кыр

Жаңылыктар

Чыгып сүйлөнгөн сөздөр Фото Видео
05 Aug 2022 Бакытжан Сагинтаев "Лиссабон – Владивосток" Эл аралык бизнес-демилгесинин башкармасынын төрагасы Ульф Шнайдер менен жолугушту Евразия экономикалык комиссиясынын экономика жана каржы саясаты боюнча министри Бакытжан Сагинтаев жана "Лиссабон – Владивосток" Эл аралык бизнес-демилгесинин башкармасынын төрагасы Ульф Шнайдер 4-августта ЕЭКтин штаб-квартирасында болуп өткөн жумушчу жолугушууда Евразия экономикалык бирлигинин иштөөсүнүн маселелерин жана Европанын бизнес-коомдоштугу менен кызматташтыктын перспективаларын талкуулашты. Ульф Шнайдер "Лиссабон – Владивосток" Эл аралык бизнес-демилгесинин ишмердиги жөнүндө маалымдады. Жолугушуунун катышуучулары анын учурдагы шарттардагы перспективалары жөнүндө пикир алмашышты, европалык бизнестин күтүүлөрүн эске алуу менен евразиялык экономикалык интеграциянын өнүгүүсүнүн актуалдуу маселелерин талкуулашты жана диалогду улантуу жөнүндө келишишти.
05 Aug 2022 ЕЭК өлкөлөр менен жалпы энергетика рынокторун түзүү боюнча өз аракеттенүүнү улантууда "Бешилтиктин" өлкөлөрүнүн энергетика ведомстволорунун башчылары 4-августтагы сүйлөшүүлөрдүн жүрүшүндө ЕАЭБдин мунай жана мунай өнүмдөрүнүн жалпы рынокторун түзүү жөнүндө эл аралык келишимдин жөнгө салынбаган маселелерин кылдат талкуулашты. Аталган жолугушуу анын төрагалыгы астында болуп өткөн, Евразия экономикалык комиссиясынын энергетика жана инфраструктура боюнча министри Арзыбек Кожошев документтин долбоорунун жогорку даярдык даражасын белгиледи. Ошону менен бирге, ал конструктивдүү диалогдун маанилүүлүгүн баса белгиледи жана келишимдин келишпестиктер сакталып жактан жоболорун жөнгө салуу үчүн ыйгарым укуктуу органдардын бир кыйла тыгызыраак өз ара аракеттенүүсүнө күч-аракеттерди жумшоо зарылчылыгын белгиледи. Атап айтканда, бул мунай жана мунай өнүмдөрүн ташуу боюнча кызмат көрсөтүүлөргө жетүү мүмкүнчүлүгүн берүүнүн кезектүүлүгү жана приоритеттүүлүгү маселелери, бүтүмдөрдүн бир түрү катары мамлекеттер аралык ташууну ишке ашыруу өзгөчөлүктөрү, ошондой эле мунай ташуу боюнча кызматтарды көрсөтүү маселелери. Кеңешменин жүрүшүндө ыйгарым укуктуу органдардын жетекчилери мунай жана мунай өнүмдөрүн ташуу тутумдарына жетүүнүн айрым маселелери боюнча, анын ичинде ташуунун техникалык мүмкүнчүлүгү боюнча консенсуска жетишишти. Тараптар кызматтарды көрсөтүүгө келишимдин шарттары боюнча позицияларын жакындатышты. Бирликтин мунай жана мунай өнүмдөрүнүн жалпы рынокторун түзүү жөнүндө эл аралык келишим анын иштөөсүнүн принципиалдуу шарттарын аныктайт. Мунай жана мунай өнүмдөрүнүн жалпы рынокторун түзүү үч баскыч боюнча ишке ашырылат. Акыркы үчүнчү баскычта – 2025-жылдын 1-январына чейин – Бирликтин мунай жана мунай өнүмдөрүнүн жалпы рынокторун түзүү жөнүндө эл аралык келишимдин күчүнө кириши каралган. Жалпы энергетика рынокторун түзүү жана улуттук мыйзамдарды шайкеш келтирүү боюнча иш ЕАЭБ жөнүндө келишимде, Газдын, мунай жана мунай өнүмдөрүнүн жалпы рынокторун түзүү концепциясында жана Программасында каралган негизги принциптерди эске алуу менен жүргүзүлөт.
2021-жылда ЕАЭБдин тышкы соодасынын көлөмү 35,5%га өсүп, 846 млрд АКШ долларын түздү 05 Aug 2022 2021-жылда ЕАЭБдин тышкы соодасынын көлөмү 35,5%га өсүп, 846 млрд АКШ долларын түздү Такталган маалыматтар боюнча, 2021-жылда товарлардын Евразия экономикалык бирлигинин өлкөлөрүнөн сырткары экспорту 2020-жылга салыштырмалуу 44,7%га өсүп, 527,9 млрд АКШ долларын түздү. Тышкы рынокторго экспорттун көлөмдөрүнүн өсүшү Беларустан экспорттук жеткирүүлөрдүн 48,6%га, Россиядан – 47,3%га, Кыргызстандан – 38,2%га, Казакстандан – 25,4%га жана Армениядан – 16,8%га өскөндүгү менен шартталган. Тышкы сооданын баа шарттары экспорттолуучу товарларга жана импорт боюнча сатып алынган товарларга баалардын жагымдуу катышы менен мүнөздөлгөн (баа шарттарынын индекси – 135,8%). ЕАЭБден экспорттолуучу товарлардын негизги сатып алуучулары Европа бирлигинин (алардын үлүшү экспорттук жеткирүүлөрдүн 41,9% түздү) жана АТЭК өлкөлөрү (28,4%) болду. Бирликтин рыногуна импорттоочу өлкөлөрдүн арасында Кытай жана Германия алдыда. ЕАЭБдин тышкы соодасы жөнүндө негизги соода өнөктөштөрү боюнча маалыматтар, тышкы соода көлөмдөрүнүн динамикасы, ЕАЭБден сырткары өлкөлөр менен экспорттун жана импорттун товардык түзүмү, ЕАЭБдин бардык мамлекеттеринин тышкы соода көрсөткүчтөрүндөгү салыштырма салмагы статистика департаментинин баракчасында "Тышкы жана өз ара сооданын статистикасы" бөлүмүндө, 2021-жылдын январь-декабры үчүн талдамалык маалыматтарда көрсөтүлгөн (такталган маалыматтар).
2021-жылда өз ара сооданын көлөмү үч эсе көбөйүп, 73 млрд АКШ долларынан ашты 05 Aug 2022 2021-жылда өз ара сооданын көлөмү үч эсе көбөйүп, 73 млрд АКШ долларынан ашты Такталган маалыматтар боюнча, 2021-жылда өз ара сооданын көлөмү Евразия экономикалык бирлиги иштеген мезгилдеги максимумга жетип, 73,1 млрд АКШ долларынан ашты, бул 2020-жылга салыштырмалуу 32,8%га, ал эми 2019-жылга салыштырмалуу 18,6%га көп. Өз ара соодада экспорттун көлөмүнүн өсүшү Бирликтин бардык мамлекеттеринде катталган. Эң чоң өсүш Кыргызстанда (42,7%га) жана Казакстанда (37,8%га) байкалган. Өз ара сооданын ЕАЭБдин тышкы соода жүгүртүмүндөгү үлүшү 2021-жылда 14,6% түздү. Эң чоң өсүш Казакстанда катталган: өз ара сооданын тышкы сооданын жалпы көлөмүндөгү үлүшү 2.5 п.п. өскөн. Кененирээк статистикалык маалымат статистика департаментинин баракчасында "Тышкы жана өз ара сооданын статистикасы" бөлүмүндө, 2021-жылдын январь-декабры үчүн талдамалык маалыматтарда көрсөтүлгөн (такталган маалыматтар).
2022-жылдын I жарым жылдыгында ЕАЭБде айыл чарба продукциясынын өндүрүшү 1,6%га өстү 05 Aug 2022 2022-жылдын I жарым жылдыгында ЕАЭБде айыл чарба продукциясынын өндүрүшү 1,6%га өстү 2022-жылдын январь–июнунда Евразия экономикалык бирлигинде айыл чарба продукциясын өндүрүү бардык категориялардагы чарбачылыктарда 2021-жылдын январь–июнуна салыштырмалуу 1,6%га өсүп, 39 млрд АКШ долларын түздү. Өсүш Россияда – 2,2%га, Кыргызстанда – 2%га жана Казакстанда байкалган – 1,4%га. Мал чарба продукциясынын негизги түрлөрүн өндүрүү көбөйгөн: союу үчүн малды жана канаттууларды өндүрүү (тирүү салмакта) – 3,4%га, сүт – 0,6%га, жумуртка – 2,5%га өскөн. Кененирээк статистикалык маалымат статистика департаментинин баракчасында "Айыл чарба продукциясын өндүрүү" бөлүмүндө көрсөтүлгөн.
03 Aug 2022 Армен Арутюнян Дубайдағы жаһандық форумда ЕАЭО-дағы азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету шараларымен таныстырды Сатылас егіншілік жөніндегі ІІ халықаралық форумда Еуразиялық экономикалық комиссияның Агроөнеркәсіптік саясат департаментінің директоры Армен Арутюнян Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің азық-түлік қауіпсіздігін және орнықты дамуын қамтамасыз ету мәселелері ЕЭК-тің басты назарында тұратынын атап көрсетті. Соңғы бірнеше жылда Одақ елдерінің азық-түлік секторы серпінді даму көрсетуде — 2021 жылы өзін-өзі қамтамасыз ету көрсеткіші 93%-ға жетті. «ЕЭК бірқатар бағыт бойынша жұмыс жүргізуде. Атап айтқанда, Одақ деңгейінде азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етудің ортақ қағидаттары мен тәсілдемелері бекітілген. Бұл азық-түлік нарығын тұрақтандырудың, кепілді өзара жеткізілімдерді қамтамасыз етудің, сондай-ақ ЕАЭО-ның ортақ аграрлық нарығында бар тосқауылдар мен шектеулерді жоюдың шынайы механизмдерін қалыптастыру жөніндегі маңызды қадам», — деп хабарлады ЕЭК департаментінің директоры. Армен Арутюнян сатылас ауыл шаруашылығының көмегімен орнықты және кінәратсыз қалалық орта құру жөніндегі форум сессиясы шеңберінде азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қалалық агроөнеркәсіптік өндірістердің әлеуетін пайдалану тақырыбы бойынша баяндама жасай отырып, Одақта АӨК-ке ESG қағидаттарын енгізу мәселелерін талқылау туралы айтты. Бұдан басқа, Одақтың жемістер мен көкөністер бойынша өзін-өзі қамтамасыз етуінің төмен деңгейін назарға ала отырып, Комиссия ФАО-мен бірлесіп Одақ елдерінде жеміс шаруашылығын дамыту жөнінде ұсынымдар дайындайды. ЕЭК ауыл шаруашылығын материалдық-техникалық қамтамасыз етуге және өндірістік процеске өзекті технологиялық шешімдерді ендіруге де назар аударады. Мысалы, Алқаның дәлме-дәл егіншілік технологияларын пайдалануды ынталандыру жөніндегі ұсынымы қабылданды. Форум аясында ЕЭК департаментінің директоры бірқатар жұмыс кездесулері мен келіссөздер өткізді. Атап айтқанда, Spire компаниясының президенті Упали Карунаратнамен ЕАЭО-да ауыл шаруашылығы бойынша ғылыми-технологиялық кластер құру мүмкіндіктерін, ал Cyber Farms бас директоры Грег Джагермен шағын және орта ауыл шаруашылығы өндірісін дамытудың жаңа модельдерін, агроөнеркәсіптік кешенде озық технологияларды ендіруді талқылады
ЕАЭБдин 10 жылдык статистикасы жарыяланды 02 Aug 2022 ЕАЭБдин 10 жылдык статистикасы жарыяланды Евразия экономикалык комиссиясынын статистика департаменти Евразия экономикалык комиссиясынын он жылдыгына арналган "Евразиялык интеграциянын 10 жылдыгы" деп аталган жыйнакты жарыялап, ага Евразия экономикалык бирлигинин негизги социалдык-экономикалык көрсөткүчтөрү боюнча маалыматтар кирди. ЕАЭБдин валюталардын сатып алуу жөндөмдүүлүгүнүн паритетинин негизиндеги киши башына ИДӨсү дээрлик 34%га өскөн, бул ошол эле мезгил аралыгындагы орточо дүйнөлүк мааниден бир аз көп (32%): 2012-жылдагы 22,8 миң АКШ долларынан 2021-жылда 30,5 миң АКШ долларына чейин. Бирликте өнөр жай өндүрүшү 20%га өскөн. Салыштыра келсек – Европа бирлигинде 2012-2021-жылдар аралыгында өнөр жай өндүрүшү 10%га, ал эми Экономикалык кызматташтык жана өнүктүрүү уюмунда (ЭКӨУ) – 8,5%га өскөн. Ошондой эле, 10 жылдын ичинде ЕАЭБ өлкөлөрүндө туруктуу калктын саны, анын ичинде жумушчу күчтүн саны, айыл чарбы продукциясын өндүрүү, транспорттун бардык түрлөрү боюнча жүк жүгүртүмү, товарлар менен өз ара соода өскөн. 2021-жылда ЕАЭБде жумушсуздуктун деңгээли 4,9% түздү, бул Европадагы мындай көрсөткүчтөн бир кыйла төмөн (7%) жана орточо дүйнөлүк жумушсуздук деңгээлинен төмөн (6,2%). Ошондой эле, 5 жылдын ичинде негизги статистиканы камтыган чөнтөк жыйнагы жарыяланды. Анда ЕАЭБдин аймагы, калкынын саны, эмгек акысы, ЕАЭБдин ИДӨсү, өнөр жай жана айыл чарба өндүрүшү жөнүндө маалыматтар, ошондой эле мүчө мамлекеттердин акыркы беш жыл ичиндеги социалдык-экономикалык өнүгүүсүн мүнөздөгөн негизги көрсөткүчтөрүн камтыган профилдери келтирилген. Кененирээк маалымат статистика департаментинин баракчасында "Статистикалык публикациялар" бөлүмүндө көрсөтүлгөн.
02 Aug 2022 ЕАЭБ өлкөлөрү региондор аралык кызматташтыкты өнүктүрүү жөнүндө келишишти Евразия экономикалык комиссиясынын Коллегиясы 2-августтагы отурумунда Евразия экономикалык бирлигинде региондор аралык соода-экономикалык кызматташтыкты активдештирүү үчүн сунуштаманы кабыл алды. ЕЭКтин интеграция жана макроэкономика боюнча министри Сергей Глазьев белгилеп өткөндөй, бул иш Стратегия-2025 менен каралган. Сунуштама ЕАЭБде региондор аралык кызматташтыкты өнүктүрүүнүн маалыматтык, уюштуруучулук жана каржылык аспектилерин камтыйт. Алсак, документте чек араларга жакын аймактарда ишке ашыруу үчүн биргелешкен региондор аралык долбоорлорду жана аларды колдоо үчүн каржы куралдарын иштеп чыгуунун максатка ылайыктуулугун карап чыгуу сунушталат. Ошондой эле, өлкөлөргө бизнес өкүлдөрү үчүн региондордо Евразия соода-өнөр жай жарманкелерин жана "байланыштар биржаларын" өткөрүү сунуш кылынат. Мындан сырткары, сунушталган иш-чаралардын арасында – региондорду интеграциялык процесстерге тартуу үчүн вебинарлар жана көчмө семинарлар жана регионалдык бийлик органдарынын жана бизнес-коомдоштуктун өкүлдөрүнүн Комиссиянын иш-чараларына катышуусу. Эске сала кетсек, ушул жылдын май айында ЕЭК Сюник областынын Капан шаарында (Армения Республикасы) региондор аралык кызматташтыкты өнүктүрүү жөнүндө алгачкы семинарын өткөргөн. Иш-чарага ЕАЭБ өлкөлөрүнүн ыйгарым укуктуу органдарынын жана регионалыдк бийлик органдарынын, бизнес-коомдоштуктун өкүлдөрү ж.б. катышышкан.
Дагы көрсөтүү

Ресурсы ЕАЭС