнөр жай саясаты департаментинин директорунун орун басары Виталий Вовк ЕЭК аянтчасында бул тема боюнча өткөрүлгөн семинарда баса белгиледи. Виталий Вовктун сөзү боюнча, бажы алымдарын жана салыктарды төлөөдөн убактылуу бошотуу менен чет элдик товарларды колдонууну караган мындай бажы жол-жобосу Бирликте өндүрүш процесстерин өркүндөтүүгө жана товарлардын атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн жогорулатууга жардам берет. Негизинен алып караганда, ал евразиялык "бешилтиктин" өлкөлөрүнүн интеграциялык потенциалынын маанилүү элементтеринин бири болуп саналат. "Комиссия Бирликтин мамлекет башчыларынын жогорку технологиялык продукцияны өндүрүүдө жана анын үчүнчү өлкөлөргө экспортун көбөйтүүдө өз компетенцияларын жана технологияларын өнүктүрүү боюнча демилгелерин ишке ашыруу үчүн биздин интеграциялык потенциалды толук пайдалануусу керек, — деп белгиледи Виталий Вовк. — Бул өнөр жай кооперациясын өнүктүрүү боюнча күч-аракеттерди бириктирүү жана атаандаштыкка жөндөмдүү продукциядан чыгуунун жаңы натыйжалуу механизмдерин иштеп чыгуу үчүн зарыл". Семинарда кайра иштетүүнүн бажылык жол-жобосун практикалык колдонуу маселелерине, Бирлик мамлекеттеринин бажы органдары тарабынан аны ишке ашыруунун административдик аспектилерине, өндүрүүчүлөр жана экспортерлор үчүн артыкчылыктарга өзгөчө көңүл бурулду. Аталган жол-жобо жигердүү колдонулган же колдонулушу мүмкүн болгон тармактардын арасында авиа жана кеме куруу, темир жол машиналарын куруу, автомобиль куруу, анын ичинде кыймылдаткычтарды өндүрүү, металлургия, фармацевтика, жыгач иштетүү, химия өнөр жайы, жеңил өнөр жай жана башка бир катар тармактар аталды. Көрсөтүлгөн тармактарда кооперациялык жеткирүүлөрдүн динамикасын талдоо ЕАЭБ алкагында өнөр жай кооперациясын өнүктүрүү жана үчүнчү өлкөлөрдүн рынокторуна жогорку технологиялык продукциянын экспортун кеңейтүү үчүн олуттуу потенциал жөнүндө күбөлөндүрөт. Семинар "Россия экспорттук борбору" компаниялар тобунун көмөгү менен уюштурулган. Ага ЕАЭБ өлкөлөрүнүн ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдарынын, уюмдарынын, тармактык ассоциацияларынын, бизнесинин 130дан ашык өкүлдөрү катышышты.
10 июлундагы 2025 Бахыт Султанов жасалма интеллект жана автордук укук маселелери боюнча сүйлөшүүлөрдү жүргүздү Евразия экономикалык комиссиясынын экономика жана каржы саясаты боюнча министри Бахыт Султанов Женевада ДИМУнун штаб-квартирасында Дүйнөлүк интеллектуалдык менчиктин уюмунун (ДИМУ) мүчө мамлекеттеринин Ассамблеясынын бир катар отурумдарына катышты. Жасалма интеллектти өнүктүрүүгө жана автордук укукту, товардык белгилерди, географиялык көрсөткүчтөрдү жана интеллектуалдык менчиктин башка объектилерин коргоо чөйрөсүндө укуктук жөнгө салууну өркүндөтүүгө тиешелүү маселелер каралды. Ассамблеянын талааларында ЕЭК министри ДИМУнун Өткөөл жана өнүккөн экономикасы бар өлкөлөр департаментинин директору Хабиб Асан менен жолугушту. Тараптар мурда жетишилген макулдашуулардын алкагында Комиссия менен ДИМУнун өз ара аракеттенүүсүнүн жыйынтыктарын талкуулашты. Анын ичинде ДИМУ өкүлдөрүнүн 2025-жылдын октябрында боло турган "Антиконтрафакт" Эл аралык форумуна, ошондой эле Комиссиянын өкүлдөрүнүн — ДИМУнун туруктуу комитеттеринин жана жумушчу топторунун ишине катышуу мүмкүнчүлүгү ырасталды. "ЕАЭБ өлкөлөрүндө интеллектуалдык менчиктин натыйжалуу тутумун түзүү боюнча иште Комиссия дүйнө жүзү боюнча интеллектуалдык менчик укуктарын сактоого көмөк көрсөтүүчү эл аралык уюм катары ДИМУнун кеңири тажрыйбасына таянат", – деп белгиледи Бахыт Султанов. Мындан тышкары, ЕЭК министри Беларусь Республикасынын Улуттук интеллектуалдык менчик борборунун башкы директору Алексей Курман жана Казакстан Республикасынын Юстиция министрлигинин Интеллектуалдык менчик укуктары боюнча комитетинин төрайымы Шолпан Абдреева менен жолугушту. Тараптар интеллектуалдык менчик чөйрөсүндө системалуу өз ара аракеттенүүнү түзүү, ошондой эле ЕАЭБ өлкөлөрүнүн алдында турган милдеттерге ылайык, анын ичинде "Евразия экономикалык жолу" декларациясын ишке ашыруунун алкагында интеграциялык потенциалды илгерилетүү маселелерин талкуулашты. ДИМУ – БУУ тутумунун адистештирилген мекемеси, анын мүчөлөрү болуп 194 мамлекет эсептелет. ДИМУнун ишмердүүлүгү интеллектуалдык менчиктин балансталган жана натыйжалуу эл аралык тутумун өнүктүрүүгө арналган. Интеллектуалдык менчик чөйрөсүндөгү учурдагы глобалдык кырдаалды кароо максатында Ассамблеянын отурумдары жыл сайын өткөрүлүп турат. 2019-жылы ЕЭК менен ДИМУнун ортосунда Өз ара түшүнүшүү жөнүндө меморандум түзүлгөн.
10 июлундагы 2025 ЕАЭБ менен Индонезия эркин соода боюнча сүйлөшүүлөрдү аяктады Евразия экономикалык комиссиясынын соода боюнча министри Андрей Слепнев жана Индонезия Республикасынын экономикалык маселелер боюнча министр-координатору Аирлангга Хартарто эркин соода жөнүндө макулдашууну түзүү тууралуу сүйлөшүүлөрдүн аяктагандыгы жөнүндө жарыялашты. Тараптардын диалогу ВКБ режиминде өттү. "Евразия экономикалык бирлиги негизги достук өлкөлөр менен экономикалык өнөктөштүк тармагын өнүктүрүүнү улантууда. Ал эми Индонезия, белгилүү болгондой, БРИКСтин мүчөсү болуп саналат жана 300 миллион адам жакын калкы менен Түштүк-Чыгыш Азиядагы ири экономикаларынын бири болуп саналат", – деп белгиледи Андрей Слепнев. ЕЭК министри өнөктөш тарабынан евразиялык "бешилтиктин" мамлекеттери менен кызматташууга салттуу кызыгуусу жөнүндө эскертти. Атап айтканда, 2023-жылы Москвада II Евразия экономикалык форумунун алкагында "ЕАЭБ – Индонезия" масштабдуу бизнес-диалогу болуп өткөн. "Абсолюттук мааниде алымдардын төмөндөшү ЕАЭБдин Индонезия менен соодасынын болжол менен 3 млрд долларына тиешелүү болот. Келишим күчүнө киргенден кийинки 3-5 жылдын ичинде биздин өлкөлөрдүн ортосундагы товар жүгүртүү эки эсеге көбөйөт деп ишенебиз. Индонезияга айыл чарба жана өнөр жай топторунун товарлары боюнча жеткирүүлөрдүн олуттуу өсүшүн күтөбүз", – деп баса белгиледи ЕЭКтин соода боюнча министри. Андрей Слепневдун сөзү боюнча, ЕАЭБ Индонезия рыногунда, мисалы, полимерлер, жер семирткичтер, энергия алып жүрүүчүлөр, карьердик самосвалдар, түтүктөр, металлдар жана түстүү металлдардан жасалган продукция сыяктуу позицияларга, электр жана механикалык жабдуулардын кеңири номенклатурасына преференциялык жеткиликке ээ болот. Ошондой эле кеп буудай, ун, кургак сүт, кондитердик азыктар, халал эт, канаттуулар этин жеткирүү жөнүндө болууда. Макулдашуу ага кол коюудан мурда мамлекеттик ички макулдашуунун зарыл жол-жоболорунан өтүшү керек.
Дагы көрсөтүү