кыр

Жаңылыктар

ЕЭК СМИде Фото Видео
30 июнундагы 2025 Евразия экономикалык форумунда интеллектуалдык транспорттук тутумдарды киргизүү талкууланды Евразия экономикалык бирлигинин мамлекеттеринде интеллектуалдык транспорттук тутумдарды киргизүүнүн перспективалары Евразия экономикалык комиссиясынын энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошев менен Россиянын "Транспорттун санариптик доору" санариптик транспорт технологияларын өнүктүрүү боюнча ассоциациясынын президенти Александр Семкиндин Минскте өткөн жумушчу жолугушуусунда талкуулоонун предмети болуп калды. Сүйлөшүүлөрдүн жүрүшүндө ЕЭК министри ушул жылдын январында ЕЭК Кеңеши тарабынан жактырылган, ЕАЭБ мүчө мамлекеттеринин интеллектуалдык транспорттук тутумдарынын өз ара иштешүүсүн өркүндөтүү боюнча Концепцияны ишке ашыруу жөнүндө маалымдады. Жолугушуунун катышуучулары ишке ашырууга пландаштырылган базалык сервистердин тизмеси, ошондой эле Бирлик өлкөлөрүнүн ИТТларынын маалыматтык өз ара иштешүүсүнүн форматтарына карата талаптарды унификациялоо боюнча пикир алмашышты. "Биздин мамлекеттерде ИТТны киргизүүнүн ар кандай деңгээлин эске алуу менен, унификацияланган стандарттарга жана талаптарга негизделген ЕАЭБдин тоскоолдуксуз санариптик мейкиндигин түзүү өтө маанилүү", – деп баса белгиледи Арзыбек Кожошев. Тараптар аталган маселелерди сентябрь айында өтө турган ар жылдык «Россиянын интеллектуалдык транспорттук тутумдары. Транспорттун санарип доору» эл аралык форумунун алкагында улантууну макулдашышты.
27 июнундагы 2025 Андрей Слепнев: "ЕАЭБде товарларды маркалоо өзүнүн натыйжалуулугун далилдеди" Бул туурасында Евразия экономикалык комиссиясынын соода боюнча министри Андрей Слепнев 27-июнда Минскте өткөн Жогорку Евразия экономикалык кеңешинин отурумунда идентификациялоо каражаттары менен товарларды маркалоо тутумун өнүктүрүү жөнүндө маселени кароонун жыйынтыктары боюнча билдирди. "2019-жылдан тартып Евразия экономикалык бирлигинде жалпысынан 274 миллиардга жакын товар маркаланган. Рыноктун "акталышы", контрафактылык продукциялардын деңгээлинин төмөндөшү, легалдуу компаниялардын санынын көбөйүшү, ак ниеттүү өндүрүүчүлөрдүн рентабелдүүлүгүнүн өсүшү жана бюджетти толтуруу деңгээлинин жогорулашы далилденген натыйжалар болуп саналат", – деп белгиледи Андрей Слепнев. Маркалоонун натыйжасы ЕАЭБ өлкөлөрүнүн маалыматтары менен тастыкталган. Мисалы, Арменияда товарларды мыйзамдуу өндүрүүчүлөрдүн жана импорттоочулардын санынын өсүшү 7%ды түзгөн. Казакстанда контрафакттык тамеки продукциясынын жүгүртүүсү 24,7 млн долларга азайган. Россия Федерациясында сүт продукциясы үчүн рынокто актоо деңгээлинин өсүшү 22%га, жеңил өнөр жай товарлары үчүн – 36%га, бут кийим үчүн – 18%га, парфюмерия үчүн – 43%га жеткен. "Мүчө мамлекеттердин бюджеттери да маркалоону киргизүүдөн чоң пайда көрүштү. Салыктардын жана алымдардын түшүүсүнүн көбөйүшү бардык өлкөлөр боюнча байкалууда жана өлкөдө маркалоо киргизилген товарлардын категорияларынын санына түздөн-түз көз каранды", — деди Андрей Слепнев. Мисалы, товарлардын категорияларынын максималдуу саны маркаланган Россияда маркаланган продукцияны сатуудан бюджетке кошумча түшүүлөрдүн көлөмү 15 млрд долларды түзсө, Кыргызстанда 68 млн долларды түзгөн. Жалпы бирликтик эрежелер киргизилгенге чейин эле рынокту кыйла "актоого" мүмкүндүк берген улуттук маркалоо мурдатан колдонулган Беларуста кошумча бюджеттик түшүүлөрдүн көлөмү 4,64 млн долларга жеткен. Кийинки кадам мыйзамсыз продукцияга каршы натыйжалуу күрөшүүгө багытталган маркалоо тутумун андан ары жакшыртуу болмокчу.  "Биринчи кезектеги милдет товарлардын келип чыгышынын мыйзамдуулугун жана коопсуздугун көзөмөлдөө үчүн улуттук маркалоо тутумдарынын ролун күчөтүү болуп саналат", – деп баса белгиледи Андрей Слепнев. Мындан тышкары, Бирликтин деңгээлинде маркалоо тутумун технологиялык өркүндөтүү жана маркаланган товардын эркин жүрүүсүн укуктук камсыздоо боюнча иштер улантылат.
27 июнундагы 2025 Арзыбек Кожошев: "Жалпы рынок электр энергиясын чек ара аралык сатууга бирдей жеткилик берет" Евразия экономикалык комиссиясынын энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошев Минскте өткөн ЕЭФ-2025те Евразия "бешилтигинин" мамлекеттеринин электр энергетикалык рынокторун интеграциялоонун перспективаларына арналган "ЕАЭБдин жалпы электр энергетикалык рыногу – келечекке көз караш" тегерек столунун ишине катышты. "Жалпы рынок электрэнергиясынын чек ара аралык соодасына бирдей жеткиликтүүлүктү камсыз кылат, өз ара соодалашуунун көлөмдөрүн жана ыкмаларын кеңейтет, Евразия экономикалык бирлигинин өлкөлөрүнүн энерготутумдарындагы жүктөмдөрдүн графигин түздөөгө жана генерациялоочу кубаттуулуктардын ашыкча курулушунан баш тартууга мүмкүндүк берет. Бул мүчө мамлекеттердин энергетикалык коопсуздугун жогорулатат", — деп белгиледи Арзыбек Кожошев. Иш-чаранын катышуучулары ЕАЭБдин жалпы электр энергетикалык рыногунун ченемдик базасын түзүүдөгү прогрессти белгилешти, интеграция контекстинде электр энергиясынын ички рынокторун реформалоонун жана өнүктүрүүнүн өзгөчөлүктөрүн карап чыгышты жана келечектеги рыноктун иштөө шарттарында Бирлик өлкөлөрүнүн экономикасынын реалдуу секторун жана бизнес-коомдоштукту өнүктүрүүнүн перспективаларын жана артыкчылыктарын аныкташты. "Азыркы учурга карата электр энергиясынын рыногунун иштешинин дээрлик бардык ченемдик базасы бекитилген, регламенттер менен Кошулуу жөнүндө келишим кыйла деңгээлде даярдалган. Ошол эле учурда Келишимде бекитилген жана эрежелерде ишке ашырылган, анын ичинде электр энергетикасынын экономиканын реалдуу секторуна кеңири таасиринен улам жалпы электр энергетикалык рынокту түзүү жана иштетүү принциптерин сактоо өтө маанилүү", – деп маалымдады Арзыбек Кожошев. Тегерек столго 50дөн ашык тармактык уюмдардын жетекчилери жана эксперттери катышып, жалпы электр энергетикалык мейкиндикти түзүүгө бизнестин жана жөнгө салуучулардын жогорку кызыкчылыгын ырасташты. ЕАЭБ мамлекеттеринин энергетикалык ведомстволорунун жетекчилери жана инфраструктуралык жана биржалык уюмдарынын өкүлдөрү дискуссиянын катышуучулары болушту.
Валентин Татарицкий ЕАЭБ Ишкер кеңешинин Президиумунун отурумуна катышты 27 июнундагы 2025 Валентин Татарицкий ЕАЭБ Ишкер кеңешинин Президиумунун отурумуна катышты Минскте өткөн IV Евразия экономикалык форумунун иштиктүү программасынын алкагында Евразия экономикалык комиссиясынын техникалык жөнгө салуу боюнча министри Валентин Татарицкий Евразия экономикалык бирлигинин Ишкер кеңешинин Президиумунун отурумуна катышты. Бирликтин техникалык регламенттеринде милдеттүү талаптарды орнотууну өркүндөтүү жөнүндө баяндама менен чыгып сүйлөп жатып ЕЭК министри мындай деп баса белгиледи: "Биз Бирликтин укугун акырындык менен кеңейтүү жана ага стандартташтыруу, өлчөөлөрдүн бирдейлигин камсыз кылуу, аккредитациялоо, көзөмөлдөө практикасы чөйрөсүндө барган сайын көбүрөөк компетенцияларды киргизүү менен интеграцияны тереңдетүүнү улантып жатабыз. Бул талыкпаган эмгек, анын жүрүшүндө биз күн сайын ар кандай кыйынчылыктарга, категориялуулукка жана позициялардын каршылыгына, юридикалык татаалдыктарга туш болобуз". Валентин Татарицкий евразиялык жөнгө салуудагы продукцияга карата коопсуздуктун техникалык талаптарын иштеп чыгуу жана актуалдаштыруу механизмин өркүндөтүүгө багытталган жаңылыктарды баса белгиледи. Ишкер чөйрөлөрдүн бул ишке катышуу мүмкүнчүлүктөрүн кеңейтүү жана ЕАЭБдин техрегламенттерин жана аларга карата стандарттардын тизмегин иштеп чыгууда бардык кызыкдар тараптардын өз ара иштешүүсүн кыйла жөнөкөйлөтүү, анын ичинде техникалык жөнгө салуу чөйрөсүндө санариптик платформаны ишке киргизүүнүн аркасында камсыз кылынат. "Бирликтин алкагында санариптик техникалык жөнгө салуу" долбоорун ишке ашыруу эң активдүү баскычта турат. Учурдагы көйгөйлүү маселелерге жана ЕАЭБ техрегламенттеринин долбоорлорун иштеп чыгуунун жана аларды корректировкалоонун бир кыйла карама-каршы тректерине өзгөчө басым жасалды. Мындан тышкары, Валентин Татарицкий рынокту кооптуу продукциянын жүгүртүмүнөн коргоонун айрым чараларына жана Бирлик өлкөлөрүндө ЕАЭБ техрегламенттеринин аткарылышына контролдук-көзөмөл иш-чараларын жүргүзүүнүн практикасынын айырмачылыгына көңүл бурду. "Бүгүнкү күндө көзөмөл чындап эле "регламенттик эмес" продукцияга жол берүү жана жүгүртүү менен көптөгөн көйгөйлөрдү ачыктап жатат, анын ичинде шайкештикти баалоо боюнча органдардын ак ниеттүүлүгү, шайкештикти баалоо жөнүндө "боз" документтердин жүрүшү жана башкалар жагында, — деп белгиледи Валентин Татарицкий. — Бирликтин аянтчасында эки тартип боюнча иштер аяктап жатат, алар өлкөлөрдүн мамилелерин, анын ичинде "боз" документтер менен иштөөдө системалаштырат деп ишенебиз. Кеп, Бирликтин бир өлкөсүнүн экинчи өлкөнүн мамлекеттик көзөмөлүнүн чараларынын негиздүүлүгү жөнүндө кайрылууларын кароо тартиби жана Мамлекеттик көзөмөлдөө органдарынын өз ара, ошондой эле аккредитациялоо боюнча органдар менен өз ара аракеттенүү тартиби жөнүндө болуп жатат". 
27 июнундагы 2025 Валентин Татарицкий: "ЕАЭБдеги тамак-аш азыктарынын коопсуздугу — калктын бакубаттуулугунун кепилдиги" Евразия экономикалык комиссиясынын техникалык жөнгө салуу боюнча министри Валентин Татарицкий Минскте ЕЭФ-2025 алкагында "ЕАЭБ тамак-аш продукциясынын коопсуздугу калктын бакубаттуулугунун кепилдиги катары: комплекстүү жөнгө салуу, мамилелер жана артыкчылыктар" панелдик сессиясын өткөрдү. Азык-түлүк коопсуздугу — бул адамдардын ден соолугуна, ар кандай экономикалык, социалдык, илимий жана техникалык аспектилерге таасир этүүчү көп кырдуу көйгөй. Макулдашылган СФС-чаралары жана техникалык жөнгө салуу мындай продукциянын коопсуздугун камсыз кылууда негизги ролду ойнойт. "Тамак-аш азыктарынын коопсуздугу — бул керектөөчүлөрдүн ден соолугун коргоо гана эмес, ошондой эле ички жана тышкы рынокторго товарлардын жеткиликтүүлүгүнүн негизги элементи, өндүрүүчүлөрдүн атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн жогорулатуу жана СФС-чаралар жана техникалык жөнгө салуу тутумуна ишенимди бекемдөө, — деп баса белгиледи Валентин Татарицкий. – Аны камсыз кылуу илимий далилдерге жана заманбап санариптик инструменттерге негизделген системалуу жана дисциплиналар аралык мамилени талап кылат. Комиссиянын жана ЕАЭБ өлкөлөрүнүн ыйгарым укуктуу органдарынын бардык ишмердиги тамак-аш продукциясынын коопсуздугун камсыз кылуу үчүн шарттарды түзүүгө, Бирликтин ички рыногунда жана тышкы рыноктордо анын атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн жогорулатууга багытталган". Сессия санитардык, ветеринардык-санитардык, карантиндик фитосанитардык чаралар жана техникалык жөнгө салуу жаатындагы ыйгарым укуктуу органдардын, ЕАЭБ өлкөлөрүнүн алдыңкы илимий-изилдөө институттарынын, эл аралык уюмдардын, тамак-аш продукциясын өндүрүүчүлөрдүн жана тармактык бирликтердин жана ассоциациялардын өкүлдөрүнүн чоң кызыгуусун жаратты. Иш-чаранын катышуучулары санитардык, ветеринардык жана фитосанитардык чаралар жана техникалык жөнгө салуу чөйрөсүндө укуктук инструменттерди түзүү; адамдардын, жаныбарлардын жана өсүмдүктөрдүн ден-соолугуна коркунучтарды четтетүүгө багытталган "Бирдиктүү ден соолук" концепциясын ишке ашыруу; ЕАЭБ өлкөлөрү менен эл аралык уюмдардын ортосунда тамак-аш продукциясынын коопсуздугун камсыздоонун бирдиктүү тутумун түзүүдө өз ара аракеттенүү; ошондой эле СФС-чараларын колдонуу чөйрөсүндө маалыматтык тутумдарды колдонуу маселелерин талкуулашты. Жыйынтыгында панелдик сессиянын катышуучулары Форумдун алкагынан тышкары диалогду, тажрыйба алмашууну жана Комиссиянын жана Бирлик өлкөлөрүнүн ыйгарым укуктуу органдарынын тамак-аш продукциясынын коопсуздук шарттарын камсыздоо, анын ичинде Бирликтин актыларын өркүндөтүү боюнча мындан аркы практикалык биргелешкен ишин улантуунун зарылдыгын баса белгилешти. Сессияга Жаныбарлардын ден соолугунун дүйнөлүк уюмунун (ЖДДУ) Европа боюнча аймактык өкүлчүлүгүнүн, Өсүмдүктөрдү коргоо боюнча Европа жана Жер Ортолук деңиз уюмунун (ӨКЕЖУ) жана Дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун (ДССУ) Регионалдык кеңсесинин өкүлдөрү катышышты.  
27 июнундагы 2025 ЕАЭБ жана Никарагуа: байланыштарды кеңейтүүгө жана соода-экономикалык диалогду активдештирүүгө эки тараптуу мамиле Минсктеги Евразия экономикалык форумунун талааларында ЕЭК менен Никарагуа Өкмөтүнүн өз ара иштешүүсү боюнча жумушчу топтун теңтөрагалары – ЕЭКтин интеграция жана макроэкономика боюнча министри Эльдар Алишеровдун жана Никарагуанын Президентинин инвестициялар, соода жана эл аралык кызматташтык маселелери боюнча кеңешчиси Лауреано Ортега Мурильонун жолугушуусу болуп өттү. "2024-жылы ЕЭК менен Никарагуа Өкмөтүнүн ортосунда Өз ара иштешүү жөнүндө меморандумга кол коюу менен биз диалогубузду сапаттык жаңы деңгээлге чыгардык. Биздин жалпы максатыбыз — соода-экономикалык кызматташтыкты күчөтүү жана диверсификациялоо, өз ара кызыкчылык жараткан тармактык багыттар боюнча тажрыйба алмашуу боюнча биргелешкен аракеттерди координациялоо, ошондой эле ЕАЭБ менен Никарагуанын ишкер чөйрөлөрүнүн өкүлдөрүнө түз өз ара иштешүүнү орнотууга көмөктөшүү болду", – деп белгиледи Эльдар Алишеров. Теңтөрагалар биргелешкен жумушчу топтун 2024-жылдын аягында өткөн отурумунан кийинки мезгилде тараптардын аткарган иштери жөнүндө маалымат алмашып, тармактык диалогду өнүктүрүүнүн чоң потенциалын белгилешти. Мындан тышкары, ЕЭК министри мындай деп белгиледи: "Соода-экономикалык кызматташтыктын көлөмдөрүн өз ара пайдалуу жогорулатуу милдетин биргелешип чечүү менен, бири-бирин жакшыраак билүү, коммерциялык мүмкүнчүлүктөр жана бизнес жүргүзүү шарттары жөнүндө маалыматтын тартыштыгын жоюу зарыл. Бизнес — биздин диалогдун негизги драйвери жана бенефициары". Лауреано Ортега Мурильо дал ушундай контекстте биргелешкен жумушчу топтун Москвадагы мурунку отурумунда жетишилген макулдашуулар иштелип жатканын билдирди. Ал ошондой эле Никарагуа ЕАЭБге караштуу байкоочу-мамлекет статусун алуу маселесин изилдеп жатканын, бул Никарагуанын ЕАЭБдин мүчө мамлекеттери жана ЕЭК менен соода-экономикалык өз ара аракеттенүүсүн андан ары активдештирүүгө кызыкдар экендигин тастыктайт. Эльдар Алишеров жооп катары мындай статусту алуунун процедуралык маселелерин түшүндүрдү. Жумушчу топтун теңтөрагалары мындан ары биргелешкен жумушчу топто техникалык жөнгө салуу, санитардык, фитосанитардык жана ветеринардык чараларды колдонуу, керектөөчүлөрдүн укуктарын коргоо, фармацевтика жана биотехнология маселелерине көңүл буруу максатка ылайыктуу экендигин белгилешти. ЕАЭБдин жана Никарагуанын географиялык алыстык факторун эске алуу менен, жогорку транспорттук чыгымдар жана санариптештирүүнү өнүктүрүү жана кызмат көрсөтүүнү коштогон маселелер менен байланышпаган секторлорго көңүл буруу максатка ылайыктуу. ЕЭК менен Никарагуа Өкмөтүнүн өз ара иштешүүсү боюнча биргелешкен жумушчу топтун кезектеги толук форматтагы отуруму үстүбүздөгү жылдын аягына пландаштырылды.
27 июнундагы 2025 ЕАЭБ менен БАЭ ортосунда Экономикалык өнөктөштүк жөнүндө макулдашууга кол коюлду 27-июнда Минскте өткөн Жогорку Евразиялык экономикалык кеңештин отурумунун алкагында бир тараптан Евразия экономикалык бирлиги менен ага мүчө мамлекеттердин, экинчи тараптан Бириккен Араб Эмираттарынын ортосунда Экономикалык өнөктөштүк жөнүндө макулдашууга кол коюлду. Документке төмөнкүлөр кол коюшту: Армения Республикасынын Вице-премьер-министри Мгер Григорян, Беларусь Республикасынын Премьер-министринин орун басары Наталья Петкевич, Казакстан Республикасынын Премьер – министринин орун басары — улуттук экономика министри Серик Жумангарин, Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин Төрагасынын Биринчи орун басары Данияр Амангельдиев, Россия Федерациясынын Өкмөтүнүн Төрагасынын орун басары Алексей Оверчук, Евразия экономикалык комиссиясынын Коллегиясынын Төрагасы Бакытжан Сагинтаев, ошондой эле Бириккен Араб Эмираттарынын тышкы соода министри Тани Ахмед Аль Зейуди. Бириккен Араб Эмираттары — Перс булуңундагы өлкөлөрдүн арасында ЕАЭБдин негизги соода өнөктөштөрүнүн бири. Күтүлгөндөй, кол коюлган Экономикалык өнөктөштүк жөнүндө келишими БАЭ менен соода мамилелериндеги жаңы баскыч болуп, өз ара сооданы сапаттуу жаңы деңгээлге көтөрөт. ЕАЭБ менен БАЭ ортосунда кызматташтыкты максималдуу тереңдетүүгө багытталган экономикалык өнөктөштүк жөнүндө макулдашууну түзүү боюнча иштер эки жарым жылга созулду. Түзүлгөн шарттар тараптардын ортосундагы соода жүгүртүүнү олуттуу жогорулатууга мүмкүндүк берет. "Түзүлүп жаткан жаңы соода режиминин алкагында эмираттык тарап товардык номенклатуранын 86%на карата преференциялык жеткиликтүүлүктү ачты. Бирликтин жеңилдиктери өнөктөш үчүн товардык номенклатуранын 85%ын жабат", – деп белгиледи Евразия экономикалык комиссиясынын соода боюнча министри Андрей Слепнев. Ал биздин өлкөлөр үчүн жеңилдетилген экспорттук камтуу наркы жагынан учурдагы экспорттун 98%дан ашыгын же 12,1 миллиард доллардан ашыгын камтыйт деп түшүндүрдү. Соода режимин либералдаштыруунун натыйжасында БАЭ тарабынан ЕАЭБ товарларына карата колдонулган орточо чен 5%дан 0,6%га чейин кыскарат. Ошентип, алып келүү бажы алымдарын төлөө боюнча жылдык үнөм 260 миллион доллардан ашык бааланат. Товардык багытта алып караганда, ЕАЭБдин дан азыктары (буудай, арпа, жүгөрү), эт (бодо мал, кой эти, субпродуктулар), канаттуулар эти, жумуртка, кургатылган жашылчалар (нокот, буурчак, жасмык, буурчак), өсүмдүк майы, сүт азыктары (нак сүт, кургак сүт, йогурт, сүт сары суусу, каймак май, сыр), кондитердик азыктар, бал, минералдык суу, джемдер, шоколад сыяктуу негизги айыл чарба товарлары үчүн преференциалдык жеткиликтүүлүк камсыз кылынат. Өнөр жай сектору бөлүгүндө жеңилдиктер товарлардын төмөнкү категориялары боюнча берилген: металлургия өнөр жайынын продукциясы (легирленген болоттон прокат, ысык прокат жана муздак прокат, кара металлдан жасалган даяр буюмдар, түтүктөр, профилдер жана бурчтар, темирден жасалган зымдар, алюминий жана жез зымдар, алюминий фольга ж.б.), мунайзаттар (жеңил жана башка дистилляттарды кошо алганда), жыгач өнөр жай комплексинин продукциясы (плиталар, фанера, түпкүчтөр, эмеректер ж. б.), целлюлоза, басма продукциясы, бургулоо үчүн аспаптар, турбиналардан баштап механикалык жабдуулардын кеңири топтому жана соркысмалардын айрым түрлөрү. Ошондой эле либералдаштыруу электр жабдууларына (электр генератордук түзүлүштөр, баштапкы элементтер жана баштапкы батареялар, электр аккумуляторлору ж.б.), темир жол контейнерлерине, атайын техниканы кошкондо мотор транспорт каражаттарына, косметикага (чач үчүн каражаттар, атырлар, дезодоранттар ж. б.), химиялык өнөр жай продукцияларына (боектор, майлар, беттик активдүү заттар, жер семирткичтер) жана дары-дармектерге тиешелүү болот. Бириккен Араб Эмираттары керектөөчү товарлардын кеңири номенклатурасы боюнча жеткирүүлөрдү көбөйтө алат. Кеп косметика, атыр, саат, кийимдин айрым түрлөрү жөнүндө. "Макулдашуу тарифтик либералдаштыруу көз карашынан алып караганда гана эмес, ошондой эле ал түзүп жаткан жөнгө салуучу чөйрө жагынан да чындап эле дымактуу болуп саналат", – деди Андрей Слепнев. Анын айтымында, документте электрондук соода, экономикалык кызматташтык жана ЕАЭБ өлкөлөрү менен БАЭ ортосундагы тышкы экономикалык ишмердүүлүккө ЧОИлерди тартуу маселелери боюнча мыкты дүйнөлүк стандарттарга жооп берген жоболор бекитилген. "Биздин соода 2020-жылдан бери үч эседен ашык өстү. Бизнесинин дилгирлигинин жана ЕЭК менен биздин өлкөлөрдүн жөнгө салуучуларынын жигердүү ишинин аркасында жакынкы арада келишим күчүнө киргенден кийин товар жүгүртүү 20 млрд доллар көрсөткүчүнөн ашышы мүмкүн", – деп билдирди ЕЭКтин соода боюнча министри. Кол коюлгандан кийин экономикалык өнөктөштүк жөнүндө макулдашуу БАЭде жана ЕАЭБ өлкөлөрүндө анын күчүнө кириши үчүн зарыл болгон ратификациялык жол-жоболорду өткөрүү үчүн сунушталат.
27 июнундагы 2025 ЕАЭБ менен Монголия убактылуу соода келишимине кол коюшту 27-июнда Минскте өткөн Жогорку Евразиялык экономикалык кеңештин отурумунун алкагында бир тараптан Евразия экономикалык бирлиги менен анын мүчө мамлекеттеринин, экинчи тараптан Монголиянын ортосунда Убактылуу соода макулдашууга кол коюлду. Документке төмөнкүлөр кол коюшту: Армения Республикасынын Вице-премьер-министри Мгер Григорян, Беларусь Республикасынын Премьер-министринин орун басары Наталья Петкевич, Казакстан Республикасынын Премьер – министринин орун басары — улуттук экономика министри Серик Жумангарин, Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин Төрагасынын Биринчи орун басары Данияр Амангельдиев, Россия Федерациясынын Өкмөтүнүн Төрагасынын орун басары Алексей Оверчук, Евразия экономикалык комиссиясынын Коллегиясынын Төрагасы Бакытжан Сагинтаев, ошондой эле Монголиянын Премьер-министринин Биринчи орун басары – Монголиянын экономика жана өнүктүрүү министри Учрал Ням-Осор. Макулдашууга кол коюу ЕАЭБ өлкөлөрү менен Монголиянын ортосундагы соода мамилелеринин өнүгүүсүнүн жаңы этабын билдирет. Ал ар бир тарап үчүн 367 товардык субпозицияны камтыйт, аларга документ күчүнө кирген учурдан тартып бажы алымдары нөлгө түшүрүлөт же төмөндөтүлөт. Келишим үч жылга түзүлөт жана анын жарактуулугун дагы үч жылдык мөөнөткө узартуу мүмкүнчүлүгү болот. "Статистикага ылайык, тарифтик преференцияларга ЕАЭБдин Монголияга экспорттук жеткирүүлөрүнүн 2 млрд доллары, башкача айтканда 90%дан ашыгы камтылат. Макулдашылган преференциялар ЕАЭБ компанияларына жыл сайын 100 млн АКШ долларына чейин үнөмдөөгө мүмкүндүк берет", — деп белгиледи Евразия экономикалык комиссиясынын соода боюнча министри Андрей Слепнев. Анын айтымында, кол коюлган соода келишимине ылайык ЕАЭБ өлкөлөрүнүн аграрийлери Монголиянын рыногуна буудай, жүгөрү, сүт продукциясы, өсүмдүк майлары, эт жана канаттуулардан жасалган буюмдар, кант, кондитердик азыктар, сырлар, минералдык суу жана алкоголдук продукция сыяктуу принципиалдуу маанилүү товарларды жеткирүү үчүн преференциялык шарттарга ээ болушат. Өнөр жай товарларына карата продукциянын төмөнкүдөй түрлөрү боюнча жеткирүүлөрдүн өсүшү болжолдонууда: металлургиялык продукция (темир эритмелери, ысык прокат жана муздак прокат, темир чыбыктар, бурчтар, түтүктөр ж. б.), мотордук транспорт каражаттары (автомобилдер, автобустар, жүк ташуучу унаалар, атайын техника, автокомпоненттер, чиркегичтер ж. б.), темир жол машина куруу жана химиялык өнөр жай продукциялары (полимерлер, пластик плиталар жана тетиктер), шиналар, азоттук жер семирткичтер, дары-дармектер ж. б. Өз кезегинде монгол товарларына эт (жылкы эти, бодо малдын эти, кой эти, эт консервалары, субпродуктылары), сүт азыктары (йогурт, сыр), жеңил өнөр жай товарлары (жүн, жиптер), ошондой эле жеңил өнөр жайдын даяр сапаттуу буюмдары, анын ичинде трикотаж жана текстиль кийимдери боюнча преференциялык жеткилик берилет. Мындан аркы кооперация үчүн мүмкүнчүлүктөр макулдашуунун тарифтик эмес бөлүгүндө камтылган: техникалык жөнгө салуу, санитардык, ветеринардык жана фитосанитардык чаралар, бажы кызматташтыгы, электрондук соода жана экономикалык кызматташтык жаатында. "Акыркы бир нече жыл ичинде ЕАЭБ менен Монголиянын ортосундагы товар жүгүртүү бир жарым эседен ашык өскөн. Макулдашуу иштей баштаганда мындай тенденция сакталат жана бекемделет, бул биздин товар жүгүртүүнү 3 млрд долларга чейин жеткирүүгө мүмкүндүк берет деп ишенебиз", — деп билдирди Андрей Слепнев. Кол коюлгандан кийин убактылуу соода келишими анын күчүнө кириши үчүн Монголияда жана ЕАЭБ өлкөлөрүндө зарыл болгон ратификациялык жол-жоболорду жүргүзүү үчүн сунушталат.
Дагы көрсөтүү

Ресурсы ЕАЭС